Δύο ειδικοί εξηγούν πώς η διατροφή συνδέεται με το στρες στον οργανισμό και αποκαλύπτουν τις τροφές που μπορούν να σε βοηθήσουν, αλλά κι εκείνες που καλό είναι να αποφύγεις.
Δεν υπάρχει αμφιβολία για τη σχέση μεταξύ διατροφής και στρες. Σκέψου μόνο τι κάνεις εσύ όταν είσαι αγχωμένος/η. Πόσες φορές έχεις καταφύγει σε ένα σακουλάκι πατατάκια ή σε μια σοκολάτα γάλακτος, για να διώξεις από πάνω σου την ένταση και το αίσθημα αυτό;
Εκείνο που έχει σημασία είναι ότι η σχέση φαγητού και άγχους είναι αμφίδρομη: Όπως τα επίπεδα άγχους μπορούν να επηρεάσουν τις διατροφικές σου επιλογές, έτσι και οι διατροφικές σου επιλογές μπορούν να επηρεάσουν τα επίπεδα στρες. Σε ένα ενδιαφέρον podcast, η Δρ Melissa Young, ειδικευμένη στη Λειτουργική Ιατρική, και η διαιτολόγος Julia Zumpano εξηγούν τι συμβαίνει στη δεύτερη περίπτωση.
Πώς σε στρεσάρει η διατροφή σου
«Υπάρχουν αποδείξεις ότι η διατροφή μπορεί να επηρεάσει την ψυχική και πνευματική μας ευεξία, τον κίνδυνο εκδήλωσης άγχους και κατάθλιψης. Από την άλλη, ορισμένες τροφές πυροδοτούν φυσιολογικές αντιδράσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε αύξηση της αρτηριακής πίεσης, του καρδιακού παλμού, του σακχάρου στο αίμα.
Τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε σάκχαρα, οι επεξεργασμένοι υδατάνθρακες (π.χ. το λευκό ψωμί, το λευκό ρύζι, τα γλυκά, τα μπισκότα) οδηγούν σε αύξηση της φλεγμονής στον οργανισμό. Αυτό έχεις ως αποτέλεσμα τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα να ανεβαίνουν απότομα και στη συνέχεια να πέφτουν εξίσου απότομα, οδηγώντας σε έκκριση περίσσειας κορτιζόλης (η κύρια ορμόνη του στρες) και ινσουλίνης (ενεργοποιεί την απόκριση «μάχης ή φυγής»). Έτσι, υπάρχει παραγωγή ελεύθερων ριζών, που προκαλούν βλάβες στο σώμα και διαταράσσουν την ισορροπία των ωφέλιμων βακτηρίων στο έντερο», εξηγεί εν συντομία η Δρ Young.
«Μελέτες δείχνουν ότι οι αγχώδεις διαταραχές συνδέονται με τις ορμόνες του στρες και τη φλεγμονή, και ότι υπάρχει σχέση μεταξύ των διαταραχών της διάθεσης και της ισορροπίας των βακτηρίων του εντέρου. Μια δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε επεξεργασμένα τρόφιμα οδηγεί σε ανεπάρκεια θρεπτικών συστατικών, πολλά από τα οποία είναι σημαντικά για την υγεία του εγκεφάλου.
Μπορεί επίσης να αυξηθούν τα επίπεδα οξειδωτικού στρες, αν η διατροφή μας δεν είναι πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, κάτι που οδηγεί σε φλεγμονή, επηρεάζοντας το έντερο (τα βακτήρια του εντέρου παράγουν νευροδιαβιβαστές, όπως η σεροτονίνη)», συμπληρώνει.
Εν κατακλείδι, υπάρχει μια αμφίδρομη επικοινωνία μεταξύ του εντερικού νευρικού συστήματος και του κεντρικού νευρικού συστήματος. Άλλωστε, το έντερο χαρακτηρίζεται συχνά ο δεύτερος εγκέφαλός μας.
Οι τροφές που καλό είναι να αποφεύγεις
Οι δύο ειδικοί αναφέρουν τις κατηγορίες τροφών που είναι προτιμότερο να αποφεύγεις, για το καλό του νευρικού σου συστήματος.
- Τα επεξεργασμένα τρόφιμα: Έχουν μικρή θρεπτική αξία και υψηλή περιεκτικότητα σε ραφιναρισμένα άλευρα και σάκχαρα. Μπορεί αρχικά να σου δώσουν ώθηση, αλλά στη συνέχεια πέφτει κατακόρυφα το σάκχαρο και λαχταράς ξανά τέτοιες τροφές. Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται τα ζαχαρούχα τρόφιμα και ποτά.
- Την καφεΐνη (καφές, τσάι, ενεργειακά ποτά, σοκολάτα): Είναι διεγερτική και μπορεί να οδηγήσει σε απότομη αύξηση των επιπέδων της κορτιζόλης, εντείνοντας κατ’ επέκταση τα επίπεδα άγχους και στρες. Ένας καφές για τον μέσο άνθρωπο είναι μια χαρά. Η υπερβολική κατανάλωση είναι αυτή που μπορεί να οδηγήσει σε υπερδιέγερση του νευρικού συστήματος. Επίσης, συχνά επηρεάζει τον ύπνο, κάτι που με τη σειρά του μπορεί να επηρεάσει τα επίπεδα της κορτιζόλης, του σακχάρου και του άγχους.
- Φαγητά που φαίνονται γρήγορα και εύκολα, όπως τα τηγανητά, καθώς μπορεί να είναι αρκετά λιπαρά.
- Το αλκοόλ: Μπορεί να ενισχύσει το αίσθημα άγχους και στρες, ειδικά όσο αυξάνεις την ποσότητα και τη συχνότητα. Αν βρίσκεσαι σε κατάσταση άγχους ή στρες, καλύτερα να το αποφύγεις.
