Μπορεί με τα ξεσπάσματά του να μας προκαλεί απόγνωση, όμως υπάρχουν 3 σχετικά απλά βήματα που μπορούμε να κάνουμε για να βοηθήσουμε ένα παιδί να ελέγχει τον θυμό του. Το να μπορέσεις να διδάξεις το παιδί σου πώς να διαχειρίζεται τον θυμό του είναι ένα δώρο που διαρκεί για μια ζωή. Και όπως τα καθημερινά γεγονότα αποδεικνύουν, με την έξαρση της βίας μεταξύ των εφήβων να μας αφήνει κάθε τόσο με το στόμα ανοιχτό, πολλοί είναι οι γονείς που αδυνατούν να επενδύσουν σε αυτό.
Στις μικρότερες ηλικίες, τα ξεσπάσματα θυμού εξηγούνται σε παιδιά που νιώθουν απογοήτευση, καθώς «δεν έχουν ακόμη αναπτύξει κατάλληλες γλωσσικές δεξιότητες που να τους επιτρέπουν να εκφράσουν το συναίσθημά τους με έναν περισσότερο ήρεμο τρόπο». Επίσης, «ξεσπούν όταν τα πράγματα δεν γίνονται με τον δικό τους τρόπο». Το ίδιο, άλλωστε, δεν ισχύει και για εμάς; Το μυστικό για να ρυθμιστούν αυτά τα ξεσπάσματα σε οποιαδήποτε ηλικία είναι να καταλάβουμε τι είναι αυτό που νιώθουμε και να μάθουμε να το ελέγχουμε – ιδανικά, να το διαχειριζόμαστε πιο εποικοδομητικά. Έτσι θα αποφύγουμε τις «παρενέργειες» του θυμού μας που μπορεί να είναι ακόμα και καταστροφικές. Πώς θα το πετύχουμε αυτό, όμως, με ένα παιδί; Ο παιδοψυχολόγος και οικογενειακός ψυχολόγος Jeffrey Bernstein Ph.D. προτείνει 3 αποτελεσματικούς τρόπους.
Δίδαξε και γίνε πρότυπο συναισθηματικής αυτο-ρύθμισης
Ο Δρ Bernstain συνιστά την ενίσχυση της θετικής εικόνας του εαυτού μας. Μπορούμε να μάθουμε σε ένα παιδί να αντιστρέφει τις αρνητικές σκέψεις με θετικές. Αντί για «δεν κάνω τίποτα σωστά», λοιπόν, μπορεί να πει «ναι είναι δύσκολο, αλλά δεν είναι και τέλος του κόσμου» ή «δεν το έχω καταφέρει ακόμα». Το μέτρημα έως το 10 είναι ένας εύκολος, δοκιμασμένος και επιτυχημένος τρόπος για να αποφεύγει ένα παιδί το ξέσπασμα, όταν ο θυμός το πνίγει. Ενώ οι βαθιές ανάσες πάντα βοηθούν. Διδάξτε στο παιδί να εισπνέει αργά από τη μύτη και να εκπνέει από το στόμα. Αυτό θα το βοηθήσει στις περισσότερες καταστάσεις που του δημιουργούν στρες.
Υιοθέτησε την ανοιχτή επικοινωνία και άκου προσεκτικά
Είναι σημαντικό να δημιουργήσουμε έναν ασφαλή χώρο για το παιδί μας (νοητό ή πραγματικό) μέσα στον οποίο να νιώθει άνετα να εκδηλώσει τα συναισθήματά του χωρίς τον φόβο της τιμωρίας ή των επικρίσεων. Την ίδια ώρα, όταν το παιδί μας είναι θυμωμένο, περισσότερο από όλα έχει νόημα να το ακούσουμε. Να προσπαθήσουμε να καταλάβουμε την ανησυχία του, χωρίς να το διακόψουμε και να ακυρώσουμε όσα νιώθει, αλλά να του εξηγήσουμε ότι ο θυμός είναι ένα φυσιολογικό ανθρώπινο συναίσθημα. Έχει κάθε δικαίωμα να νιώθει έτσι (δεν έχει, όμως, δικαίωμα να ξεσπά με ασέβεια και βία).
Διδάξτε το παιδί πώς να «λύνει» τον θυμό του
Αφού μας πει όσα έχει μέσα του, ας βοηθήσουμε το παιδί μας να αναγνωρίσει τις καταστάσεις, τα γεγονότα ή τους ανθρώπους που ενεργοποιούν τον θυμό του. Το να καταλάβει τι ακριβώς το εξοργίζει είναι το πρώτο βήμα για να το διαχειριστεί. Μπορεί ακόμα και να γράφει αυτά που νιώθει, αν είναι κάπως μεγαλύτερο, ώστε να τα συνειδητοποιεί καλύτερα και να ανατρέχει έπειτα σε αυτά. Όταν κάπως ηρεμήσει, ας το ενθαρρύνουμε να σκεφτεί μόνο του διαφορετικές λύσεις (αντί για ξεσπάσματα) στα προβλήματα που το θυμώνουν. Θυμίστε του, ότι κάθε πράξη του έχει συνέπειες και επιπτώσεις στους άλλους. Και πρέπει πάντα να το σκέφτεται αυτό πριν ξεσπάσει με θυμό (π.χ. πώς πιστεύεις, ότι νιώθω εγώ όταν μου μιλάς άσχημα;). Θα μπορούσε να αντιμετωπίσει διαφορετικά και προς όφελός του μια κατάσταση; Κι αν όχι, ας του θυμίσουμε, δεν είναι τα πάντα στο χέρι μας σε αυτή τη ζωή. Το πώς θα αντιδράσουμε στον θυμό μας, όμως, είναι. Σε κάθε περίπτωση, αν νιώθετε, ότι ο θυμός που νιώθει το παιδί σας ξεπερνά την δική σας ικανότητα διαχείρισης, αν γίνεται βίαιο και καταστροφικό για το ίδιο και για άλλους, μην διστάσετε να απευθυνθείτε σε έναν ειδικό που θα μπορέσει να σας προσφέρει εξατομικευμένες συμβουλές. Εξάλλου, το κάθε παιδί είναι διαφορετικό και οι στρατηγικές που χρησιμοποιούμε για να το βοηθήσουμε πρέπει να είναι «κομμένες και ραμμένες» στα μέτρα του.