Όταν το παιδί αποζητά την προσοχή μας, στην πραγματικότητα αποζητά τη σύνδεση με μας. Η διεκδίκηση της προσοχής δεν είναι κάτι κακό, ούτε έχει αρνητική χροιά. Μάθε πώς θα αναγνωρίσεις την ανάγκη του παιδιού και πώς θα το βοηθήσεις, αποκλιμακώνοντας την ένταση.
Το μικρό παιδί της οικογένειας στριφογυρίζει στα πόδια των γονιών του και τους διακόπτει συνεχώς, αποζητώντας συχνά με θρασύ τρόπο να τους κάνει να ασχοληθούν μαζί του. Εκείνοι το προτρέπουν να κάνει κάτι άλλο, του απαντάνε μονολεκτικά και χωρίς καν να το κοιτάζουν, επιστρέφουν στην κουβέντα ή την ενασχόλησή τους.
Το παιδί αρχίζει να γίνεται πιο απαιτητικό, τους τραβάει από το μανίκι, τους φωνάζει, χτυπάει τα πόδια του στο πάτωμα και, όταν τελικά, το μαλώσουν, βάζει τα κλάματα και φεύγει θυμωμένο. Το ίδιο θυμωμένοι είναι και οι γονείς που έχουν μείνει με την εντύπωση ότι το παιδί έκανε αυτή τη σκηνή για να τραβήξει την προσοχή τους, οπότε το αφήνουν να πάει στο δωμάτιό του.
Όλοι χρειαζόμαστε την προσοχή των άλλων
Αν σας θυμίζει κάτι αυτό το σκηνικό, θα ήθελα να σταθείτε στη φράση «θέλει να τραβήξει την προσοχή μας» και να σκεφτείτε τι μπορεί να σημαίνει αυτό για το παιδί και όχι για εσάς. Και γιατί έχουμε την τάση να το θεωρούμε κακό. Είναι στην πραγματικότητα κακό να θέλει το παιδί μας την προσοχή μας;
Μήπως όλοι οι άνθρωποι δεν θέλουμε την προσοχή των σημαντικών για εμάς Άλλων; Δεν έχουμε ανάγκη να μας δουν, να μας ακούσουν, να ασχοληθούν μαζί μας, να μας αποδεχτούν και να μας αγκαλιάσουν (και όχι πάντα με την κυριολεκτική σημασία); Γιατί είναι κακό να θέλει κάτι τέτοιο ένα παιδί και μάλιστα μικρό;
Πώς εκφράζει ένα παιδί την ανάγκη του για προσοχή
Το πρόβλημα με το παιδί είναι ότι αυτή του την ανάγκη την εκφράζει κάπως άτσαλα, ακριβώς επειδή δεν μπορεί να τη συνειδητοποιήσει και να τη βάλει σε λέξεις, αλλά και επειδή τα συναισθήματα που το κατακλύζουν τη στιγμή εκείνη είναι τόσο έντονα που δεν μπορεί να τα ρυθμίσει και να φερθεί εκλογικευμένα.
Το αποτέλεσμα είναι εμείς να εισπράττουμε μια σχεδόν επιθετική συμπεριφορά που μοιάζει να απαιτεί εκ μέρους μας να σταματήσουμε ό,τι κάνουμε και να ασχοληθούμε με αυτό που ζητάει το παιδί. Πολλές φορές μάλιστα αυτό μπορεί να γίνεται και με διαφορετικούς τρόπους, όταν αφήνουμε το παιδί να παίξει με τα άλλα στην παιδική χαρά, όταν μιλάμε με κάποιον στο τηλέφωνο κ.ο.κ.
Σύνδεση: Μια κρυμμένη ανάγκη
Η συμπεριφορά αυτή φαντάζει τότε στα μάτια μας κουραστική έως και εξαντλητική, αφού απορροφημένοι όπως είμαστε στα «δικά» μας, νιώθουμε ότι εκείνο μας διακόπτει ή απαιτεί με άσχημο τρόπο. Στην πραγματικότητα όμως, το παιδί θέλει να συνδεθεί μαζί μας. Αυτό σημαίνει η έκφραση «θέλει να τραβήξει την προσοχή μας».
Έτσι, αν μπορέσουμε να το δούμε με τα μάτια του μικρού παιδιού, η ανάγκη αυτή αποκτά τεράστια σημασία. Πρόκειται ουσιαστικά για μια ανάγκη αναγνώρισης και αποδοχής, αλλά και ουσιαστικής επαφής, που δικαίως ένα μικρό παιδί δεν ξέρει πώς να εκφράσει ολοκληρωμένα.
Πώς να δώσουμε προσοχή στο παιδί
Ποια πρέπει να είναι η δική μας στάση λοιπόν; Πώς απαντάμε σε μια τέτοια συμπεριφορά, δεδομένου ότι και οι συνθήκες δεν είναι πάντα βοηθητικές; Καταρχάς, ας σκεφτούμε ότι η ανάγκη του παιδιού είναι και υπαρκτή και σωστή.
Κατά δεύτερον, πρέπει να βοηθήσουμε τα παιδιά να αναγνωρίσουν αυτή την ανάγκη τους και να την εκφράσουν με το σωστό τρόπο. Τι κάνουμε λοιπόν; Σίγουρα δεν τα μαλώνουμε, ούτε τα τιμωρούμε. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να σταθούμε δίπλα τους και να τους πούμε αυτό που βλέπουμε.
- «Βλέπω ότι αυτή τη στιγμή χρειάζεσαι την προσοχή μου. Θέλεις να μου πεις τι είναι αυτό που χρειάζεσαι;».
- «Θέλεις να σε βοηθήσω να καταλάβεις τις ακριβώς χρειάζεσαι;».
- «Εγώ είμαι εδώ να το συζητήσουμε και να σε βοηθήσω όπως μπορώ».
Με αυτές τις κουβέντες στεκόμαστε δίπλα στο παιδί και όχι απέναντί του. Έτσι, θα κατευνάσουμε τη δική του ένταση και θα το μάθουμε να αναγνωρίζει την ανάγκη του και, ίσως, τις επόμενες φορές να βρει τον τρόπο να την εκφράσει σωστά.
