Μετά από 40 και πλέον χρόνια έπεσε η καρό σημαία για την ιστορική ομάδα της F1. Νίκες, ήττες, αγώνες, pit stop, θανατηφόρα ατυχήματα και εμμονή με την ταχύτητα μέσα και έξω από τις πίστες για μια ομάδα μα κυρίως για έναν άνθρωπο πάνω από αυτήν που στιγμάτισε την ιστορία του μηχανοκίνητου αθλητισμού. Η πορεία του Φρανκ Γουίλλιαμς αποτυπώθηκε στα χρονόμετρα με χρυσά αλλά και μαύρα χρώματα.
Γράφει ο Γιώργος Συγριμής
Τα πρώιμα χρόνια
Όντας εγκαταλελειμμένος από τον πατέρα του κατάφερε να σπουδάσει στο St Joseph’s College στην Σκωτία μα η ζωή του άλλαξε λίγα χρόνια αργότερα, όταν ένας φίλος του τον πήγε βόλτα με μία Jaguar. Εκεί ανέβηκαν οι στροφές της καρδιάς του και λάτρεψε την ταχύτητα χαράζοντας νέα πορεία ως οδηγός. Έκανε εκκίνηση στα όνειρα του ιδρύοντας την Williams Racing Cars το 1966 και ένα χρόνο μετά γνώρισε την μέλλουσα σύζυγο του, Βιρτζίνια Μπέρι. Λίγο αργότερα άρχισαν τα πρώτα θετικά αποτελέσματα με τον Πιερς Καουρέγκ, ως δίδυμο μηχανικού-οδηγού, με τον θάνατο του δεύτερου το 1970 στο Ζάντβουρτ, να αποτελεί τεράστιο πλήγμα για τον ίδιο.
Το όνειρο έγινε πραγματικότητα
Η ιστορία όμως της Williams Grand Prix Engineering Limited ξεκίνησε πραγματικά να γράφεται το 1977. Οι προηγούμενες δύο απόπειρες του Sir Frank Williams να εμπλακεί στη Formula 1 ήταν αποτυχημένες, τόσο με την Frank Williams Racing Cars από το 1969 έως το 1975, όσο και με την Wolf – Williams Racing το 1976. Τα μονοθέσια της ομάδας δεν τα πήγαν καλά ούτως ώστε ο Williams να παραχωρήσει την Walter Wolf Racing στον Wolf και να μετακομίσει στο Ντίντκοτ, προκειμένου να «ξαναχτίσει» τη δική του ομάδα, την Williams Grand Prix Engineering. Στο πλευρό του είχε τον Patrick Head, στην απαρχή μιας άκρως επιτυχημένης συνεργασίας των δύο ανδρών.
Η πρώτη… εκκίνηση!
Η πρώτη εμφάνιση της Williams με τη σημερινή της μορφή ως ομάδα, πραγματοποιήθηκε στο ισπανικό grand prix του 1977, όταν ο Βέλγος Patrick Neve κατετάγη 12ος, ενώ εκείνη τη χρονιά η βρετανική ομάδα συμμετείχε σε 11 από τους 16 αγώνες με καλύτερη θέση την έβδομη στη Monza.Το 1978 και για τα επόμενα 4 χρόνια ο Williams αποφάσισε να συνεργαστεί με τον Αυστραλό Alan Jones. Μολονότι σε αυτό το διάστημα ο Jones ανέβηκε συνολικά 11 φορές στο ψηλότερο σκαλί του βάθρου, την πρώτη νίκη στην ομάδα του Sir Frank τη χάρισε ο Clay Regazzoni το 1979 στην πίστα του Silverstone, μπροστά στους φίλους της ομάδας και φυσικά όλη την οικογένεια. Τα πράγματα δεν ήταν πάντα ρόδινα για τη βρετανική ομάδα και υπήρξαν περίοδοι κατά τις οποίες απείχε από τις επιτυχίες. Ο τρόπος λειτουργίας βέβαια δεν άλλαζε, με τον Sir Frank να έχει τον απόλυτο έλεγχο για οτιδήποτε συνέβαινε.
Το 1979, μόλις στη δεύτερη χρονιά της ως κατασκευαστής με πλήρη συμμετοχή στο σπορ, κατακτά τη δεύτερη θέση στο πρωτάθλημα των Κατασκευαστών, και τις πρώτες τέσσερις νίκες της ιστορίας της, με τους Clay Regazzoni και Alan Jones ενώ το 1980, 3 χρόνια από την ίδρυσή της, η ομάδα θα κερδίσει το πρώτο Πρωτάθλημα Κατασκευαστών κι Οδηγών, με τον Jones στο τιμόνι. Δικαιωμένος ο Sir Frank θα πει: «Αυτό είναι το καλύτερο συναίσθημα στον κόσμο».
Το 1981, η ομάδα επανέλαβε το κατόρθωμά της σε επίπεδο κατασκευαστών, ενώ επέστρεψε στην κορυφή των οδηγών με τον Keke Rosberg στην απίστευτη σεζόν του 1982, κατά την οποία ο Φινλανδός κατάφερε να εξασφαλίσει τον τίτλο με μόλις μία νίκη. Το 1983, η τάση στους υπερτροφοδοτούμενους κινητήρες είδε την Williams να δυσκολεύεται με τον ατμοσφαιρικό V8 Cosworth, με αποτέλεσμα να μείνει πίσω σε σχέση με τον ανταγωνισμό, οπότε η αλλαγή σε Honda και τους turbo κινητήρες της για το 1984 ήταν μονόδρομος. Αυτή η συνεργασία διήρκεσε 4 σεζόν. Η πρώτη ήταν και η πιο δύσκολη, αλλά από το 1985 ως και το 1987, η ομάδα κατακτά δύο τίτλους στους κατασκευαστές κι έναν στους οδηγούς.
Το τροχαίο δεν τον πτόησε
Τα πάντα έμοιαζαν να εξελίσσονται ιδανικά για τον Φρανκ Γουίλιαμς, μέχρι τις 8 Μαρτίου του 1986. Εκείνη την μέρα βρισκόταν στην πίστα «Paul Ricard», για να δει την νέα Williams FW11. Χαρούμενος από το αποτελέσματα των δοκιμών έφυγε από την πίστα, μαζί με τον Πίτερ Γουίνσδορ, υπεύθυνο του μάρκετινγκ της ομάδας, με σκοπό να φτάσει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα στο «Nice Cote d’Azur Airport». Σε μία περίεργη στροφή το Ford Sierra του Γουίλιαμς χτύπησε σε έναν τοίχο, σηκώθηκε στον αέρα και αναποδογύρισε πολλές φορές, με την οροφή να διαλύει την σπονδυλική του στήλη. Την ώρα που η ομάδα είχε τους Πικέ και Μάνσελ να «σφάζονται» για τα πρωτεία, ο Φρανκ πάλευε για την ζωή του. Η πρώτη δημόσια εμφάνιση του Φρανκ έγινε στο Βρετανικό Γκραν Πρι του 1986, την πρώτη ημέρα των δοκιμών. Στον αγώνα της Κυριακής δεν πήγε, με τον Μάνσελ να τερματίζει πρώτος και τον Πικέ δεύτερο. Η γυναίκα του Τζίνι, ήταν εκείνη που παρέλαβε το τρόπαιο για την Williams, σε μία από τις πιο δυνατές εικόνες στην ιστορία του αθλήματος. Από την επόμενη χρονιά μέχρι και πρόσφατα παρέμεινε στο τιμόνι της ομάδας καθισμένος στο δικό του κόκπιτ, το καροτσάκι του.
Η λαμπρή συνέχεια
Το 1989 και 1990 έρχεται η σειρά της Renault να τροφοδοτήσει με το κινητήριο σύνολό της την ομάδα του Grove έχοντας κάποια θετικά αποτελέσματα με την νέα συνεργασία που όμως δεν μπορεί να φτάσει τις McLaren και Ferrari. Από εκεί κι έπειτα, όμως, ξεκινά η αντεπίθεσή της. Το 1991 έρχεται δεύτερη στο πρωτάθλημα των κατασκευαστών, κι αυτό καθαρά λόγω ζητημάτων αξιοπιστίας, αφού η FW14 ήταν μονοθέσιο ικανό για τίτλο. Το 1992, η ομάδα καταφτάνει στις πίστες με την επαναστατική FW14B, που έφερε τις ενεργές αναρτήσεις, και τον Nigel Mansell να κάνει το double με την κατάκτηση του πρωταθλήματος σε οδηγούς και κατασκευαστές ενώ το 1993 γίνεται το back to back, με τον Alain Prost να επιστρέφει στην ενεργό δράση για να κατακτήσει το 4ο πρωτάθλημά του.
Η μαύρη σελίδα
Το 1994, ο Ayrton Senna υπογράφει με την ομάδα χωρίς κανείς να ξέρει τι θα ακολουθήσει. Το θανατηφόρο τροχαίο στην Ίμολα την Πρωτομαγιά του 1994 σόκαρε την κοινή γνώμη. Ο Βραζιλιάνος πέθανε μέσα σε ένα μονοθέσιο της Williams και μάλιστα μετά από μία βλάβη στο τιμόνι, για την οποία επιρρίπτονται ευθύνες στην ομάδα. Το μεγάλο αφεντικό, πάντα συντετριμμένος, είπε για το γεγονός και τον Σένα μέσα στα χρόνια:
«Φυσικά με είχε εντυπωσιάσει το απίστευτο οδηγικό του ταλέντο, περισσότερο όμως ο τρόπος του. Προσέγγιζε πάντα κατευθείαν τον στόχο του. Δεν υπήρχαν για αυτόν συμβιβασμοί. Ο Σένα ήταν για εμένα άτρωτος. Όπως ο Τζιμ Κλαρκ. Για αυτό και ήταν για εμένα και τον Πάτρικ Χεντ ακόμη μεγαλύτερο το σοκ, όταν χτύπησε πάνω στο τοιχίο και όταν μάθαμε την είδηση του θανάτου του».
«Ανεξάρτητα από την αιτία του ατυχήματος νιώθω μία μεγάλη ευθύνη. Είναι η ομάδα μου. Όταν σκοτώθηκε ο Τζιμ Κλαρκ, αυτό έγινε ανώνυμα. Δεν υπήρχαν τηλεοπτικές λήψεις ούτε φωτογραφίες. Ο Άιρτον σκοτώθηκε μέσα σε μία Williams «ζωντανά» μπροστά σε ένα κοινό εκατομμυρίων τηλεθεατών».
«Πολλοί επέρριψαν σε εμάς την ευθύνη. Σαν να είχαμε κλέψει από τον κόσμο έναν πίνακα του Μικελάντζελο. Ο Άιρτον ήταν ένας διεθνής σούπερ σταρ. Αυτό μας έγινε σαφές κατά την κηδεία του. Και εκεί επανεμφανίστηκε έντονα το συναίσθημα της ενοχής».
«Η πίεση μεγάλωνε σιγά-σιγά εκείνο το Σαββατοκύριακο στην Ίμολα. Όχι μόνον εξαιτίας των ατυχημάτων της Παρασκευής και του Σαββάτου. Ο καθένας γνώριζε, ότι η Ίμολα ήταν μία επικίνδυνη πίστα. Αν πήγαινε κάτι στραβά στα σημεία, όπου αναπτύσσονταν υψηλές ταχύτητες, τότε ήταν πάντα το αποτέλεσμα ένα σοβαρό ατύχημα».
«Μόλις είδα τις σκηνές στην τηλεόραση, είχα αμέσως ένα κακό προαίσθημα. Όλες οι ενδείξεις επισήμαιναν, ότι θα έπρεπε να περιμένουμε τα χειρότερα. Ήταν μία σφοδρή πρόσκρουση με υψηλή ταχύτητα, μπροστά δεξιά έλειπε το μισό αυτοκίνητο, αυτός δεν κουνιόταν».
Έκτοτε κάθε μονοθέσιο της ομάδας φέρει ένα διακριτικό σήμα του Σένα προς τιμήν του.
Μετά τις ένδοξες μέρες πλησιάζει η παρακμή.
Το 1995, η ομάδα χάνει αμφότερους τους τίτλους, όμως η διετία 1996-1997 έρχεται να τους ανταμείψει. Πρώτα ο Hill, και μετά ο Jacques Villeneuve έφεραν στην ομάδα διαδοχικά doubles, τα τελευταία της πρωταθλήματα μέχρι και σήμερα. Έκτοτε, η Williams βρέθηκε ουκ ολίγες φορές κοντά στην κορυφή, ειδικά με την BMW, η οποία επέστρεψε στη Formula 1 το 2000 και σύναψε αποκλειστική συμφωνία με τους Βρετανούς για την προμήθεια κινητήρων μέχρι και το 2004. Σε αυτό το διάστημα, η ομάδα κατακτά 10 νίκες, και το 2003 βρίσκεται κοντά στον τίτλο των οδηγών αλλά δεν τα καταφέρνει. Η επιστροφή στους Cosworth κινητήρες το 2006 μπορεί να θεωρηθεί η αρχή της παρακμής για την ομάδα. Από εκείνο το σημείο κι έπειτα ψάχνει να βρει την ταυτότητά της χωρίς αποτέλεσμα. Το 2012 κατακτά την τελευταία της νίκη και θα φθάσει στο τοπ 3 της κατάταξης των κατασκευαστών το 2014 και το 2015 πριν πάρει την κατιούσα μια για πάντα.
Είναι η επιτομή της ομάδας που βασίστηκε στις ικανότητες του δημιουργού της. Άλλωστε από μόνο του το όνομά της, μαρτυρά πως η Williams είναι κάτι παραπάνω από «ακόμα μία ομάδα» της Formula 1. Η ιστορία της το έχει αποδείξει, άλλωστε, μιας και είναι η τρίτη ιστορικότερη ομάδα του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος με 678 συμμετοχές σε grand prix. 44 χρόνια έπειτα από την ίδρυσή της, είναι η τρίτη ομάδα σε νίκες στην ιστορία του σπορ, καθώς 114 φορές πιλότοι της έχουν ανέβει στο ψηλότερο σκαλί του βάθρου ενώ συνολικά έχει 312 παρουσίες στο βάθρο σε 243 αγώνες. Όλα αυτά πίσω από Ferrari και McLaren. Διόλου άσχημα για μια ομάδα που ποτέ της δεν λειτούργησε ως «εργοστασιακή», μα πάντα φρόντιζε να είναι η πιο προσωποκεντρική στη Formula 1.
Όλα γύρω από αυτόν!
Ενδεικτικό του εκρηκτικού χαρακτήρα του Sir Frank είναι και το ότι ελάχιστοι πιλότοι απ’ όσους οδήγησαν τα μονοθέσια του και στέφθηκαν Παγκόσμιοι Πρωταθλητές, είχαν την ευκαιρία να υπερασπιστούν τον τίτλο τους οδηγώντας και την επόμενη σεζόν Williams! Πρόκειται για τους Alan Jones (1980), Keke Rosberg (1982) και Jacques Villeneuve (1997). Ο Nelson Piquet, ο οποίος στέφθηκε πρωταθλητής το 1987, την επόμενη σεζόν πήγε στη Lotus, ο Nigel Mansell μετά τον τίτλο του 1992 «μετακόμισε» στα Indy Cars, ο Alain Prost αποσύρθηκε από την ενεργό δράση το 1994, ενώ ο Damon Hill έπειτα από το Πρωτάθλημα του 1996 πήγε στην σαφώς υποδεέστερη Arrows. Ο λόγος, σύμφωνα με τους ανθρώπους που βρίσκονταν πάντα κοντά στον Williams, ήταν πως δεν ήθελε κανένας πιλότος του να τοποθετείται πάνω από την ομάδα, γι’ αυτό και φρόντιζε να δημιουργεί τις απαραίτητες προϋποθέσεις αποχώρησης, προκειμένου να καταστήσει σαφές προς πάσα κατεύθυνση πως αυτός ήταν η Williams. Μάλιστα στην πράξη πολλές από τις αποφάσεις που αφορούσαν στα της ομάδας τις έπαιρνε η αείμνηστη Ginny, η επί σχεδόν 40 χρόνια πιστή σύζυγος του Sir Frank, ενώ είχε και τον έλεγχο των οικονομικών. Όπως χαρακτηριστικά είπε η Claire Williams, «εάν δεν ήταν η μητέρα μου, η επιχείρηση θα είχε χρεοκοπήσει. Το μόνο που ενδιέφερε τον πατέρα μου ήταν οι αγώνες. Τον έστελνε στην αγορά για τρόφιμα, κι αυτός επέστρεφε με μπουζί!».
Όταν έφυγε το δεξί του χέρι, η Ginny του…
Μετά από τον θάνατο της γυναίκας του το 2013 από καρκίνο, «βυθίστηκε» ακόμα περισσότερο μέσα στην Williams, με τον ίδιο να αποκαλύπτει πως δεν υπάρχει πλέον λόγος να πηγαίνει σπίτι του. Το 2012 έλαβε την απόφαση να αποχωρήσει από το διοικητικό συμβούλιο της ομάδας, με την κόρη του Κλερ να παίρνει την θέση του. Έκτοτε οι δύο τους λειτουργούσαν από κοινού ως τεχνικοί διευθυντές της ομάδας, με τον ίδιο να μην σκοπεύει να εγκαταλείψει ποτέ το πόστο του. Μετά από σχεδόν 60 χρόνια στον χώρο του μηχανοκίνητου αθλητισμού, ο Φρανκ Γουίλιαμς παραμένει ο τελευταίος «ρομαντικός» της Formula 1. Ένας άνθρωπος που φέρει αέρα μίας άλλης εποχής, πιο επικίνδυνης, αλλά και πιο ανταγωνιστικής.
Καρό σημαία: Η Williams αλλάζει ιδιοκτήτη.
Η Βρετανική ομάδα άλλαξε ιδιοκτήτη μετά από 44 χρόνια καθώς ο ιδρυτής και ιδιοκτήτης σερ Φρανκ Γουίλιαμς μαζί με την κόρη του Κλέρ, προχώρησαν στην πώλησή της. Η ομάδα θα συνεχίσει να υπάρχει με την ίδια ονομασία, όμως κανένα μέλος της οικογένειας των ιδρυτών δεν θα βρίσκεται στην διοίκησή της. Το περασμένο Φθινόπωρο ανακοινώθηκε η πώλησή της στην αμερικανική επενδυτική εταιρεία Dorilton Capital η οποία πήρε στα χέρια της μία από τις πιο ιστορικές και επιτυχημένες ομάδες στο άθλημα. Μετά το πέσιμο της καρό σημαίας στη Μόντσα, η Κλέρ Γουίλιαμς μίλησε μέσω της ενδοεπικοινωνίας σε όλη την ομάδα λέγοντας: «Ήταν μεγάλη μου χαρά και τιμή να συνεργαστώ μαζί σας. Ευχαριστώ πολύ, από τα βάθη της καρδιάς μου».
Η επόμενη μέρα στην F1
Ο νέος ισχυρός άνδρας της ομάδας ακούει στο όνομα, Γιόστ Καπίτο, με τους λάτρεις του μηχανοκίνητου αθλητισμού να τον θυμούνται για τις επιτυχίες της Volkswagen στα ράλι, αλλά και για το σύντομό πέρασμά του από την ομάδα της Mclaren το 2016. Στις πρώτες του δηλώσεις ανέφερε:
«Η ιστορική επιτυχία μιας ομάδας μπορεί να μας δώσει ισχυρό κίνητρο, αλλά δεν μπορούμε να βασιζόμαστε σε αυτήν για τη μελλοντική επιτυχία στη σύγχρονη εποχή της F1.
Ξεκινάμε αυτό το ταξίδι, και έχουμε ακόμα πολλή δουλειά να κάνουμε, είμαστε χαρούμενοι που οδεύουμε προς τη σωστή κατεύθυνση και θέλουμε να συνεχίσουμε αυτή την πρόοδο στην πίστα και φέτος».
