Nα μια αλήθεια για το άγχος που είναι δύσκολο να αποδεχτείς: Δεν υπάρχει καμία μαγική δεξιότητα αντιμετώπισης ή μυστική συνταγή που θα το εξαλείψει μεμιάς. Αυτό συμβαίνει επειδή το άγχος είναι μέσα στην ίδια τη ζωή. Πιθανότατα, η πεποίθηση ότι θα πρέπει να είμαστε σε θέση να ελέγξουμε ή να εξαλείψουμε πλήρως το άγχος είναι ένας από τους σημαντικότερους λόγους που συνεχίζουμε να αισθανόμαστε τόσο στρεσαρισμένοι.
Φυσικά, είναι πιθανό να μειώσουμε σημαντικά τη συνολική ποσότητα άγχους που νιώθουμε σε τακτική βάση και το κόλπο είναι να το αντιμετωπίσουμε πριν καν αρχίσει, ή τουλάχιστον πολύ νωρίς στην όλη διαδικασία. Για να γίνει αυτό, πρέπει βασικά να αλλάξουμε τις συνήθειές μας. Όσες τουλάχιστον ακολουθούμε την κρίσιμη εκείνη ώρα. Ακριβώς όπως ένας αθλητής αναπτύσσει συνήθειες στην προπόνηση που τον βοηθούν να αντιμετωπίζει τους στρεσογόνους παράγοντες και τις αβεβαιότητες κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού, έτσι και εμείς μπορούμε να καλλιεργήσουμε υγιείς νοητικές και συναισθηματικές συνήθειες. Ας δούμε παρακάτω, ποιες είναι αυτές.
Εξέφρασε τις επιθυμίες και τις ανάγκες σου διεκδικητικά
Αν συνηθίσεις να αναγνωρίζεις νωρίς το άγχος σου, μπορεί να μάθεις κάτι ενδιαφέρον: Το άγχος είναι συχνά σημάδι ανεκπλήρωτων αναγκών. Για παράδειγμα, αν διαπιστώνεις ότι ανησυχείς χρόνια για τη σχέση σου, μπορεί αυτός να είναι ο τρόπος του μυαλού σου να σου πει ότι δεν ικανοποιείς τις ανάγκες σου και ότι είσαι υπερβολικά διαλλακτικός με τον/τη σύντροφό σου.
Αντίστοιχα αν αισθάνεσαι συστηματικά ανήσυχος στη δουλειά σου, μπορεί να είναι ο τρόπος του ασυνείδητου μυαλού σου να σου πει ότι η τρέχουσα εργασία δεν ταιριάζει με τις προτιμήσεις και τις αξίες σου. Αντί να ρωτάς λοιπόν τον εαυτό σου για το πώς μπορείς να σταματήσεις να αισθάνεσαι τόσο αγχωμένος, δοκίμασε να αναρωτηθείς «πώς μπορώ να αρχίσω να ζητάω αυτό που πραγματικά θέλω».
Φέρσου πιο έξυπνα με τον ύπνο
Όλα είναι πιο δύσκολα όταν δεν κοιμόμαστε καλά. Είναι πιο δύσκολο να χάσουμε βάρος. Είναι πιο δύσκολο να παραμείνουμε συγκεντρωμένοι και παραγωγικοί. Είναι πιο δύσκολο να καταπολεμήσουμε τις λοιμώξεις. Και είναι πολύ πιο δύσκολο να διαχειριστούμε σωστά τα συναισθήματά μας, συμπεριλαμβανομένου και του άγχους. Συνήθως, όσο πιο έντονα προσπαθούμε να κοιμηθούμε, τόσο χειρότερος γίνεται ο ύπνος μας. Έτσι, αντιφατικά, το κόλπο για να έχουμε καλύτερο ύπνο (και λιγότερο άγχος) είναι να μην προσπαθούμε τόσο πολύ.
Ένα μικρό πράγμα που μπορείς να κάνεις για να βελτιώσεις την ποιότητα του ύπνου σου είναι να σταματήσεις να προσπαθείς να αποκοιμηθείς την ίδια ώρα κάθε βράδυ. Το σώμα μας είναι σχεδιασμένο να κοιμάται περισσότερο ή λιγότερο ανάλογα με πολλούς παράγοντες κατά τη διάρκεια της ημέρας, από τη σωματική άσκηση μέχρι τη συναισθηματική πάλη.
Κάποιες νύχτες μπορεί να χρειάζεσαι 7 ώρες ύπνου και κάποιες άλλες 8. Αν αναγκάσεις το σώμα σου να κοιμηθεί ενώ δεν είναι έτοιμο, τότε πιθανότατα δε θα τα καταφέρεις, θα απογοητευτείς και θα νιώθεις περισσότερο άγχος την επόμενη ημέρα.
Βρες χρόνο για να ανησυχείς
Ακούγεται αντιφατικό, αλλά το να ανησυχείς με σκοπό, είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους για να ανησυχείς λιγότερο και, ως εκ τούτου, να είσαι λιγότερο ευάλωτος στο άγχος. Να πώς λειτουργεί αυτό: Το μυαλό μας πετάει συνεχώς ανησυχίες. Όπως είναι λογικό, δε μας αρέσει αυτό, οπότε προσπαθούμε σκληρά να σταματήσουμε να ανησυχούμε.
Λέμε στον εαυτό μας ότι δεν πρέπει να ανησυχούμε, αποσπάμε την προσοχή μας με τα social media ή την τηλεόραση ή αρχίζουμε να τα βάζουμε με τις ανησυχίες μας και προσπαθούμε να επισημάνουμε πόσο παράλογες είναι.
Αν αντιμετωπίζουμε την ανησυχία σαν κάτι κακό προσπαθώντας να ξεφύγουμε από αυτήν, διδάσκουμε αυτόματα στο μυαλό μας ότι αποτελεί απειλή, πράγμα που σημαίνει περισσότερο άγχος και ανησυχία. Από την άλλη πλευρά, αν συνηθίσουμε να πλησιάζουμε σκόπιμα τις ανησυχίες μας, στέλνουμε το αντίθετο μήνυμα στον εγκέφαλό μας: οι ανησυχίες είναι ενοχλητικές, αλλά όχι πραγματικά επικίνδυνες.
Δεσμεύσου για κάποια τακτική άσκηση
Δεν θα σου γράψω κάτι παράλογο, ή κάτι που ξεφεύγει από αυτά που μέχρι σήμερα γνώριζες. Η άσκηση όπως ξέρεις, δεν ενισχύει μόνο τις προσπάθειές μας για αδυνάτισμα ή για έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής. Η τακτική άσκηση εκτονώνει τον οργανισμό καθημερινά και έτσι είναι πιο εύκολο να αντιμετωπίσουμε το άγχος μας πριν καν αυτό βγει στην επιφάνεια. Επίσης, βελτιώνει την αυτοαποτελεσματικότητα, τόσο στους αθλητικούς τομείς, όσο και στην εργασία. Με έναν σμπάρο, δυο τρυγόνια. Ή βασικά τρία: Η τακτική άσκηση μας βοηθά να κοιμόμαστε καλύτερα και έτσι μπορούμε να λύσουμε άλλο ένα βασικό πρόβλημα που μας προκαλεί την αγχώδη διαταραχή, όπως είδαμε παραπάνω.
Αναγνώρισε έγκαιρα την ανησυχία και το άγχος
Είναι πολύ πιο εύκολο να αντιμετωπίσεις τα δύσκολα πράγματα όταν είναι μικρά παρά όταν είναι θηρία. Όπως ακριβώς είναι πιο εύκολο να χάσεις 5 κιλά από το να χάσεις 30, έτσι είναι πιο εύκολο να αντιμετωπίσεις μια αγχώδη κατάσταση, όσο είναι νωρίς. Για παράδειγμα, ας υποθέσουμε ότι ένα πρωί βρίσκεσαι σε ανησυχία για έναν καυγά που είχες με τον/τη σύντροφό σου. Αν το ξεπεράσεις νωρίς σκεπτόμενος ότι είναι κάτι ανόητο και επιστρέψεις στη δουλειά σου, τότε παράλληλα και θα το αντιμετωπίσεις και θα είσαι παραγωγικός. Αν πάλι το κρατήσεις μέσα σου, θα σε καταβάλει, θα γιγαντώσει την πίεση και θα σε αποτρέψει από την καλή δουλειά. Ωστόσο, το πρόβλημα θα είναι εκεί. Τι πρέπει να κάνεις λοιπόν;
Οι μικροανησυχίες μετατρέπονται γρήγορα σε χιονοστιβάδα άγχους όταν αγνοούνται. Ο λόγος είναι απλός: όταν τρέχεις μακριά από το άγχος σου, λες ουσιαστικά στον εγκέφαλό σου ότι είναι επικίνδυνο. Ως αποτέλεσμα, θα νιώσεις άγχος για το άγχος σου. Συνήθισε να αναγνωρίζεις τις ανησυχίες και το άγχος σου νωρίς. Να είσαι ειλικρινής με τον εαυτό σου με ό,τι σε ανησυχεί. Επικύρωσε αυτά τα συναισθήματα και υπενθύμισε στον εαυτό σου ότι δεν πειράζει να αισθάνεσαι αγχωμένος, ακόμη και αν δεν αισθάνεσαι καλά για λίγο. Και δώσε τις μάχες που αξίζουν τον κόπο.
Όρισε υγιή όρια
Πολύ άγχος προέρχεται από την απροθυμία να θέτουμε όρια και να πούμε «όχι» στα παράλογα αιτήματα των άλλων ανθρώπων. Τα όρια αφορούν τελικά τον αυτοσεβασμό. Αν αναβάλλεις διαρκώς τους δικούς σου στόχους, τις φιλοδοξίες και τις αξίες σου για να εξυπηρετήσεις άλλους ανθρώπους, σε εκπλήσσει το γεγονός ότι έχεις χαμηλό αυτοσεβασμό; Το να θέτεις όρια και να λες όχι προκειμένου να υπερασπιστείς τα δικά σου «θέλω» και τις ανάγκες σου, οδηγεί μακροπρόθεσμα στην αυτοπεποίθηση και τον αυτοσεβασμό.
Και όσο μεγαλύτερη είναι η αυτοπεποίθηση και ο αυτοσεβασμός σου, τόσο πιο εύκολο θα είναι να απορρίψεις γρήγορα τις σκέψεις που σου προκαλούν άγχος και πίεση για τον ίδιο σου τον εαυτό και τις φιλοδοξίες σου.
