Πόσες ώρες μπορείς να κάθεσαι την ημέρα χωρίς να θέσεις σε κίνδυνο τον εγκέφαλό σου; Πόσο αποτελεσματική είναι η άσκηση; Μια νέα έρευνα έρχεται να μας λύσει τις απορίες.
Κάθεσαι 8 ώρες –τουλάχιστον– στο γραφείο και μερικές ακόμα στο σπίτι και στις μετακινήσεις. Τα μειονεκτήματα του υπερβολικού καθισιού είναι γνωστά στους επιστήμονες και στους περισσότερους από εμάς. Έρευνες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι που κάθονται πολλές ώρες κάθε μέρα είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν καρδιακές παθήσεις, παχυσαρκία, διαβήτη και άλλες ασθένειες, και να πεθαίνουν πρόωρα σε σύγκριση με όσους κινούνται περισσότερο.
Έτσι, κάπου ανάμεσα στη δουλειά και τις υποχρεώσεις καταφέρνεις να «χώσεις» μερικά λεπτά φυσικής δραστηριότητας. Αρκούν, όμως, αυτά τα λίγα λεπτά την ημέρα ή την εβδομάδα να σε προστατέψουν; Οι άνθρωποι που γυμνάζονται αλλά την υπόλοιπη μέρα κάθονται αναιρούν κάποια από τα μεταβολικά οφέλη της άσκησης, λένε οι ειδικοί.
Τι συμβαίνει, όμως, με τον εγκέφαλο; Απάντηση στο ερώτημα προσπαθεί να δώσει νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό JAMA.
Πόσες ώρες κάθεσαι τη μέρα;
Ομάδα Αμερικανών επιστημόνων διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που κάθονται πολλές ώρες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν άνοια από τους ανθρώπους που κάθονται λιγότερο. Με τη βοήθεια της τεχνολογίας, οι ερευνητές υπολόγισαν πόσα λεπτά της μέρας οι συμμετέχοντες κινούνταν, κάθονταν ή ήταν ξαπλωμένοι και στη συνέχεια, παρακολούθησαν την κατάσταση της υγείας τους για επτά περίπου χρόνια, καταγράφοντας τις διαγνώσεις άνοιας. Τέλος, διασταύρωσαν συνήθειες που αφορούσαν την καθιστική συμπεριφορά με την υγεία του εγκεφάλου και βρήκαν ισχυρούς συσχετισμούς.
Οι συμμετέχοντας, που κάθονταν για τουλάχιστον 10 ώρες την ημέρα, είχαν 8% υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν άνοια μέσα στα επόμενα επτά χρόνια από ότι αν κάθονταν λιγότερες ώρες. Ο κίνδυνος έφτανε στο 63% για άτομα που περνούσαν τουλάχιστον 12 ώρες κολλημένα σε μια καρέκλα.
Στα ακραία επίπεδα καθιστικής συμπεριφοράς, βλέπουμε πολύ υψηλότερο κίνδυνο έκπτωσης της γνωστικής λειτουργίας και της μνήμης, υπογραμμίζει ο David Raichlen, καθηγητής βιολογικών επιστημών και ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνια που ηγήθηκε της μελέτης.
Πόσο βοηθά η άσκηση;
Δυστυχώς, τα οφέλη της άσκησης ήταν μικρά. Τα άτομα που ασκούνταν αλλά μετά κάθονταν σε μια καρέκλα για 10 ή περισσότερες ώρες ήταν τόσο επιρρεπή όσο και άτομα που δεν ασκούνταν. Οι ερευνητές παρατήρησαν λίγες βελτιώσεις και μεταξύ των ατόμων που διέκοπταν τον χρόνο καθισιού, κάνοντας κάποια δραστηριότητα. Αν, δηλαδή, σηκώνονταν και περπατούσαν, αλλά παρόλα αυτά κάθονταν για 10 και πλέον ώρες την ημέρα, ο κίνδυνος δεν άλλαζε πολύ. Αυτό που είχε τελικά σημασία ήταν πόσες ώρες, συνολικά, περνούσαν στην καρέκλα τις περισσότερες μέρες. Η έρευνα υπονοεί ότι οι συνέπειες του καθισιού είναι τόσο έντονες, που η άσκηση από μόνη της μπορεί να μην είναι αρκετή για να σε προστατεύσει.
Πώς να μειώσεις τον κίνδυνο άνοιας
Ο καλύτερος τρόπος για να μειώσεις τον κίνδυνο άνοιας είναι να βρεις τρόπους να κάθεσαι λιγότερο μέσα στη μέρα συνολικά. Αν η δουλειά σου είναι σε γραφείο, αναζήτησε ευκαιρίες κατά τη διάρκεια της ημέρας για να κινείσαι. Κάνε μια βόλτα ενώ μιλάς στο τηλέφωνο, οι επαγγελματικές συζητήσεις μπορούν να συνδυαστούν με περπάτημα και μπορείς να πας να παραλάβεις ο ίδιος το μεσημεριανό σου γεύμα αντί να σου το φέρει ο διανομέας.
