O πίνακας απόφασης (decision matrix) είναι ένα απλό «εργαλείο» που μπορεί να σε βοηθήσει να πάρεις τη σωστή απόφαση για την καριέρα σου ακόμη κι όταν νιώθεις εντελώς μπερδεμένος.
Οι αποφάσεις που αφορούν την καριέρα δεν είναι εύκολες. Συχνά εμπλέκουν πολλούς διαφορετικούς παράγοντες που πρέπει να λάβεις υπόψη, καθέναν με διαφορετική βαρύτητα, και πάρα πολλές πληροφορίες που αν συνδυαστούν με τις πολλές και διαφορετικές απαιτήσεις της σύγχρονης ζωής, συνθέτουν ένα πολύπλοκο παζλ που δεν είναι εύκολο να συναρμολογηθεί.
Όλα αυτά σε κάνουν συχνά να νιώθεις μπερδεμένος και καταβεβλημένος, και είναι ακριβώς σε αυτή τη διανοητική κατάσταση που κάνεις τις λάθος επιλογές, υπεραπλουστεύοντας τα πράγματα για να μπορέσει το εξαντλημένο από τα πολλά data μυαλό σου να διαχειριστεί τις πληροφορίες.
Στην αγωνιώδη προσπάθεια σου να πάρεις μια απόφαση, κάποιες φορές τείνεις προς την μία επιλογή, άλλοτε προς την άλλη, ενώ συχνά αποφεύγεις να συλλέξεις περισσότερες πληροφορίες για καθεμία επαγγελματική επιλογή γιατί νιώθεις ότι δεν μπορείς να τις διαχειριστείς, και τελικά αναβάλλεις επ’ αόριστον το να πάρεις μια απόφαση.
Το μπέρδεμα αυτό εντείνεται εξαιτίας του ότι οι αποφάσεις που πρέπει να πάρεις για την επαγγελματική σου ζωή δεν είναι αποτέλεσμα μιας ψυχρής και τετράγωνης λογικής, αλλά πολύ συχνά εμπλέκουν το συναίσθημα. Θα είμαι ικανοποιημένος σε αυτή τη δουλειά; Θα νιώθω δημιουργικός; Θα τα καταφέρω; Θα γίνω αποδεκτός;
Ο εγκέφαλός μας έχει ένα όριο στις «πληροφορίες» (σκέψεις, συναισθήματα, ιδέες) που οι γνωστικές λειτουργίες και η μνήμη μπορούν να διαχειριστούν κάθε δεδομένη στιγμή. Υπάρχουν μάλιστα κάποια σημάδια που μαρτυρούν τη διανοητική αλλά και την ψυχολογική κούραση που μπορεί να σου προκαλέσει η δυσκολία να πάρεις μια απόφαση.
Τα σημάδια που προδίδουν ότι είσαι διανοητικά ή/και ψυχολογικά εξαντλημένος
1. Αναβάλλεις την απόφαση
Είναι φυσιολογικό και συχνό πολλοί άνθρωποι μπροστά στις διαφορετικές επιλογές να παραλύουν και να αναβάλλουν το να πάρουν μια απόφαση συνεχώς για αργότερα.
2. Ταλαντεύεσαι μεταξύ διαφορετικών επιλογών
Κάποιες μέρες τείνεις προς τη μία επιλογή και άλλοτε προς την άλλη. Υπάρχουν και φορές που μπορεί να αλλάζεις γνώμη ακόμη και μέσα στην ίδια μέρα.
3. Δεν δίνεις σημασία ή αποφεύγεις να συγκεντρώσεις επιπλέον πληροφορίες
Αν κάθε καινούργια πληροφορία σου προκαλεί αίσθημα κούρασης ή σε μπερδεύει ακόμη περισσότερο, αυτό σημαίνει ότι ο νους σου είναι ήδη υπερφορτωμένος.
Εργαλεία που θα σε βοηθήσουν να ξεκαθαρίσεις τη σκέψη σου
Πολλές ψηφιακές πλατφόρμες business coaching διαθέτουν συμβουλές και εργαλεία για να μπορέσεις να οπτικοποιήσεις και να ταξινομήσεις σε μια εξωτερική πηγή τις πληροφορίες που θα φανούν χρήσιμες για την επιλογή σου, ώστε να μπορέσεις να αποσυμφορήσεις τη σκέψη σου και να επεξεργαστείς καλύτερα τις πληροφορίες.
Από τα χρωματιστά post it μέχρι τους highlighters διαφορετικών αποχρώσεων αλλά και τις σειρές και τις στήλες ενός excel, όλα μπορούν να σε βοηθήσουν, ώστε οι πληροφορίες να μπορέσουν να οπτικοποιηθούν, να ταξινομηθούν και αρχίσουν να βγάζουν περισσότερο νόημα από όταν βρίσκονται ελεύθερες και διάχυτες στο κεφάλι σου.
Ένα από αυτά τα εργαλεία είναι ο πίνακας απόφασης (decision matrix). Ένας πίνακας που έχει παρόμοιες σειρές και στήλες με αυτές του excel και μπορεί να σε βοηθήσει να επιλέξεις μεταξύ διαφορετικών επιλογών καριέρας αλλά όχι μόνο, ξεφορτώνοντας πληροφορία από τον ήδη φορτωμένο εγκέφαλο σου, οπτικοποιώντας την και κατανέμοντας την με τρόπο που θα κάνει πιο εύκολη την επεξεργασία των δεδομένων, ώστε να πάρεις τη σωστή απόφαση.
Δημιούργησε το δικό σου πίνακα απόφασης
Βήμα #1: Στην πρώτη οριζόντια στήλη γράψε τα διαφορετικά κριτήρια που θα επηρεάσουν την επιλογή σου. Με άλλα λόγια, τους παράγοντες ή τις αξίες που θα σε κάνουν να πάρεις μια απόφαση. Για παράδειγμα, κάποια απλά και βασικά κριτήρια μπορεί να είναι ο μισθός, η τοποθεσία της δουλειάς ή ο τύπος της εργασίας, π.χ. υβριδικός, remote ή on site.
Βήμα #2: Στη δεύτερη οριζόντια στήλη μπορείς να κάνεις πιο συγκεκριμένα αυτά τα κριτήρια. Για παράδειγμα, εάν πρόκειται για την τοποθεσία της δουλειάς, θα μπορούσες να γράψεις συγκεκριμένα πόσο χρόνο μέσα στην ημέρα σου θες να αφιερώσεις στη μετακίνησή σου.
Βήμα #3: Στην κάθετη στήλη σημείωσε τις διαφορετικές επιλογές σου.
Βήμα #4: Συμπλήρωσε ανάλογα τα κουτιά στα οποία τέμνονται οι επιλογές με τα κριτήρια σου, τοποθετώντας τις πληροφορίες που έχεις διαθέσιμες.
Μερικές φορές, οι επιλογές που έχουμε μπροστά μας μπορεί να υπερφορτώσουν τον εγκέφαλό μας και να προκαλέσουν ένα διανοητικό και συναισθηματικό burnout. H μεταφορά των πληροφοριών σε μια εξωτερική πηγή μάς επιτρέπει να επεξεργαστούμε καλύτερα τα δεδομένα και να λάβουμε πιο ορθές και τεκμηριωμένες αποφάσεις.
Τέτοιου είδους βοηθήματα μπορούν να μας βοηθήσουν να αναλύσουμε ακόμη και τις πιο περίπλοκες αποφάσεις στη ζωή μας, ώστε να μπορούμε να κατανοήσουμε βαθύτερα και να σταθμίσουμε καλύτερα τις επιλογές μας.
Όποια στιγμή νιώσεις ότι η λήψη μιας απόφασης σε δυσκολεύει, πάρε ένα χαρτί και ένα στιλό, ένα excel ακόμη και μια… χαρτοπετσέτα, και σχεδίασε τον δικό σου πίνακα απόφασης.
Σημείωσε τα δεδομένα σου και νιώσε την ηρεμία που σου δίνει η σκέψη ότι τα στάθμισες σωστά και πήρες την καλύτερη δυνατή απόφαση. Αυτή είναι η στιγμή που θα είσαι πια έτοιμος για δράση, χωρίς τα πισωγυρίσματα και τις δεύτερες σκέψεις που σε ταλαιπωρούν.
