Πώς θα καλλιεργήσεις τη συναισθηματική σου νοημοσύνη; Έχεις αντιδράσει ποτέ –είτε στην επαγγελματική είτε στην προσωπική σου ζωή– με τρόπο για τον οποίο δεν υπερηφανεύεσαι μετά; Έχεις στείλει πότε μήνυμα, ενώ νιώθεις αναστάτωση, μόνο και μόνο για να το μετανιώσεις λίγα λεπτά αργότερα; Οι περισσότεροι άνθρωποι θα δυσκολευτούμε κάποια στιγμή να διαχειριστούμε τα συναισθήματά μας και θα χρειαστεί να ζήσουμε με τις όποιες, μικρές ή μεγάλες συνέπειες της συμπεριφοράς μας.
Αρνητικά συναισθήματα, όπως ο θυμός, μπορούν να επηρεάσουν τις σχέσεις, την ψυχική υγεία, ακόμα και τις νοητικές μας ικανότητες (π.χ. προσοχή, μνήμη, λήψη αποφάσεων). Είναι σημαντικό, επομένως, να μάθουμε πώς να τα διαχειριζόμαστε κι εδώ μπαίνει στο παιχνίδι η συναισθηματική νοημοσύνη.
Πώς μπορείς να βελτιώσεις τη συναισθηματική σου νοημοσύνη
Έχεις αναρωτηθεί τι εννοούμε λέγοντας αυτογνωσία; Πρόκειται για την ικανότητά μας να έχουμε συνείδηση του τι συμβαίνει στο μυαλό μας, μέσα μας. Αν το καταφέρουμε αυτό, τότε δεν θα οδηγούμαστε σε αντιδραστικές ή παρορμητικές συμπεριφορές. Αν βελτιώσουμε τη συναισθηματική μας νοημοσύνη, τότε θα μπορέσουμε να αναπτύξουμε την αυτογνωσία μας και θα περιορίσουμε τις άτυχες στιγμές.
Υπάρχει ένα τμήμα του εγκεφάλου αφιερωμένο στην ενδοδεκτικότητα (interoception), την ικανότητα του σώματός μας να αισθάνεται και να ερμηνεύει εσωτερικά σήματα. Μοιράζεται, μάλιστα, με τους αναγνώστες μια άσκηση που εφαρμόζει, η οποία βοηθά στην αξιοποίηση αυτού του τμήματος και στην ενίσχυση της αυτογνωσίας.
- Κάτσε και κλείσε τα μάτια σου. Στρέψε την προσοχή σου προς τα μέσα.
- Παρατήρησε την κατάσταση του σώματός σου. Σε μια κλίμακα από το πολύ κουρασμένο έως το πολύ ενεργητικό, πώς αισθάνεσαι τα επίπεδα ενέργειάς σου σήμερα; Πώς νιώθεις; Πεινάς; Υπάρχουν μέρη του σώματος που νιώθεις ιδιαίτερη ένταση ή χαλαρότητα;
- Σημείωσε τις σκέψεις σου και απάντησε στο εξής: Αν κάθε σκέψη ήταν ένα αυτοκίνητο, σε τι δρόμο θα κινούνταν; Σε έναν πολυσύχναστο αυτοκινητόδρομο, σε έναν ήσυχο επαρχιακό δρόμο ή κάπου ενδιάμεσα;
- Παρατήρησε τα συναισθήματά σου. Μπορεί να αισθάνεσαι ηρεμία, περιέργεια, θυμό, πίεση, αδιαφορία. Πόσο ευχάριστα ή δυσάρεστα είναι τα συναισθήματά σου σήμερα; Πόσο έντονα είναι; Μπορεί να είναι ουδέτερα.
«Η άσκηση αυτή θα σε βοηθήσει να αποφασίσεις αν είσαι στην καλύτερη δυνατή κατάσταση για να κάνεις αυτό που πρόκειται να κάνεις. Αν, για παράδειγμα, νιώθεις ένταση και ότι περνάει από το μυαλό σου ένας γρήγορος αυτοκινητόδρομος, ίσως δεν είναι η ιδανική στιγμή για μια συζήτηση με έναν συνάδελφο. Μπορεί να είναι προτιμότερο να προγραμματίσεις εκ νέου τη συζήτηση ή να κάνεις κάτι για να βελτιώσεις την κατάσταση του μυαλού σου πριν από αυτή», λένε οι ειδικοί.
Πώς θα ηρεμήσεις το μυαλό σου
Οι ασκήσεις αναπνοής είναι ένας αποτελεσματικούς και γρήγορος τρόπος χειρισμού των συναισθημάτων σε πραγματικό χρόνο. Τι μπορείς να κάνεις; Κλείσε τα μάτια, πάρε μια εισπνοή μετρώντας 4 χρόνους και βγάλε τον αέρα μετρώντας οκτώ χρόνους. Επανάλαβε την άσκηση αυτή για 2 λεπτά. Όταν εισπνέεις, ο καρδιακός ρυθμός αυξάνεται, ενώ όταν εκπνέεις επιβραδύνεται.
Η επαφή με ανθρώπους με υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη έχει, επίσης, θετικό αντίκτυπο στην ευημερία μας σε όλους τους τομείς της ζωής μας. Απομάκρυνε, λοιπόν, τα «ενεργειακά βαμπίρ» και εστίασε στην αλληλεπίδραση με άτομα που σε κάνουν να νιώθεις ότι έχεις ενέργεια. Άτομα ταπεινά, με ενσυναίσθηση, συμπόνια, ειλικρίνεια, ικανότητα να συγχωρούν.
Βρες μικρές στιγμές για να τονώσεις άλλους ανθρώπους. Το να μοιραστείς μία καλή κουβέντα ή ένα χαμόγελο απαιτεί ελάχιστο χρόνο και κάνει τον αποδέκτη τους να αισθάνεται καλύτερα. Την ίδια θετική επίδραση έχει επίσης σε σένα.