Πώς θα επιλέξουμε χρώμα στα νέα τιμολόγια ρεύματος; Κλήσεις από τηλεφωνικά κέντρα, μαζικά emails και SMS. Ολομέτωπη επικοινωνιακή «επίθεση» έχει ξεκινήσει από τους παρόχους ρεύματος τις τελευταίες μέρες, πιέζοντας τους καταναλωτές να κλειδώσουν ποια από τις τέσσερις κατηγορίες τιμολογίου επιθυμούν να έχουν από αρχές του επόμενου έτους, βάσει του νέου καθεστώτος που μπαίνει σε εφαρμογή: όπως έχει ανακοινωθεί, από την 1η Ιανουαρίου του 2024 παύουν οι οριζόντιες επιδοτήσεις ρεύματος από τα κρατικά ταμεία και επιστρέφει το καθεστώς ελεύθερης τιμολόγησης, με την πεποίθηση ότι ο ανταγωνισμός μεταξύ των παρόχων θα λειτουργήσει για να κρατηθούν χαμηλά οι τιμές.
Μόνο που στα προγράμματα τιμολόγησης (τα οποία έχει ανέκαθεν δικαίωμα να ρυθμίζει ελεύθερα κάθε πάροχος) προστίθεται υποχρεωτικά –όπως ορίζει ο νόμος και σχετική υπουργική απόφαση– ένα ειδικό τιμολόγιο το οποίο πρέπει να απαντάται σε όλους τους παρόχους, που ονομάστηκε «πράσινο». Κι έτσι, από το γνωστό δίλημμα «σταθερό ή κυμαινόμενο», εκατομμύρια καταναλωτές έχουν βρεθεί μπερδεμένοι ανάμεσα στα νέα τιμολόγια που προσδιορίζονται με ονομασίες χρωμάτων, δηλώνοντας αδυναμία να ξεκαθαρίσουν μέσα τους ποιο από τα τέσσερα είναι περισσότερο συμφέρον για την περίπτωσή τους.
Προς το παρόν, μεγάλη μερίδα του κόσμου δεν φαίνεται πρόθυμη να προβεί σε αλλαγή στο τιμολόγιο ρεύματος, αλλά περισσότερο από αμηχανία παρά από επιλογή. Από την άλλη, οι ιδιωτικές εταιρίες ρεύματος ωθούν τους πελάτες τους να επιλέξουν το κίτρινο τιμολόγιο, ενώ τα πρώτα στοιχεία από το νέο σύστημα τιμολόγησης και τις τιμές του Δεκεμβρίου δείχνουν φθηνότερη στο πράσινο τιμολόγιο τη ΔΕΗ. Για την καλύτερη εξυπηρέτηση των καταναλωτών έχει κινητοποιηθεί και η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ζητώντας συναντήσεις με τους παρόχους), όπως και το ΙΝστιτούτο ΚΑταναλωτών το οποίο εξέδωσε μια σειρά από συμβουλές.
Οπότε, έχουμε και λέμε:
Πρώτον, πρέπει να αποφασίσω κάτι πριν το τέλος της χρονιάς;
Κάθε άλλο, το χρώμα του τιμολογίου (δηλαδή, η κατηγορία) μπορεί να επιλεχθεί και να τροποποιηθεί οποτεδήποτε. Μάλιστα, για το αλαλούμ, ο υπουργός Ενέργειας Θεόδωρος Σκυλακάκης συμβούλευσε τους καταναλωτές «να περιμένουν, να δουν πρώτα τα τιμολόγια του ρεύματος από την 1η Ιανουαρίου και με ένα απλό κλικ θα μπορούν να διαλέξουν». Το νέο καθεστώς θα ισχύει από τον επόμενο μήνα.
Και δεύτερον, πρέπει να αποφασίσω ντε και καλά κάποιο από τα χρωματιστά τιμολόγια;
Για όποια νοικοκυριά δεν δηλώσουν πρόθεση για συγκεκριμένου χρώματος τιμολόγιο, από 1η Ιανουαρίου θα μεταβούν αυτόματα στο πράσινο, το ειδικό τιμολόγιο το οποίο θεσπίστηκε από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ως μέτρο για τη ρύθμιση της τιμολογιακής πολιτικής του ρεύματος με την επιστροφή της ρήτρας αναπροσαρμογής στους λογαριασμούς (η οποία, παρεμπιπτόντως, μετονομάζεται σε μηχανισμός διακύμανσης).
Ωραία. Θα αλλάξει κάτι σε σχέση με παλιότερα, εάν συνεχίσω ως έχει και αποκτήσω πράσινο τιμολόγιο;
Το πράσινο τιμολόγιο είναι μεν κυμαινόμενης χρέωσης (περιλαμβάνει ρήτρα αναπροσαρμογής), αλλά με κλειδωμένες τις βασικές αρχές τιμολόγησης απ’ την 1η του μήνα. Αυτό σημαίνει ότι τυχόν απότομες αλλαγές στο Χρηματιστήριο Ενέργειας (απ’ το οποίο καθορίζονται οι τιμές προμήθειας) δεν πρόκειται να επηρεάσουν το ύψος του τρέχοντος λογαριασμού στο νοικοκυριό, αλλά βέβαια –με βάση έναν νέο μαθηματικό τύπο που ορίστηκε από το υπουργείο– οι αναγκαίες διορθωτικές προσθαφαιρέσεις θα περνούν στον επόμενο μήνα κατανάλωσης.
Θα βοηθήσει κάπου αυτό το νέο τιμολόγιο;
Θεωρητικά, θα ενισχύσει τον ανταγωνισμό μεταξύ των εταιριών, συγκρατώντας τις τιμές της κιλοβατώρας. Βάσει της σχετικής υπουργικής απόφασης, στα νέα τιμολόγια θα αναγράφεται ο σύνδεσμος που παραπέμπει στην ιστοσελίδα της ΡΑΕ και του e-katanalotis και θα είναι και με QR code – εκεί, θα μπορεί ο καταναλωτής να βλέπει συνοπτικά τις χρεώσεις του δικού του παρόχου σε σχέση με ανταγωνίστριες προσφορές ή εταιρίες, πράγμα που μέχρι πρότινος ήταν αδύνατο. Προσοχή: Σε περίπτωση που «δεν υπάρχει αυτός ο σύνδεσμος στο τιμολόγιο, σημαίνει ότι έχει ελεγχθεί αυτός ο τύπος τιμολόγησης από τη ΡΑΕ και είναι εκτός πλαισίου».
ΟΚ. Για να ξεδιαλύνουμε λίγο και τα υπόλοιπα, είναι κάποιο χρώμα που σίγουρα δεν με αφορά;
Το πορτοκαλί. Το πορτοκαλί (αποκαλείται και «δυναμικό τιμολόγιο») απευθύνεται αποκλειστικά σε νοικοκυριά τα οποία διαθέτουν έξυπνο μετρητή – μια συσκευή που μετράει σε πραγματικό χρόνο την κατανάλωση και χρεώνει επί τόπου τον λογαριασμό, με βάση τις τιμές της χονδρεμπορικής αγοράς εντός της ημέρας.
Άρα, εκτός από το πράσινο, μένει το κίτρινο και το μπλε να διαλέξω.
Ναι. Το μπλε τιμολόγιο είναι μια συμφωνία μεταξύ καταναλωτή και παρόχου με βάθος έτους: ορίζεται σταθερή τιμή της κιλοβατώρας που παραμένει σε ισχύ για όλη τη χρονιά (ανεξάρτητα απ’ την τιμή που θα θέσει το Χρηματιστήριο Ενέργειας), οπότε λογικό και επόμενο είναι να ορίζεται σε υψηλότερες τιμές από τις τρέχουσες της αγοράς. Το μπλε τιμολόγιο συνίσταται για νοικοκυριά με χαμηλή ή περιστασιακή χρήση του ρεύματος (όπως εξοχικά). Ενώ το κίτρινο είναι ο βασικός ανταγωνιστής του πράσινου: και αυτό κυμαινόμενο, αλλά πιο ασταθές από το πράσινο.
Δηλαδή, πώς θα ορίζονται οι τιμές της κιλοβατώρας στο κίτρινο τιμολόγιο;
Το κίτρινο τιμολόγιο καθορίζεται σε σταθερή βάση από τις τιμές του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, γι’ αυτό και το ΙΝστιτούτο ΚΑταναλωτών επεσήμανε ότι «στο κυμαινόμενο τιμολόγιο ο καταναλωτής δεν προστατεύεται από τυχόν αυξήσεις στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος».
Μέχρι στιγμής, σε αυτή την κατηγορία τιμολογίου φαίνεται να στρέφουν την πολιτική τους οι ιδιωτικές εταιρίες παροχής ρεύματος, υποστηρίζοντας ότι θα αποδεικνύεται μέχρι και 20% φθηνότερο του πράσινου, λόγω των εκπτώσεων που προτείνουν στα πακέτα τους κάθε φορά.
