Η αυτοφροντίδα είναι δική σου υπόθεση, αλλά το να ξέρεις πως να φροντίζεις τον εαυτό σου, απαιτεί και λίγο εκπαίδευση. Ακούς πολλές φορές ανθρώπους να μιλάνε και να εκφράζονται μέσα από παράπονα που κάνουν για τους αγαπημένους τους.
Δε μου δίνει τη σημασία που θέλω. Δε σκέφτεται τι μου αρέσει. Με παραμελεί. Δε με προσέχει. Πράγματα που αναζητάς όμως στις συμπεριφορές των άλλων εσύ τα προσφέρεις στον εαυτό σου;
Αν απαντήσεις ειλικρινά στην ερώτηση, τότε θα οδηγηθείς σε πολύ πολύ χρήσιμα συμπεράσματα:
- για το τι ακριβώς έχεις ανάγκη
- πως μπορείς να τα εξασφαλίσεις εσύ για σένα
- με ποιον τρόπο θα βελτιώσεις τις σχέσεις σου με τους ανθρώπους γύρω σου
Ας ξεκινήσουμε με το τι περιγράφει ο όρος αυτοφροντίδα
Είναι εμφανές πως περιλαμβάνει ενέργειες που μπορεί να κάνει ένα άτομο προκειμένου να επιτύχει τη βέλτιστη σωματική και ψυχική υγεία. Όσον αφορά στη σωματική καταλαβαίνουμε όλοι πως αν δεν υπάρχουν προβλήματα που τη καθιστούν δύσκολη, έως αδύνατη, είναι προσωπική υπόθεση.
Αλλά τι γίνεται με τη ψυχική;
Μήπως ζητάμε από τους άλλους να μας φροντίσουν, αντί να φροντίζουμε μόνοι μας τις ανάγκες μας;
Μήπως κάποιες φορές καλυπτόμαστε από τα πέπλα της προσφοράς, έτσι ώστε, ξεχνάμε και παραμελούμε τις δικές μας προτεραιότητες;
Ας ξεκινήσουμε όμως να βάζουμε τα πράγματα στη σειρά.
Σωματική αυτοφροντίδα
Όσον αφορά στη σωματική αυτοφροντίδα, τα πράγματα είναι απλά καθώς περικλείει δραστηριότητες όπως το να τρώει , να κάνει ντους, να βουρτσίζει τα δόντια του, να φορά καθαρά ρούχα και να φροντίζει ιατρικά προβλήματα.
Ακόμη περιλαμβάνει και τον ύπνο τη διατροφή, καθώς και την άσκηση που πρέπει να προσφέρεις στον εαυτό σου με επάρκεια και συνέπεια.
Παραδείγματα αυτοφροντίδας
Δεν υπάρχει όριο σε αυτό που θεωρείται αυτοφροντίδα.Για παράδειγμα, εάν είσαι επιρρεπείς σε πονοκεφάλους, η αυτοφροντίδα μπορεί να περιλλάβει:
Επίσκεψη σε έναν γιατρό για να προσδιορίσει την υποκείμενη αιτία
- Το να πιεις άφθονο νερό
- Τη μείωση της πρόσληψης αλκοόλ, καφεΐνης ή ζάχαρης
- Αποσύνδεση από την εργασία νωρίς ή παράλειψη κοινωνικών σχεδίων με σκοπό τη ξεκούραση
Ή ας πούμε ότι η δουλειά σου είναι εξαιρετικά αγχωτική αυτή τη στιγμή και σε πιέζουν ημερομηνιες, concept ή διάφορα άλλα.
Τί μπορείς να κάνεις για να δείξεις φροντίδα στον εαυτό σου;
- Να κοιμάσαι αρκετά κάθε βράδυ και να προσφέρεις επαρκή ξεκούραση στον εαυτό σου
- Να κάνεις διαλογισμό και να μπορείς να διατηρείς τις ισορροπίες χαλάρωσης
- Να διατηρείς τον έλεγχο στη ζωή σου, που σημαίνει ναι να εργάζεσαι αλλά να μην παραμελείς και τη προσωπική σου ζωή
- Να κάνεις διαλείμματα μακριά από τον υπολογιστή για να μπορέσεις να ξεκουράσεις σώμα και πνεύμα
- Δώσε στον εαυτό σου τη δυνατότητα να κάνει yoga θα ανακαλύψεις έναν ολόκληρο κόσμο, ηρεμίας, χαλάρωσης και ευεξίας
- Ζήτα βοήθεια από έναν ψυχοθεραπευτή για να σε βοηθήσει σε αυτό το σημαντικό κεφάλαιο
Και στα δύο αυτά παραδείγματα, υπάρχει ένας ατελείωτος αριθμός ενεργειών που μπορείτε να κάνετε είτε προληπτικά είτε αντιδραστικά. Ωστόσο, ο σκοπός είναι πάντα ο ίδιος: διαχειριστείτε την κατάσταση και την επίδραση που έχει στην ευημερία σας.
Τι μπορείς να κάνεις για να τη βελτιώσεις;
Η σωστή διατροφή και η τακτική άσκηση είναι και οι δύο πτυχές της σωματικής αυτοφροντίδας που έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνουν και ενισχύουν τη ψυχική κατάσταση ενός ατόμου. Πολλές έγκυρες πηγές συνιστούν περίπου 75 έως 150 λεπτά σωματικής δραστηριότητας κάθε εβδομάδα.
Δεν χρειάζεται να τρέξεις έναν μαραθώνιο ή να ανέβεις στον Όλυμπο. αρκεί ένα απλό 30λεπτο περπάτημα τουλάχιστον μερικές φορές την εβδομάδα.
Η προτεραιότητα στον ύπνο είναι μια άλλη τακτική σωματικής αυτοφροντίδας. Κάνε ένα μικρό τεστ, κοιμήσου 7-9 ώρες για μια εβδομάδα και τότε σίγουρα θα διαπιστώσεις πως θα νιώθεις πιο ξεκούραστος και ακόμη πιο έτοιμος να αντιμετωπίσεις τις καθημερινές υποχρεώσεις που απορρέουν από τους ρόλους σου.
Η αυτοφροντίδα ακόμη μπορεί να περιλαμβάνει δραστηριότητες όπως το κούρεμα ή το μασάζ, το ταξίδι ή το φαγητό στο αγαπημένο του εστιατόριο, καθώς και η κάλυψη των βασικών καθημερινών αναγκών του.
Ένα άτομο μπορεί να αντιμετωπίσει δυσκολίες με την αυτοφροντίδα για διάφορους λόγους, όπως οι παρακάτω:
- Κατάθλιψη, μπορεί μερικές φορές να εμπνεύσει την έλλειψη φροντίδας για την κατάστασή του: απώλεια όρεξης ή κινήτρου, έλλειψη ενέργειας ή αίσθημα απέχθειας για τον εαυτό. Όλα αυτά μπορούν να βλάψουν την ικανότητα να φροντίζει κανείς τον εαυτό του.
- Άνθρωποι που βίωσαν κακοποιητικές συμπεριφορές μπορεί να θεωρήσουν δύσκολο να διατηρήσουν καλές συνήθειες αυτοεξυπηρέτησης.
- Οι γνωστικές επιπτώσεις που σχετίζονται με την άνοια, μπορούν να βλάψουν τις δεξιότητες αυτοεξυπηρέτησης.
- Ψυχωσικες διαταραχές , μπορούν συχνά να επηρεάσουν την ικανότητα κάποιου να φροντίζει τον εαυτό του. 800
Ψυχική αυτοφροντίδα
Εδώ όπως καταλαβαίνουμε τα πράγματα γίνονται περίπλοκα καθώς και ό,τι αφορά στη ψυχική υγεία δεν είναι απλό.
Για ποιο λόγο;
Επειδή η αυτοφροντίδα έχει στόχο το άτομο να νιώθει συναισθηματική ευεξία και να διατηρεί ισορροπίες που του εξασφαλίζουν ηρεμία.
Τώρα αν σκεφτούμε τους τρελούς ρυθμούς με τους οποίους όλοι ζούμε θα καταλάβουμε πόσο δύσκολο είναι όλο αυτό που περιγράφουμε. Αυτό μαζί με το γεγονός ότι κάποιες φορές παραμελούμε τον εαυτό μας για να φροντίσουμε και να εξυπηρετήσουμε ανάγκες άλλων, οδηγεί στην έλλειψη ισορροπιών και στην παραμέληση του εαυτού μας.
Γιατί είναι σημαντική η αυτοφροντίδα
Όπως είπαμε παραπάνω μερικές φορές, για να μη πούμε τις περισσότερες, οι άνθρωποι προσπαθούν να καλύψουν τις ανάγκες των μελών της οικογένειας, των εργοδοτών, των παιδιών, των φίλων ή της κοινωνίας γενικότερα, πριν καλύψουν τις δικές τους ανάγκες τους. Επίσης και στην εργασία προσπαθεί να ευχαριστήσει και να φροντίσει τους άλλους. Έτσι συχνά παρεμβαίνουν αυτές οι ενέργειες μειώνοντας ή περιορίζοντας τη ρουτίνα αυτοεξυπηρέτησης γεγονός που μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ευημερία του ατόμου.
Να σου δώσουμε ένα μικρό παράδειγμα για να καταλάβεις, τι συμβαίνει.Θέλεις να κάνεις ένα ντους και να χαλαρώσεις, αλλά ο αδελφός σου χρειάζεται να τον μεταφέρεις κάπου με το αυτοκίνητο.Τι κάνεις; Παραμελείς τη δική σου ανάγκη για να εξυπηρετήσεις την κατάσταση; φήνεις να επιλέξει μια άλλη λύση και εσύ φροντίζεις να δώσεις στον εαυτό σου αυτό που χρειάζεται;
Πριν βιαστείς να βγάλεις κάποια συμπεράσματα θα σου πούμε πως όχι, η αυτοφροντίδα δεν έχει καμία σχέση με εγωιστικές συμπεριφορές. Δηλαδή, το να μην εξυπηρετήσεις τον αδελφό σου, τη φίλη δε δείχνει σε καμία περίπτωση πως δε νοιάζεσαι ή δεν τους αγαπάς. Ή το αντίθετο με το να το κάνεις δεν επιβεβαιώνεις την αγάπη και το νοιάξιμό σου.
Απλά είναι θέμα προτεραιοτήτων.
Κι εκεί ακριβώς χρειάζεται να τηρηθούν ισορροπίες. Δε λέμε δηλαδή σε καμία περίπτωση να μην εξυπηρετείς, βοηθάς, συμπαραστέκεσαι, να είσαι εκεί για τους ανθρώπους σου. Αλλά όλα αυτά στα πλαίσια του φυσιολογικού και επιτρεπτού ώστε να μη φτάνεις σε σημείο που σε ενοχλεί ή με κάποιο τρόπο να εμποδίζει την διεξαγωγή των δικών σου υποχρεώσεων στην καθημερινότητά σου.
Η έλλειψη αυτοφροντίδας, εντείνει το άγχος
Όλοι οι άνθρωποι έχουν διαφορετικές απαιτήσεις για αυτοφροντίδα, αλλά γενικά, οι στόχοι της αυτοφροντίδας είναι να βρουν μια κατάσταση καλής ψυχικής και σωματικής υγείας, να μειώσουν το άγχος.
Ακόμη προσπαθούν να ικανοποιήσουν συναισθηματικές ανάγκες, ώστε να διατηρήσουν τις ουσιαστικές σχέσεις που έχουν στη ζωή τους.
.Άτομα που δεν φροντίζουν τις δικές τους συναισθηματικές και σωματικές ανάγκες και επιχειρούν να επιλύσουν αυτές των άλλων, δημιουργούν εξάντληση και πτώση στον εαυτό τους.
Το άγχος να καλύψουν τις ανάγκες των άλλων σε συνδυασμό με το την ανησυχία ή και τις ενοχές κάποιες φορές που νιώθουν μη καλύπτοντας τις δικές τους, δημιουργεί προβλήματα.
Ας το πάρουμε με τη λογική μας.
Αν εγώ δε μπορώ να φροντίσω τον εαυτό μου, πόσο καλά μπορώ να φροντίσω κάποιον άλλον; Είμαι αυτός που θα το κάνεις σωστά; Στην ουσία, το τελικό ερώτημα, είναι μπορώ; Όχι.
Για να προσφέρω φροντίδα, πρέπει πρώτα να την ασκήσω στον εαυτό μου, να εκπαιδεύσω εμένα και μετά να μπορώ να μιλήσω και εμπειρικά.
Αν π.χ. σε συμβούλευα να κοιμάσαι σωστά και να κάνεις yoga, ενώ εγώ καπνίζω, δε κοιμάμαι καλά ή δεν ασκούμαι, τότε δε μπορώ να σε φροντίσω γιατί πολύ απλά μου λείπουν οι αντοχές, σωματικές αλλά και ψυχικές.
Άρα για να φροντίσω, πρέπει πρώτα να αυτοφρονιστώ.
Είναι όπως η αγάπη, για να αγαπήσω θα πρέπει πρώτα να μάθω να προσφέρω αγάπη στον εαυτό μου.
Δε μπορείς να μιλάς για φροντίδα αν δεν έχεις περάσει με δέκα την τάξη της αυτοφροντίδας, γιατί πολύ απλά δεν έχεις εμπειρία από το τι πραγματικά σημαίνει αυτό.
Άρα οδηγούμαστε στο συμπέρασμα πως η αυτοφροντίδα θεωρείται συχνά μια σημαντική πτυχή της ανθεκτικότητας.
Δηλαδή όσοι είναι σε θέση να ανταποκριθούν επαρκώς στις ανάγκες τους είναι συχνά σε θέση να αντιμετωπίσουν καλύτερα τους καθημερινούς στρεσογόνους παράγοντες.
Ακόμη παρατηρούμε πως τα άτομα που είναι σε θέση να καλύψουν τις δικές τους σωματικές και συναισθηματικές ανάγκες είναι συνήθως καλύτερα εξοπλισμένα για να φροντίζουν τους άλλους, μπορεί να είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τους γονείς παιδιών με συμπεριφορικές προκλήσεις ή άλλες ειδικές ανάγκες να διατηρήσουν μια ρουτίνα αυτοφροντίδας.
Τα όρια βοηθούν στην αυτοφροντίδα;
Η φροντίδα του συναισθηματικού εαυτού, με τη διαχείριση του άγχους, του θυμού, της λύπης αλλά και άλλων συναισθημάτων είναι επίσης μια σημαντική πτυχή της αυτοφροντίδας.
Αυτός ο τύπος αυτοφροντίδας μπορεί συχνά να επιτευχθεί θέτοντας όρια με τους ανθρώπους, ειδικά εκείνους τους ανθρώπους που δεν είναι θετικοί ή υποστηρικτικοί και μπορεί να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην ψυχική κατάσταση κάποιου.
Οι καλές, υγιείς σχέσεις μπορούν να βοηθήσουν ένα άτομο να διατηρήσει μια θετική νοοτροπία, αλλά οι φίλοι που θέλουν να εκπληρώσουν μόνο τις δικές τους ανάγκες ή τα μέλη της οικογένειας που αφήνουν ένα άτομο να αισθάνεται εξουθενωμένο πιθανότατα δεν θα βοηθήσουν στη βελτίωση της ψυχικής ή συναισθηματικής κατάστασης του ατόμου.
Ένα άτομο που δυσκολεύεται να καλύψει τις συναισθηματικές ανάγκες αυτο-φροντίδας μπορεί να βρει χρήσιμο να περιορίσει το χρόνο με άτομα που δεν είναι ούτε υποστηρικτικά ούτε βοηθητικά.
Μπορεί να υπάρξει θεραπεία;
Η θεραπεία μπορεί συχνά να αποκαλύψει τη ρίζα της αποτυχίας κάποιου να φροντίσει τον εαυτό του.
Εάν η κατάθλιψη είναι η αιτία, η θεραπεία μπορεί συνήθως να βοηθήσει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης και να βελτιώσει τη διάθεσή του, κάτι που γενικά θα οδηγήσει στο να μπορέσει κάποιος να καλύψει ξανά τις ανάγκες αυτοφροντίδας.
Η αποτυχία να φροντίσει κανείς τον εαυτό του λόγω της επιθυμίας να ευχαριστήσει ή να νοιαστεί για τους άλλους, μπορεί να παρατηρηθεί σε ένα άτομο που βρίσκεται σε σχέση που περιέχει εξάρτηση ή στην περίπτωση υπερβολικά απαιτητικών μελών της οικογένειας, μπορεί να υποδηλώνει κάποια δυσκολία με την εικόνα του εαυτού ή/και με το περιβάλλον τα όρια.
Η θεραπεία μπορεί να βοηθήσει ένα άτομο να αναπτύξει μια ισχυρότερη εικόνα για τον εαυτό του και να γίνει καλύτερα ικανό να πει όχι σε όσους ζητούν πάρα πολλά.
Συνοψίζοντας
Η ικανοποίηση των δικών του αναγκών τείνει να κάνει ένα άτομο πιο ικανό να βοηθά και να υποστηρίζει τους άλλους και, γενικά, να αποκτά περισσότερη ευμερία, ευεξία και πληρότητα από τη ζωή. Το βοηθά επίσης να διατηρεί τις ισορροπίες που είναι απαραίτητες σε νου, πνεύμα, ψυχή και σώμα.
