O λόγος αποτελεί μία θεμελιώδη λειτουργία που επιτρέπει στο παιδί να επικοινωνεί, να σκέφτεται, να μαθαίνει, και να ικανοποιεί τις ανάγκες και επιθυμίες του. Καταλυτικός είναι ο ρόλος του στη συναισθηματική ολοκλήρωση και στην κοινωνικοποίηση του παιδιού. Την καίρια σημασία του, τα συχνότερα προβλήματα λόγου, ομιλίας που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι λογοθεραπευτές στην Ελλάδα αλλά και κατά πόσο είναι μόνιμα τα αποτελέσματα της λογοθεραπείας, μας αναπτύσσει η Ελευθερία Γεννούζη, λογοθεραπεύτρια και ιδιοκτήτρια του κέντρου λογοθεραπείας “Ελευθερία Λόγου”.
Στην Ελλάδα ο αριθμός των ατόμων που λαμβάνουν υπηρεσίες λογοθεραπείας είναι δύσκολο να προσδιοριστεί με ακρίβεια γιατί η υπηρεσίες λογοθεραπείας προσφέρονται κυρίως από ιδιώτες. Ωστόσο, είναι λογικό να υπάρχει μια σχετική αύξηση που όμως κοινωνικά καταγράφεται μεγαλύτερη. Πρακτικά αυτό σημαίνει πως αναγνωρίζονται περισσότερα παιδιά με δυσκολίες σε σχέση με το παρελθόν. Επιπλέον, η ενημέρωση για θέματα ανάπτυξης λόγου και ομιλίας που έχουν πια άλλοι ειδικοί όπως παιδίατροι, ΩΡΛ, νευρολόγοι, δάσκαλοι, νηπιαγωγοί οδηγεί περισσότερα παιδιά στο λογοθεραπευτή. Μέσα από αυτό το δίκτυο ειδικών – κυρίως παιδίατρο ή/και νηπιαγωγό/δάσκαλο- οι γονείς μαθαίνουν περισσότερα πράγματα για τη λογοθεραπεία και ευαισθητοποιούνται νωρίτερα αλλά και περισσότερο από ότι παλιότερα.
Ποια είναι τα συχνότερα προβλήματα λόγου, ομιλίας και επικοινωνίας που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι λογοθεραπευτές στην Ελλάδα;
Μπορούμε να πούμε πως οι ειδικές αναπτυξιακές διαταραχές λόγου και ομιλίας αποτελούν τη συνηθέστερη αιτία παραπομπής σε λογοθεραπευτή. Αυτές περιλαμβάνουν τις περιπτώσεις παιδιών με καθυστέρηση στην ανάπτυξη του λόγου και ομιλίας καθώς και τα παιδιά με διαταραχές στην άρθρωση/φωνολογία. Στην πρώτη περίπτωση μιλάμε για παιδιά που υστερούν σε σχέση με παιδιά της ηλικίας τους στην ανάπτυξη λόγου και ομιλίας. Ενώ, στις διαταραχές άρθρωσης/φωνολογίας περιλαμβάνονται τα λάθη στην παραγωγή ήχων (σωστότερα: φωνημάτων) της Ελληνικής γλώσσας όπως /ρ/ ή /σ/.
Επιπλέον, παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες αποτελούν συχνά τμήμα της δουλειάς του λογοθεραπευτή. Είναι σημαντικό να γνωρίζουν οι γονείς πως σε κάποιες περιπτώσεις δεν μπορούμε να μιλάμε για θεραπεία (δηλαδή πλήρη και μόνιμη λύση των δυσκολιών) αλλά για αντιμετώπιση, δηλαδή διαχείριση των δυσκολιών με σκοπό την αύξηση της λειτουργικότητας του ατόμου.
Τι περιλαμβάνει ένα πρόγραμμα λογοθεραπείας και πόση διάρκεια έχει;
Με την επίσκεψη σε ένα λογοθεραπευτή, κρίνεται απαραίτητη η λήψη ενός ολοκληρωμένου ιστορικού του παιδιού που περιλαμβάνει αναλυτικές πληροφορίες για την ανάπτυξη, το ιατρικό ιστορικό, το κληρονομικό ιστορικό και άλλα στοιχεία που παρέχουν κυρίως οι γονείς. Έπειτα με βάση το ιστορικό του παιδιού ο λογοθεραπευτής επιλέγει κατάλληλες δοκιμασίες αξιολόγησης (τεστ) που χορηγεί στο παιδί. Ο λογοθεραπευτής, συνυπολογίζοντας τα αποτελέσματα αυτών των δοκιμασιών, το ιστορικό του παιδιού και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του όπως οι συνήθειες του παιδιού, ο τρόπος ζωής της οικογένειας κ.α, επιλέγει τους κατάλληλους θεραπευτικούς στόχους. Συνήθως οι γονείς καλούνται να παίξουν ένα σημαντικό ρόλο στη θεραπευτική διαδικασία. Ανά τακτά χρονικά διαστήματα ο λογοθεραπευτής αξιολογεί την πρόοδο του παιδιού και ενημερώνει σχετικά τους γονείς. Η επιτυχία και η διάρκεια της λογοθεραπείας κρίνεται από παράγοντες όπως η φύση της διαταραχής, η σχέση του θεραπευτή με το παιδί αλλά και η αφοσίωση των γονέων στο θεραπευτικό πρόγραμμα. Σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις η λογοθεραπεία περιλαμβάνει δραστηριότητες για το σπίτι. Όταν οι γονείς ακολουθήσουν τις συμβουλές του λογοθεραπευτή τότε η θεραπευτική διαδικασία επιταχύνεται.
Τα αποτελέσματα της λογοθεραπείας είναι μόνιμα ή υπάρχει κίνδυνος υποτροπής;
Υπάρχουν περιπτώσεις στη λογοθεραπεία όπου δεν μπορούμε να μιλάμε για θεραπεία/αποκατάσταση των διαταραχών αλλά για αντιμετώπιση. Τα συμπτώματα του τραυλισμού δεν θεραπεύονται. Ωστόσο το άτομο με τραυλισμό μπορεί να μειώσει δραστικά την εμφάνιση αυτών των συμπτωμάτων με πολύ θετικά αποτελέσματα για την επικοινωνία του.
Λογοθεραπεύτρια και Ιδιοκτήτρια του κέντρου Λογοθεραπείας «Ελευθερία Λόγου»
Κλεισόβης 54, Καλλίπολη- Άγ Νείλος,
Τ:2104537820
F/B: ελευθερία λόγου
