Με μια πορεία που μετρά πάνω από τρεις δεκαετίες, η Ελευθερία Αρβανιτάκη δεν χρειάζεται συστάσεις. Είναι από εκείνες τις φωνές που δεν απλώς ερμηνεύουν, αλλά αφηγούνται, νιώθουν, διεισδύουν. Από τη «Συνάντηση» και τις έντεχνες ρίζες της Οπισθοδρομικής Κομπανίας, μέχρι τις sold-out εμφανίσεις της σε όλο τον κόσμο, συνεχίζει να αναζητά το καινούργιο, χωρίς να χάνει ποτέ τον αυθεντικό της πυρήνα.
Με ερμηνείες που ισορροπούν ανάμεσα στην ευαισθησία και τη δύναμη, η Ελευθερία Αρβανιτάκη είναι μια καλλιτέχνις που δεν επαναπαύεται. Κάθε τραγούδι της είναι μια πρόσκληση για σύνδεση, κάθε εμφάνισή της μια μικρή τελετουργία.
Μιλάμε μαζί της για τα πρώτα βήματα, τις αναμνήσεις, τις ανθρώπινες σχέσεις, την ομορφιά της σκηνής, τους φόβους και τα όνειρά της. Και νιώθουμε, ξανά, πως η τέχνη της έχει ακόμα πολλά να μας πει.
Συνέντευξη στη Λιάνα Μπουκουβάλα
Παιδικά χρόνια & εφηβεία
Ποια είναι η πρώτη σας μουσική ανάμνηση από τα παιδικά σας χρόνια;
Η γιαγιά μου στην Ικαρία να τραγουδάει παραδοσιακά τραγούδια.
Τι σας απασχολούσε περισσότερο στην εφηβεία: η φωνή σας ή η φωνή μέσα σας;
Μάλλον η φωνή μέσα μου. Στην εφηβεία δεν είχα συνειδητοποιήσει ότι είχα το χάρισμα. Γι’ αυτό ως γνήσια και μάλλον ατίθαση έφηβη έβρισκα διεξόδους μέσω «μικρών επαναστάσεων».
Ήσασταν εσωστρεφές ή εξωστρεφές ως παιδί; Και πώς σας διαμόρφωσε αυτό στη σκηνή;
Μεγάλωσα σε μια ανοιχτόκαρδη γειτονιά στον Πειραιά, κοντά στο σπίτι μου ήταν η πλατεία όπου μαζεύονταν πολλοί φίλοι και γνωστοί κι εμείς τριγυρίζαμε κοντά τους, τα καλοκαίρια στην Ικαρία μαζί με τον αδερφό μου και τα ξαδέρφια μου ήμασταν μια μεγάλη παρέα που περνούσαμε πολλές ώρες μαζί, κολυμπούσαμε παρέα και ζούσαμε τα πανηγύρια του νησιού. Είχα μάθει με κόσμο. Όμως η σκηνή ήταν ένα άλλο πράγμα. Στην αρχή τραγούδαγα καθιστή ως μέλος της Οπισθοδρομικής Κομπανίας. Όταν άρχισε ο πιο μοναχικός μου δρόμος στην μουσική, τότε που κατάλαβα ότι η ευθύνη είναι προσωπική κι όχι συλλογική, άρχισα να αγχώνομαι με την προοπτική να ανέβω στη σκηνή και να τραγουδάω όρθια.
Φιλίες & ανθρώπινες σχέσεις
Πόσο δύσκολο είναι να διατηρήσετε αληθινές φιλίες μέσα σε μια ζωή γεμάτη περιοδείες και φώτα;
Οι ουσιαστικές σχέσεις και φιλίες δεν επηρρεάζονται από πιεστικά προγράμματα. Ούτε τους ενοχλούν τα φώτα της δημοσιότητας. Γιατί ο λόγος αυτής της σύνδεσης είναι βαθύς. Έχω ευτυχήσει να έχω ουσιαστικούς και ειλικρινείς ανθρώπους κοντά μου.
Ποια χαρακτηριστικά εκτιμάτε περισσότερο σε έναν άνθρωπο;
Την ειλικρίνεια, την ταπεινότητα, την διακριτικότητα, την γενναιοδωρία και την ενσυναίσθηση.
Σε έναν συνεργάτη;
Την συνέπεια, την προσήλωση στον κοινό στόχο, την προσαρμοστική ικανότητα, την ειλικρίνεια στις προθέσεις. Μετά από αυτά σαφώς έχει και σοβαρό λόγο η αποτελεσματικότητα.
Υπάρχει κάποιος άνθρωπος που αποτέλεσε πυξίδα στη ζωή σας;
Αδιαμφισβήτητα τα παιδιά μου. Πάνω και πρώτα απ’ όλους κι όλα.
Η σκηνή & η εμπειρία της ερμηνείας
Μετά από τόσα χρόνια πορείας, τι είναι αυτό που εξακολουθεί να σας κινεί επαγγελματικά; Ένα νέο τραγούδι, μια συνεργασία, μια σκηνή;
Όλα όσα λέτε παραπάνω – κυρίως τα δύο πρώτα – όταν με κάνουν να νιώσω αυτό το εσωτερικό σκίρτημα και η σωματική του έκφραση είναι η ανατριχήλα. Όσο νιώθω αυτό το σκίρτημα ακούγοντας ένα νέο υλικό ή λαμβάνοντας μια επαγγελματική πρόταση θα συνεχίσω να υπηρετώ αυτή την σπουδαία τέχνη.
Υπάρχει συναίσθημα που μπορεί να συγκριθεί με αυτό του να τραγουδάς ζωντανά μπροστά σε κόσμο;
Ούτε συγκρίνεται, ούτε περιγράφεται στην πραγματικότητα. Είναι κάτι το μοναδικό. Είπα πρόσφατα σε μια τηλεοπτική εκπομπή ότι όταν ανεβαίνω στη σκηνή είμαι μια άλλη Ελευθερία. Μεταμορφώνομαι. Εκεί πάνω τα ξεχνάω όλα και με ξεχνάνε κι αυτά. Είναι τόσο μοναδική η αίσθηση της σκηνής που δύσκολα την αποχωρίζεσαι.
Τι σας μαθαίνει κάθε φορά το κοινό;
Δεν νιώθω ότι μου μαθαίνει κάτι, απλώς μου επιβεβαιώνει ότι αυτή η σχέση είναι μοναδική κι ότι όταν καταφέρνουμε να ανταλλάξουμε ενέργεια και δονήσεις, τότε νιώθω ότι είχαμε μια αξεπέραστη βραδιά.
Καριέρα & πορεία
Αν μπορούσατε να γυρίσετε πίσω και να μιλήσετε στην Ελευθερία των πρώτων σας βημάτων, τι θα της λέγατε;
Να μη φοβάται. Να μη φοβάται να τολμάει, να λυγίζει, να επιτυγχάνει, να αστοχεί, να ξανασηκώνεται όταν πέφτει. Όλα είναι μαθήματα ζωής και στάδια εξέλιξης.
Ποια στιγμή της καριέρας σας θεωρείτε πιο καθοριστική – όχι απαραίτητα πιο επιτυχημένη;
Δεν είναι μία, είναι πολλές κι εμπλέκονται πολλοί άνθρωποι σίγουρα. Η συνάντησή μου με τα παιδιά της Οπισθοδρομικής Κομπανίας είναι αδιαμφισβήτα μια καθοριστική στιγμή καθώς μου αλλάζει ρότα και με βάζει στον μαγικό κόσμο της μουσικής.Αυτή θα διάλεγα αν πρέπει να πω μία μόνο δηλαδη.
Έχει υπάρξει στιγμή που να σκεφτήκατε να τα αφήσετε όλα; Κι αν ναι, τι σας κράτησε τελικά;
Ναι, όταν διαλύθηκε η Οπισθοδρομική Κομπανία σκέφτηκα να τα παρατήσω. Ο αγαπημένος μου Χρήστος Νικολόπουλος με ώθησε στο να συνεχίσω έναν προσωπικό δρόμο στην μουσική και μου πρότεινε τότε να δουλέψουμε μαζί στις «Νταλίκες». Να είναι καλά, θα τον ευγνωμωνώ γι’ αυτό.
Η ζωή & η στάση απέναντί της
Η ευτυχία για εσάς είναι κατάσταση στιγμής ή κάτι πιο διαχρονικά σταθερό;
Η ευτυχία είναι στιγμές. Η ζωή είναι γεμάτη κύκλους κι έχει εναλλαγές. Φως, σκοτάδι, λάμψη, ησυχία, χαμόγελα, λύπες. Θα έλεγα το ζητούμενο είναι η εσωτερική γαλήνη και η ψυχραιμία.
Ποιο είναι το μεγαλύτερο μάθημα που σας έχει δώσει η ζωή μέχρι σήμερα;
Ότι η ζωή είναι τώρα γιατί «δεύτερη ζωή δεν έχει».
Πόσο σας έχει αλλάξει η μητρότητα (ή οι σχέσεις γενικά) ως άνθρωπο και ως καλλιτέχνιδα;
Όταν κάνεις παιδιά ξεκινάς μια άλλη ζωή. Αλλάζουν οι προτεραιότητές σου, μεταβάλλονται οι αγωνίες σου και ο ορισμός της σημαντικότητας, μπαίνει πιο έντονα η αίσθηση της ευθύνης στο είναι σου. Υπάρχει η ζωή προ παιδιών και η ζωή μετά παιδιών.
Μέλλον, όνειρα & ελπίδες
Υπάρχει κάτι που δεν έχετε κάνει ακόμα και θα θέλατε στο μέλλον να το τολμήσετε μουσικά ή προσωπικά;
Δεν το σκέφτομαι έτσι. Νιώθω πλήρης και ταυτόχρονα ανοιχτή να υποδεχθώ νέες προσκλήσεις, να κάνω νέες συναντήσεις. Καλώς να έρθουν.
Ονειρεύεστε ακόμα όπως τότε ή τα όνειρα έχουν αλλάξει χρώμα και μορφή;
Δεν είμαστε το ίδιο όσο περνάει ο καιρός και συσσωρεύονται ρυτίδες κι εμπειρίες. Το ίδιο ισχύει και για τα όνειρα. Το καλό είναι όμως ότι συνεχίζω να ονειρεύομαι.
Ποιο είναι το πιο απλό πράγμα που σας κάνει χαρούμενη στην καθημερινότητα;
Οι συναντήσεις με φίλους, τα reunion με τα παιδιά μου, μια ωραία ταινία, μια βόλτα στην θάλασσα. Όλα αυτά μου δίνουν χαρά.
Προσωπικά & εσωτερικά
Πότε νιώθετε πραγματικά ελεύθερη;
Όταν βρίσκομαι στο σπίτι μου στην Αίγινα και ατενίζω τον ορίζοντα, βλέπω την θάλασσα να ξεπροβάλλει ανάμεσα από λιόδεντρα κι επικρατεί απόλυτη ηρεμία.
Αν η ζωή σας ήταν ένα τραγούδι, ποιος θα ήταν ο τίτλος του σήμερα;
Δε νιώθω ότι η ζωή είναι ένα αλλά πολλά τραγούδια οπότε θα ήταν άδικο να σας δώσω έναν μόνο τίτλο.
Συναυλίες και επαγγελματικά σχέδια
Τι θα απολαύσει το κοινό φέτος στις καλοκαιρινές συναυλίες σας;
Όλα όσα μας ενώνουν κι έχουμε μοιραστεί αυτά τα σαράντα χρόνια που βρίσκομαι στη σκηνή. Θα κάνουμε και με τον Μάριο Φραγκούλη κάποιες συναυλίες για να ολοκληρώσουμε την μουσική μας συνάντηση που μας χάρισε πανέμορφες βραδιές τον περασμένο χειμώνα.
Υπάρχουν νέα επαγγελματικά βήματα ή συνεργασίες που θα ακολουθήσουν και που θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας;
Να είμαστε καλά να τα λέμε. Για την ώρα μας εύχομαι καλό καλοκαίρι και καλή αντάμωση.
