Βιβλία. Κοιμάσαι καλύτερα, αποκτάς γνώσεις που δεν περίμενες, αφήνεις το smartphone στην άκρη.
«Πάντοτε φανταζόμουν πως ο Παράδεισος θα είναι κάποιου είδους βιβλιοθήκη» συνήθιζε να λέει ο Jorge Luis Borges (1899-1986), Αργεντινός συγγραφέας και ένας από τους πιο μανιώδεις αναγνώστες βιβλίων όλων των εποχών. Φυσικά, ο παράδεισος -ή η κόλαση- του 21ου αιώνα θα μοιάζει λογικά περισσότερο με ένα δωμάτιο γεμάτο με οθόνες. Ζούμε μία ζωή άμεσα συνδεδεμένη με τις οθόνες των συσκευών μας. Μήπως, λοιπόν, υπάρχει κάποιος ψυχαγωγικός τρόπος για να ξεφύγουμε έστω για λίγο από αυτές; Ή μάλλον πιο απλά: Πόσο καλό μπορούν να κάνουν τα βιβλία στην καθημερινότητά μας;
Απορροφάς περισσότερη πληροφορία
Σύμφωνα με ιταλική έρευνα του 2014, οι αναγνώστες τυπωμένων βιβλίων απορροφούν αλλά και θυμούνται πιο εύκολα λεπτομέρειες σε σχέση με τους e-readers. Μάλιστα, υπάρχουν και άλλες μελέτες που θέλουν τους πρώτους να αντιλαμβάνονται καλύτερα τις αφηγήσεις, να αποκτούν πιο βαθιές εντυπώσεις από τις ιστορίες και να αναπτύσσουν καλύτερη ενσυναίσθηση όσον αφορά τους χαρακτήρες. Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Οι επιστήμονες ισχυρίζονται ότι μάλλον έχει να κάνει με την αίσθηση ηρεμίας που χαρίζει ένα βιβλίο όταν το κρατάς στα χέρια σου.
Είναι καλύτερα για τα μάτια
Πόσες ώρες κάθεσαι μπροστά σε μια οθόνη; Αν είσαι σε γραφείο, τότε τουλάχιστον οκτώ. Για να μην προσθέσουμε στην εξίσωση και τις ώρες που σπαταλάς πάνω από το κινητό. Όπως είναι, λοιπόν, λογικό τα μάτια νιώθουν κουρασμένα από την τόση πολύ έκθεση στην ακτινοβολία. Χαρακτηριστική, μάλιστα, είναι μία έρευνα που πραγματοποιήθηκε από το 2013 έως το 2015 ανάμεσα σε 429 φοιτητές από πέντε διαφορετικές χώρες (ΗΠΑ, Ιαπωνία, Γερμανία, Σλοβενία, Ινδία). Σχεδόν οι μισοί από τους συμμετέχοντες παραπονέθηκαν για συμπτώματα οπτικής κόπωσης εξαιτίας της ψηφιακής μελέτης. Με τις τυπωμένες σελίδες δε συμβαίνει αυτό.
Δεν αφαιρείσαι το ίδιο εύκολο
Δε χρειάζεται να συζητήσουμε καν το πόσο εύκολο αφαιρείσαι όταν διαβάζεις κάτι στο κινητό. Τα notifications είναι πάντα ενεργά και απαιτούν την προσοχή σου. Ακόμα όμως και με τις συσκευές για digital reading, η απόσπαση προσοχής είναι πολύ πιο πιθανή από ότι με ένα παραδοσιακό βιβλίο. Ευτυχώς ή δυστυχώς, τα keywords είναι εκεί για να σε βγάλουν από τον δρόμο σου. Στην ίδια ακριβώς έρευνα που αναφέρθηκε στην προηγούμενη παράγραφο, τα στατιστικά μιλούν από μόνα τους: 67% των αναγνωστών μπορεί να κάνει multitasking με e-readers, μόλις 41% το καταφέρνει κρατώντας ένα παραδοσιακό βιβλίο. Αυτό, όμως, δεν είναι κάτι καλό όταν ο στόχος είναι να αποσυνδεθείς για λίγο από τον ψηφιακό κόσμο και να ηρεμήσουν τα μάτια και η ψυχή σου.
Κοιμάσαι καλύτερα
Τα τελευταία χρόνια, όλο και πιο συχνά ακούμε για την έννοια της «αποσύνδεσης». Καλό είναι, όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, να αφήνουμε το smartphone στην άκρη τουλάχιστον 45 λεπτά πριν κοιμηθούμε. Ο οργανισμός μας δεν είναι φτιαγμένος -ή τουλάχιστον δεν έχει ακόμα συνηθίσει- να κοιτά μία οθόνη 24 ώρες το 24ωρο, το blue light που εκπέμπει δε μας βοηθά να αποκοιμηθούμε ενώ και το ξύπνημα είναι χειρότερο. Έτσι, δεν υπάρχει κανένας καλύτερος τρόπος για αποσύνδεση από ότι τα βιβλία.
Μόρφωση, αυτό το πολύτιμο αγαθό
Τα παιδιά που μεγαλώνουν σε ένα σπίτι γεμάτο βιβλία έχουν καλύτερες πιθανότητες για ακαδημαϊκή σταδιοδρομία, όπως έδειξε έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε 42 διαφορετικές χώρες. Αποτελούν, δηλαδή, το ιδανικό εκπαιδευτικό παιχνίδι, αφού έτσι τα μικρότερα μέλη μίας οικογένειας δείχνουν ενδιαφέρον για τη μόρφωση, θέλοντας πολύ συχνά να μοιραστούν τα όσα έμαθαν με τους γονείς τους.
Η απόλαυση του διαβάσματος
Μία έρευνα που πραγματοποιήθηκε από το 2010 έως το 2013, στις ΗΠΑ, την Ιαπωνία, τη Γερμανία και τη Σλοβακία, έδειξε πως το 92% των σπουδαστών προτιμούν τα τυπωμένα βιβλία σε σχέση με τα e-readers. Νιώθουν περισσότερο συνδεδεμένοι με αυτά, δεν κουράζουν τα μάτια τους, δεν αποσπάται η προσοχή τους. Εκείνο, όμως, που κάνει μεγαλύτερη εντύπωση είναι το εύρημα που προέκυψε από τη σλοβακική πλευρά του πειράματος. Οι σπουδαστές από την εν λόγω χώρα ανέφεραν άλλον ένα σημαντικό παράγοντα: τη μυρωδιά. Ναι, είναι αλήθεια ότι πολλοί άνθρωποι λένε πως τρελαίνονται για αυτήν.
Την ίδια, όμως, στιγμή οι περισσότεροι που τους ακούμε, πιστεύουμε ότι είναι τελείως τρελοί. Κι όμως, φαίνεται ότι τα βιβλία -και ιδιαίτερα τα παλιά βιβλία- περιέχουν πολύ γοητευτικές οσμές όπως αυτήν της βανίλιας ή το άρωμα των λουλουδιών. Μύρισε, λοιπόν, όσο θες τα βιβλία, η επιστήμη το επιτρέπει. Φυσικά, δεν υπάρχει κανένας λόγος να δαιμονοποιούμε τα e-readers. Είναι πολύ χρήσιμα και κάνουν εξαιρετικά τη δουλειά τους. Απλά στον ψηφιακό κόσμο που ζούμε, η αποσύνδεση είναι πια ένα ιδιαίτερα πολύτιμο αγαθό. Και τα τυπωμένα βιβλία ένας από τους πλέουν εύκολους και χρήσιμους τρόπους για να την πετύχουμε – όπως ακριβώς τα βινύλια είναι μία πολύ ωραία αφορμή για να εκτιμήσουμε ξανά τη μουσική που αγαπάμε.
