Τα βίντεο για τη “σκιώδη εργασία” είναι δημοφιλή στο TikTok, συγκεντρώνοντας περισσότερες από 2 δισεκατομμύρια προβολές. Οι ειδικοί λένε ότι το shadow work, δεν είναι μια ακόμα τάση του TikTok που θα ξεχαστεί, αλλά ένα εργαλείο που αξίζει να δοκιμάσεις, αν σε ενδιαφέρει, καθώς έχει πολλά οφέλη για την ψυχική μας υγεία.
Πολλοί χρήστες του TikTok βασίζονται στο βιβλίο «The Shadow Work Journal» για να ξεκινήσουν το ταξίδι της αυτοανακάλυψης. Όμως, το shadow work δεν είναι κάτι καινούργιο, αλλά διαδόθηκε για πρώτη φορά από τον Ελβετό ψυχίατρο και ψυχαναλυτή Carl Jung τον 20ο αιώνα.
Η λέξη «σκιά» μπορεί να χρησιμοποιηθεί μεταφορικά για να περιγράψει κάποιον που μας ακολουθεί παντού, όπως ένα μικρό παιδί ακολουθεί τους γονείς του. Ή, μπορεί να ακούσεις τον όρο να χρησιμοποιείται για κάποιον που επισκιάζει έναν άλλον – έναν αδερφό ή συνάδελφο του οποίου τα επιτεύγματα μπορεί να ξεπεράσουν τα επιτεύγματα του άλλου. Όλοι έχουμε μία σκιά, εκτός από την κυριολεκτική που εμφανίζεται όταν μας χτυπά ο ήλιος.
Το shadow work υπάρχει εδώ και πολλές δεκαετίες και δεν είναι λίγοι οι ειδικοί ψυχικής υγείας που το προτιμούν για τους πελάτες τους. Γιατί όμως έγινε ξαφνικά ένα trend που αξίζει να δοκιμάσεις;
Η σκιώδης εργασία, η οποία στρέφεται προς τα πιο σκληρά και συχνά αποποιημένα μέρη του εαυτού μας και τους επιτρέπει να αναδυθούν και να υποβληθούν σε επεξεργασία.
Στον πυρήνα της, η σκιώδης εργασία περιλαμβάνει την εμβάθυνση στα βάθη της ψυχής μας για να αποκαλύψουμε και να αγκαλιάσουμε πτυχές του εαυτού μας που έχουμε καταπιέσει, αρνηθεί ή απορρίψει.
Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν σκιώδη στοιχεία του εαυτού τους που αναπτύσσονται ως απάντηση σε δύσκολες ή τραυματικές καταστάσεις. Πιθανότατα το χρησιμοποιούμε ως στρατηγική αντιμετώπισης για να αποφύγουμε τη δυσφορία που μας προκαλούν οι τραυματικές μας εμπειρίες. Ωστόσο, τελικά μας κρατά πίσω από μια πλήρη, αυθεντική ζωή.
Η ανάπτυξη του σκιώδους εαυτού μας ξεκινά συνήθως στην παιδική ηλικία όταν εσωτερικεύουμε τους κοινωνικούς κανόνες, τις γονικές προσδοκίες και την πολιτισμική προσαρμογή. Εδώ λοιπόν έρχεται το shadow work που μας βοηθά να αφαιρέσουμε αυτά τα μέρη του εαυτού μας από τη σκιά.
Υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους οι σκιές μας εμφανίζονται στη συνειδητή ζωή μας:
- Ζήλια
- Εθισμοί
- Κατάθλιψη
- Ανησυχία
- Συνεξάρτηση
- Αυτο-σαμποτάζ
- Ψέματα
- Αναβλητικότητα
- Μνησικακία
- Παθητική-επιθετικότητα
- Πικρία
- Επιθετικότητα, θυμός και οργή
- Βίαιες συμπεριφορές και κακοποίηση
- Εξαπάτηση
- Ενοχές και ντροπή
- Δυσαρέστηση
Πώς γίνεται το shadow work;
Ένα καλό σημείο για να ξεκινήσεις, είναι να εντοπίσεις όλα αυτά που βρίσκεις ενοχλητικά τόσο στους ανθρώπους γύρω σου, όσο και στον ίδιο σου τον εαυτό.
- Ποιοι άνθρωποι βρίσκονται στο κοντινό περιβάλλον σου; Τι αντιπαθείς ή μισείς σε εκείνους; Αλλά και τι σε γοητεύει σε αυτούς;
- Ποιους ανθρώπους διάσημους ή μη θαυμάζεις και γιατί;
- Ποιες συμπεριφορές επαναλαμβάνεις στη ζωή σου; Μπορείς να εντοπίσεις τα μοτίβα; Κάθε μοτίβο που επαναλαμβάνεται είναι στην πραγματικότητα η σκιά που κρύβεις μέσα σου.
- Ποιοι είναι οι φόβοι που αντιμετωπίζεις επανειλημμένα; Ό, τι σε τρομάζει βυθίζεται βαθιά στη σκιά σου και μερικές φορές γίνεται ένα μεγάλο εσωτερικό τέρας.
- Αν είχες μια υπέρ δύναμη, ποια θα ήταν αυτή και γιατί την επιλέγεις;
- Τι θα έγραφες σ’ ένα γράμμα, σε κάποιον που σε πλήγωσε;
- Σου αρέσει η ζωή που κάνεις; Τι θα άλλαζες σε αυτήν;
- Πιστεύεις ότι έχεις λάβει την αγάπη που θα ήθελες;
Αυτές οι ερωτήσεις θα σε βοηθήσουν να βάλεις σε προτεραιότητα τον εαυτό σου και να εντοπίσεις τα «trigger points» σου, δηλαδή όσα σου δημιουργούν αρνητικά ή θετικά συναισθήματα, ό, τι σε πιέζει/σε στεναχωρεί, καθώς και τις συναισθηματικές εμπειρίες σου. Ένα ημερολόγιο θα ήταν πολύ βοηθητικό επίσης, όχι μόνο να γράφεις σκέψεις και προβληματισμούς, αλλά για να έρθεις και σε επαφή με τα συναισθήματά σου.