Όταν μιλάμε για μαμάδες blogger, τότε σίγουρα πρέπει να αναφερθούμε στην Έφη Αργυροπούλου και στο Workingmoms! Το Success story της δίνει κουράγιο, δύναμη και πείσμα σε όλες τις γυναίκες – μαμάδες να προσπαθήσουν γι’αυτό που αγαπούν! Η Έφη πριν 9 χρόνια ξεκίνησε το δικό της blog, την συνάντησα και μιλήσαμε για το πως είναι να μεγαλώνει τους δυο γιους της μόνη της, τα άγχη της, το πόσο εύκολο ήταν να πάρει την απόφαση να χωρίσει αλλά και το πως κατάφερε ως γυναίκα να ξαναβρεί τον εαυτό της και να είναι και πάλι χαρούμενη! Μια κουβέντα που δίνει δύναμη και θάρρος σε όλες τις “ανήσυχες” μαμάδες…
Συνέντευξη στη Δήμητρα Βγενά
Πάμε κάποια χρόνια πίσω, τότε που ξεκίνησες το Working Moms. Πως γεννήθηκε αυτή ιδέα;
Περίπου 9 χρόνια πριν, όταν ο Κωνσταντίνος μου ήταν δυο χρονών και κάτι… και αφού είχα αποχωρήσει από την τότε εργασία μου, κλήθηκα να μείνω στο σπίτι, ενώ είχα μάθει να δουλεύω ασταμάτητα για πάνω από δεκαπέντε χρόνια. Περνούσα φανταστικά με το παιδάκι μου, αλλά επειδή είμαι πολύ επικοινωνιακός άνθρωπος έψαχνα έναν τρόπο να έρθω σε επαφή με άλλες μαμάδες και να μοιραζόμαστε τις εμπειρίες μας. Έτσι γεννήθηκε η ιδέα του Working Moms, το οποίο στην αρχή ήταν πιο ενημερωτικό portal οικογένειας, ακόμα είναι… αλλά τα τελευταία χρόνια το έχω προσωποποιήσει, μέσα από τα βιωματικά μου κείμενα, μοιράζομαι με τις μαμάδες που με ακολουθούν τις εμπειρίες μου όσον αφορά στο μεγάλωμα των παιδιών, τις σχέσεις των γονιών, τη μαμά σε όλους τους ρόλους που καλείται να φέρει εις πέρας και τα τελευταία 3 περίπου χρόνια, ως single mom πλέον, πώς μια χωρισμένη γυναίκα μπορεί να ισορροπήσει στις νέες συνθήκες της ζωής της και να ζει μια αρμονική ζωή ως μαμά και ως γυναίκα. Όπως τιμητικά μου λένε οι αγαπημένες μου αναγνώστριες, είμαι η φωνή τους, αυτά που σκέφτονται αλλά δεν μπορούν να εκφράσουν, τα διαβάζουν μέσα από τα κείμενα μου και εμπνέονται.
Τι ήταν αυτό που ήθελες στην αρχή να επικοινωνήσεις πιο πολύ μέσω του Working Moms;
Στην αρχή, όπως προείπα, είχα την ανάγκη να αλληλεπιδρώ με άλλες μαμάδες, μαζί με τους συνεργάτες μου να τις ενημερώνουμε για θέματα που αφορούν την ανατροφή των παιδιών, μέσα από ένα μεγάλο φάσμα θεμάτων και αποριών που έχουν οι σύγχρονοι γονείς. Να τους δώσουμε ιδέες και tips δημιουργικής απασχόλησης με τα παιδιά τους, τρόπους να περνούν ποιοτικό χρόνο μαζί τους και να τις βοηθάμε να διαχειρίζονται ό,τι δυσκολίες έρχονται στο δρόμο της γονεϊκότητας και πιστέψτε με είναι ουκ ολίγες. Ήθελα να ενθαρρύνω τις μαμάδες να μην χάνονται μόνο στον ρόλο της μητρότητας αλλά παράλληλα να ζουν και τη ζωή τους με ποικίλα ενδιαφέροντα και ερεθίσματα. Μαμά δε γεννιέσαι, γίνεσαι μέρα με τη μέρα, αυτά τα μικρά πλασματάκια έρχονται να σου μάθουν πώς η ζωή ναι μεν μπορεί να είναι δύσκολη κάποιες περιόδους αλλά συνάμα και συναρπαστική. Όπως έχω πει πολλές φορές τα παιδιά μου με μαθαίνουν, όχι εγώ! Είναι τόσο έξυπνα που ακολουθούν ερασιτεχνικά και μαγικά τη ροή της ζωής….
Ούσα μαμά δυο αγοριών, ήταν εύκολο να αφιερώσεις χρόνο πάνω στο συγκεκριμένο δικό σου project;
Στην αρχή επειδή εργαζόμουν και σε άλλη δουλειά, παράλληλα είχα όλες τις υποχρεώσεις του σπιτιού, της οικογενείας και δυο παιδιών θα ομολογήσω ότι ήταν δύσκολο και απαιτητικό. Όμως επειδή το www.workingmoms.gr είναι το τρίτο μου παιδάκι, το πίστεψα και το αγάπησα από την πρώτη στιγμή, ήθελα με όλη μου την ψυχή να το εξελίξω και να το φτάσω πέρα από τις προσδοκίες μου. Όταν πιστεύεις πολύ σε κάτι, βρίσκεις χρόνο να του αφιερωθείς και σαν άνθρωπος είμαι πολύ οργανωτική και πεισματάρα, όταν θέλω κάτι πολύ ο κόσμος να γυρίσει ανάποδα προσπαθώ να το καταφέρω. Όχι δεν ήταν εύκολο γιατί ένα site απαιτεί ατελείωτες ώρες δουλειάς και αφοσίωσης, αλλά το λάτρεψα από την πρώτη στιγμή που το δημιούργησα και κάθε ώρα που ασχολούμαι μαζί του είναι πέρα για πέρα δημιουργική!
Υπήρχαν στιγμές που σκέφτηκες “Θα τα παρατήσω, δεν προλαβαίνω!”; Εάν ναι τι ήταν αυτό που σε ώθησε να προχωρήσεις;
Πάρα πολλές φορές έφτασα στο σημείο να πω θα τα παρατήσω γιατί ειδικά τα πρώτα χρόνια ήταν πολύ περισσότερη η δουλειά και ο κόπος, πάρα η ανταμοιβή. Αφιέρωνα ατελείωτες ώρες τις νύχτες άυπνη και κουρασμένη για να μπορέσω να το υποστηρίξω και για να ανεβαίνει συνέχεια υλικό, ώστε να διατηρεί αμείωτο το ενδιαφέρον των μαμάδων που με ακολουθούν. Δούλευα οκτάωρη εργασία, μαζί με την ευθύνη και την ανατροφή των παιδιών και παράλληλα ξενυχτούσα για να κάνω το όνειρο μου πραγματικότητα. Και πλέον απολαμβάνω τους κόπους εννέα ετών, που όντως κάποιες φορές λύγισα αλλά ποτέ δεν τα παράτησα. Γιατί όταν κάτι το πιστεύεις πολύ δεν έχεις περιθώρια να τα παρατήσεις. Αν άφηνα το Working Moms ήταν σαν να εγκατέλειπα ένα από τα παιδιά μου και αυτό δε θα μπορούσα να το κάνω ποτέ και για κανέναν λόγο. Μια συμβουλή που θα έδινα είναι ποτέ να μην εγκαταλείπετε τα όνειρα σας και όταν κανένας δεν πιστεύει σε εσάς, να πιστεύετε εσείς στον εαυτό σας και αυτό αρκεί. Εγώ δεν είχα υποστήριξη από κανέναν στο οικογενειακό μου περιβάλλον, κανείς δεν με ενθάρρυνε και δεν πίστεψε με στο όνειρο μου, απεναντίας με αποθάρρυναν και μου έλεγαν ότι δε θα καταφέρω τίποτα! Όμως με πολλή αποφασιστικότητα και πείσμα έκανα το όνειρο μου πραγματικότητα και έφτασα σε μια ηλικία που κάνω μια δουλειά που λατρεύω, που με κάνει χαρούμενη και δεν μπορώ να φανταστώ πλέον τη ζωή μου χωρίς αυτή.
Δυο υπέροχοι γιοι και ένας γάμος που δεν ευδοκίμησε. Πόσο εύκολο ήταν να περάσεις και τα δυο πόδια στη απέναντι όχθη;
Έφτασε μια στιγμή μετά από αρκετά χρόνια προσπαθειών που η συζυγική μου σχέση είχε φτάσει σε τέλμα. Σίγουρα δεν παντρεύτηκα για να χωρίσω, αλλά όταν πλέον συνειδητοποίησα πόσο δυστυχισμένη και ανεπαρκής ένιωθα μέσα στο γάμο μου, μια μέρα με περίσσια αποφασιστικότητα και θάρρος αποφάσισα να πάω τη ζωή μου και των παιδιών μου παρακάτω και να διεκδικήσω ένα καλύτερο μέλλον για μένα αλλά και γι’ αυτά. Αφορμή για την απόφαση μου εκτός των άλλων ήταν και ο μεγάλος μου γιος, που ενώ θεωρούσα ότι δεν αντιλαμβανόταν την κακή σχέση που είχα τα τελευταία χρόνια με τον πατέρα του, αυτός ένιωθε τα πάντα. Μια μέρα λοιπόν μου είπε «Μαμά δεν σε βλέπω πια χαρούμενη, δε γελάς όπως παλιά, δεν τραγουδάς, επίσης βλέπω στην τηλεόραση και στο δρόμο τα ζευγάρια να φιλιούνται και να αγκαλιάζονται, εγώ με τον μπαμπά δεν σας βλέπω πια έτσι, γιατί;». Εκείνη την στιγμή με διαπέρασε ηλεκτρικό ρεύμα. Σε καμία περίπτωση δεν ήθελα να μεγαλώσω τα παιδιά μου με λάθος πρότυπα και να μείνω σε έναν τελειωμένο γάμο. Η μεγαλύτερη αποτυχία της ζωής μου, και μετέπειτα στη ζωή των παιδιών μου, θα ήταν να παραμείνω σ’ έναν δυστυχισμένο γάμο, δίνοντας τους όλα τα λανθασμένα μηνύματα για την αγάπη και τις σχέσεις!
Δεν μπορούσα να φανταστώ τη ζωή μου στα 38 μου μόλις χρόνια να «θαφτώ» σ’ ένα τελειωμένο γάμο γιατί φοβόμουν τι θα πει ο κόσμος αν θα χωρίσω. Ο κόσμος μπήκε στα παπούτσια μου, με ρώτησε πόσο δύσκολη είναι η καθημερινότητά μου, πόσα λάθος πρότυπα δίνω στα παιδιά μου αν μείνω σε έναν αποτυχημένο γάμο; Όχι, εύκολο δεν ήταν να περάσω στην απέναντι όχθη αλλά όχι ακατόρθωτο. Και αν με ρωτάς τώρα, μετά από δυόμιση χρόνια, παρ’ όλες τις δυσκολίες που ήρθαν στο δρόμο μου και ακόμα έρχονται, θα σου έλεγα ότι ήταν η καλύτερη απόφαση της ζωής μου, ότι δεν έχω μετανιώσει ούτε δευτερόλεπτο που χώρισα και χαίρομαι να βλέπω τα παιδιά μου πιο ευτυχισμένα από ποτέ, σε διαφορετικά σπίτια αλλά με πολύ περισσότερη ηρεμία, αγάπη και γαλήνη.
Σε ένα υπέροχο κείμενο που έγραψες, μίλαγες για την ψυχολογική και λεκτική κακοποίηση που βίωσες σε παλαιότερη σχέση σου. Τι ήταν αυτό που σου “άνοιξε τα μάτια” και μπόρεσες να καταλάβεις και να κατονομάσεις αυτό που βίωνες;
Όταν το βίωνα δεν μπορούσα να συνειδητοποιήσω τι μου συμβαίνει γιατί θεωρούσα ότι αυτός ο άνθρωπος με αγαπούσε και ότι εγώ έκανα κάποιο λάθος και μου συμπεριφερόταν έτσι. Στην αρχή τα λόγια του μου τραβούσαν απλά ενέργεια και με έκαναν να νιώθω λυπημένη, χωρίς να καταλαβαίνω τι ακριβώς μου συμβαίνει. Όσο περνούσε ο καιρός και συνέχιζε να με υποτιμά, να με βγάζει τρελή και παράλογη σε σχεδόν κάθε τσακωμό μας, να ξεσπά επάνω μου λεκτικά με άσχημο τρόπο, με φωνές και έντονα ξεσπάσματα, για ασήμαντα θέματα που απλά μπορούσαμε να τα συζητήσουμε ήρεμα, ένιωθα χαμένη, πόναγε η ψυχή μου, η καρδιά μου, το σώμα μου αντιδρούσε και είχα κρίσεις πανικού. Με είχε αδειάσει «ψυχολογικά»! Προσπαθούσα να φάω και δεν κατέβαινε μπουκιά. Τα βράδια ήταν ατελείωτα και εφιαλτικά, μου ήταν αδύνατον να κοιμηθώ, τα δάκρυα κυλούσαν αβίαστα χωρίς να καταλαβαίνω τι μου συνέβαινε…
Ήθελα απλά με έναν μαγικό τρόπο να μην υπάρχω για να μην πονάω.
Πίστευα ότι εγώ έφταιγα για τη συμπεριφορά του, ότι εγώ την προκαλούσα. Με έκανε να νιώθω ότι ευθυνόμουν εγώ που με κακοποιούσε. Μου μηδένιζε την προσωπικότητα, την αξία μου, την αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση που προσπαθούσα χρόνια να χτίσω. Μου προκαλούσε άσχημα συναισθήματα, ένιωθα ένα μηδενικό. Όταν με έβριζε, μου φώναζε, ούρλιαζε και έσπαγες πράγματα, φοβόμουν πολύ. Ένιωθα απροστάτευτη, σαν ένα μικρό παιδί που χρειαζόμουν τη μαμά μου για να με προστατεύσει. Ήμουν ανήμπορη μπροστά στην παράλογη βία που μου ασκούσε. Για αυτόν όμως η βία αυτή ήταν φυσιολογική, μετά μου ζητούσε χίλιες φορές συγνώμη, αλλά … εγώ έφταιγα, εγώ τον οδηγούσα να μου φερθεί έτσι, αυτό μου έλεγε. Είχα χάσει την εμπιστοσύνη μου στους άντρες και άργησα πολύ να την ξαναβρώ!
Αυτό που μου άνοιξε τα μάτια και συνειδητοποίησα την αρρωστημένη κατάσταση που ζούσα ήταν η ψυχολόγος μου και με την βοήθεια της μπόρεσα και άφησα όλη αυτήν την αρρωστημένη κατάσταση πίσω μου και έβγαλα από τη ζωή μου αυτόν τον τοξικό άνθρωπο. Ευτυχώς δεν συνέβησαν τα χειρότερα, δεν άσκησε σωματική βία επάνω μου και μέσα από το κείμενο που μοιράστηκα με τις αναγνώστριες μου ήθελα να της βοηθήσω να αναγνωρίσουν και αυτές αν ζουν μια παρόμοια κατάσταση, να μην νιώθουν ένοχες και να καταλάβουν ότι το πρόβλημα δεν είναι δικό τους αλλά του ανθρώπου που τις ασκεί την βία.
Υπάρχει συμβουλή για γυναίκες που βιώνουν μια τέτοια κατάσταση και φοβούνται να την τελειώσουν;
Να φύγουν ΧΘΕΣ, όσο πιο γρήγορα γίνεται, να μην συγχωρούν καμία τέτοια συμπεριφορά. Ένας άνθρωπος ο οποίος είναι ικανός να φερθεί με αυτόν τον τρόπο δε λέγεται καν άνθρωπος και δεν πρόκειται να αλλάξει ποτέ, χειρότερος μπορεί να γίνει, καλύτερος όχι, μόνο αν δουλέψει με τον εαυτό του και δεχτεί ψυχολογική υποστήριξη. Θα ζει μια ζωή μέσα στη δυστυχία και θα κάνει και τους γύρω του δυστυχισμένους, έχει την τάση να αποποιείται τις ευθύνες γιατί είναι λίγος, ανεπαρκής και ψυχολογικά άρρωστος. Χίλιες φορές να μείνουν μόνες τους για λίγο καιρό μέχρι να βρουν έναν άνθρωπο που θα συμβιώνουν αρμονικά παρά να του επιτρέπουν να τις καταστρέφει τη ζωή. Μόνο οι άνθρωποι που δεν είναι χαρούμενοι και καλά με τον εαυτό τους μπορούν να φέρονται άσχημα στους άλλους.
Φοβήθηκες ποτέ μήπως δεν έκανες καλά που χώρισες; Μήπως δεν ήταν το σωστό για τα παιδιά σου;
Ναι σαφώς στην αρχή είχα ανησυχίες και φοβόμουν γι’ αυτό άλλωστε καθυστέρησα τον χωρισμό, ήθελα να χωρίσω αρκετά χρόνια πριν γιατί με τον μπαμπά τους βιώναμε προβλήματα, που όσο και να προσπαθήσαμε δεν μπορούσαν να λυθούν. Ήταν και είναι αρκετά ενεργός στη ζωή τους, τους αφιέρωνε πολύ χρόνο και ανησυχούσα πώς θα ήταν να μην είναι πλέον στο σπίτι μας. Αφού όμως συμβουλεύτηκα ειδικούς και συζήτησα με τα παιδιά μου, όλα κύλησαν όμορφα και εύκολα, συνήθως εμείς οι άνθρωποι έχουν την ιδιότητα να μεγαλοποιούμαι τις καταστάσεις, στην πράξη τα πράγματα είναι πολύ πολύ πιο εύκολα!
Θυμάσαι τα πρώτα συναισθήματα σου μετά την ανακοίνωση του χωρισμού;
Η συναισθηματική μου κατάσταση τις πρώτες μέρες ήταν πολύ περίεργη, όπως άλλωστε είναι σε κάθε νέα συνθήκη που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε στη ζωή μας. Φόβος, ανασφάλεια για την επόμενη μέρα, άγχος για το πώς θα είναι η νέα μας οικογένεια όμως και τρομερή αποφασιστικότητα να αλλάξω τη ζωή μας. Δεν ανακοίνωσα τον χωρισμό μου γιατί δεν αφορούσε κανένα εκτός από τα παιδιά μου, και γενικά είμαι ένας άνθρωπος που δεν με ενδιαφέρει καθόλου η άποψη του κόσμου όσον αφορά την προσωπική μου ζωή και τις αποφάσεις μου. Εκείνες τις μέρες με διακατείχε ένα αίσθημα ανασφάλειας για το μέλλον μας αλλά όλο αυτό το συναίσθημα εξαλείφθηκε σε πολύ λίγο χρονικό διάστημα όσο περνούσαν οι μέρες και διαπίστωνα πόσο πιο γαλήνια και λειτουργική ήταν πλέον η καθημερινότητά μας.
Το κομμάτι της ανακοίνωσης στα παιδιά, πώς το διαχειρίστηκες; Είχες σε αυτό τον μπαμπά τους σύμμαχο;
Έχω την τύχη να έχω ένα πολύ καλό και ουσιαστικά ενεργό πατέρα στη ζωή των παιδιών μου και παρ’ όλο που δεν καταφέραμε να συμβιώσουμε αρμονικά ως ζευγάρι, παραμένουμε γονείς για τα παιδιά μας και συνεννοούμαστε όσο καλύτερα γίνεται στο μεγάλωμα τους και τη διαπαιδαγώγηση τους. Ναι, τον είχα σύμμαχο στην ανακοίνωση του χωρισμού μας. Εξηγήσαμε στα παιδιά ότι η μαμά και ο μπαμπάς δε θα είναι πλέον μαζί γιατί έχουν αρκετές διαφωνίες, αλλά θα είμαστε πάντα οι γονείς τους και θα τα αγαπάμε, θα τα προσέχουμε όπως πριν, παρ’ όλο που θα μένουμε σε διαφορετικά σπίτια. Ότι θα έχουν πλέον δυο σπίτια τα οποία όμως θα ξεχειλίζουν με περίσσια αγάπη και στοργή. Ότι δε θα αλλάξει κάτι ουσιαστικά στη ζωή τους πέρα από το γεγονός ότι δε θα κοιμάται ο μπαμπάς στο σπίτι. Άλλωστε τα βλέπει τρεις φορές την εβδομάδα, τα παίρνει κάθε δεύτερο σαββατοκύριακο και ποτέ δεν μου έχουν εκφράσει δυσαρέσκεια ότι τους λείπει ο μπαμπάς. Και εννοείται αν θελήσει να τα κρατήσει κάποιες μέρες παραπάνω, ποτέ δεν του έχω στερήσει την επικοινωνία με τα παιδιά του. Πάντα έχω στο μυαλό μου ότι αυτά τα παιδιά όπως και κάθε παιδί σ’ αυτόν τον κόσμο γεννιούνται από δύο γονείς και δεν πρέπει οι μαμάδες να γινόμαστε κτητικές όταν χωρίζουμε και να νομίζουμε ότι τα παιδιά ανήκουν μόνο σε εμάς. Όπως έχουν ανάγκη να έχουν μαμά έτσι ακριβώς έχουν ανάγκη να έχουν και μπαμπά!
Μετά τον χωρισμό ποιες ήταν οι πρώτες απορίες που είχαν; Υπήρχε άγχος και ανασφάλεια από πλευράς τους;
Για έναν ανεξήγητο και μαγικό λόγο τα παιδιά μου δεν με «ζόρισαν» καθόλου, σίγουρα καθοριστικό ρόλο έπαιξε και η δική μας αντιμετώπιση. Ούτε μια στιγμή μέχρι σήμερα δεν μου έχουν εκφράσει το παράπονο γιατί ο μπαμπάς δεν είναι στο σπίτι ή να αναπολούν την προηγούμενη ζωή μας. Ίσως γιατί πια με βλέπουν πολύ ευτυχισμένη και χαρούμενη και αυτό είναι το πιο σημαντικό γι’ αυτά. Προφανώς δεν με προτιμούσαν δυστυχισμένη και να είναι ο μπαμπάς στο σπίτι, να το παίζουμε χαρούμενη οικογένεια για τα μάτια του κόσμου, να τσακωνόμαστε συνέχεια μπροστά τους και να επικρατεί μια έντονη κατάσταση στο σπίτι και ένα άσχημο περιβάλλον. Προτιμούν την τώρα ζωή μας που είναι πιο ξένοιαστη και ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ ευτυχισμένη, όχι φαινομενικά για τα μάτια του κόσμου, όπως δυστυχώς είναι αρκετά ζευγάρια στις μέρες μας. Δεν είχαν απορίες γιατί είχαμε συζητήσει τι επρόκειτο να συμβεί και τα είχαμε προετοιμάσει. Δεν εξέλαβα κανένα άγχος και καμία ανασφάλεια από την πλευρά τους, απεναντίας ανακούφιση για την νέα ζωή μας που είναι πιο ήρεμη από ποτέ!
Τα παιδιά μπορούν να δεχτούν καλύτερα έναν χωρισμό αν οι γονείς είναι ενωμένοι γι’ αυτά;
Σαφώς το πώς θα δεχτούν τα παιδιά ένα χωρισμό έχει να κάνει σε μεγάλο βαθμό με την αντιμετώπιση των γονιών και κατά πόσο ενωμένοι είναι. Αν οι γονείς χωρίζουν και είναι στα μαχαίρια, βάζουν λόγια στα παιδιά ο ένας για τον άλλον, σίγουρα αυτό θα επηρεάσει αρνητικά την ψυχολογία των παιδιών. Όμως αν είναι ενωμένοι με κοινούς στόχους και όραμα για το μέλλον τους, όλα θα κυλούν αρμονικά και τα παιδιά παρ’ όλο που δε θα μεγαλώνουν κάτω από την ίδια στέγη, θα μεγαλώσουν με περισσότερη ασφάλεια και αυτοπεποίθηση. Και ο λόγος είναι ότι τα παιδιά έχουν τη μαγική ιδιότητα να αφουγκράζονται τα πάντα, ό,τι βιώνουν από εμάς το αναπαράγουν και αυτά….. Κουβαλάνε και τα δικά μας συναισθήματα εκτός από τα δικά τους.
Ένας κακός σύζυγος μπορεί να είναι και καλός γονιός; Ποια είναι η γνώμη σου;
Όχι ένας κακός και κακοποιητικός σύζυγος δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να είναι καλός γονιός. Η κακοποιητική συμπεριφορά του που πηγάζει από την παιδική του ηλικία δεν μπορεί να διαφοροποιηθεί ανάλογα τον άνθρωπο που απευθύνεται. Όταν δεν σέβεται και δεν αγαπάει την μητέρα των παιδιών του, αυτή που τα έφερε στον κόσμο, πώς θα σεβαστεί και θα αγαπήσει τα παιδιά του; Αν η καρδιά του δεν κατακλύζεται με αγάπη και καλοσύνη για τη γυναίκα που επέλεξε να συμβαδίσουν μαζί στη ζωή και να γεννήσει τους καρπούς του έρωτά τους, δε γίνεται να φερθεί καλά στα παιδιά του αλλά και σε κανέναν άνθρωπο. Κακός σύζυγος συνεπάγεται με κακό γονιό!
Η Έφη πότε κατάφερε να βρει τον εαυτό της;
Η Έφη για να μπορέσει να διαχειριστεί και να αντιμετωπίσει την νέα συνθήκη στη ζωή της πέρασε περίπου ένας χρόνος. Από εκεί που είχα βοήθεια με τα παιδιά και τον μπαμπά τους πολύ πολύ ενεργό στη ζωή τους, ξαφνικά από την μια μέρα στην άλλη έμεινα μόνη μου χωρίς καμία βοήθεια πέρα από την βασική και τυπική επικοινωνία που ορίζει ένα συμφωνητικό χωρισμένων γονιών. Με μεγάλη επιμονή, αποφασιστικότητα και υπομονή βρήκα τον εαυτό μου και τα πατήματα μου. Άρχισα σιγά σιγά να αφιερώνω περισσότερο χρόνο στην προσωπική μου φροντίδα, να με προσέχω ως γυναικά και με το πέρασμα του χρόνου ξανά μπήκα στο στίβο των σχέσεων που είχα ξεχάσει για αρκετά χρόνια. Πιο έμπειρη, πιο κατασταλαγμένη από ποτέ ζω την κάθε μέρα με χαμόγελο και όρεξη, περνάω όμορφες στιγμές με τα παιδιά μου αλλά και στην προσωπική μου ζωή.
Είναι εύκολο μια μητέρα να μεγαλώνει μόνη της τα παιδιά της; Δραστηριότητες των παιδιών, διαβάσματα, δουλειές στο σπίτι, δουλειά, και πολλά ακόμη. Φτάνει ένα 24ωρο;
Όχι δεν είναι καθόλου εύκολο. Ένα 24ωρο δεν είναι ούτε για πλάκα αρκετό. Φτάνει το βράδυ και νιώθω ημιλιπόθυμη από την κούραση. Όμως επειδή πια έχω εξαιρετικά καλή διάθεση, όλα κυλάνε πιο αρμονικά. Όσο απαιτητική και να είναι η μέρα μου, λόγω ότι έχω πολύ καλή ψυχολογία τα φέρνω όλα εις πέρας αβίαστα. Πριν χωρίσω και ο μπαμπάς τους ήταν ακόμα στο σπίτι, παρ’ όλο που με βοηθούσε αρκετά, επειδή όμως η σχέση μας δεν ήταν καλή, ένιωθα περισσότερη ένταση και εκνευρισμό, κουραζόμουν πιο πολύ λόγω κακής διάθεσης. Πλέον τα οργανώνω όλα μόνη και η ζωή μου έχει μπει σ’ έναν όμορφο ρυθμό. Είμαι ευλογημένη να έχω ένα πολύ ενεργό πατέρα στη ζωή των παιδιών μου και δεν νιώθω ότι τα μεγαλώνω εντελώς μόνη μου. Σίγουρα η καθημερινότητα των παιδιών είναι στη δική μου αρμοδιότητα και ευθύνη αλλά παίρνω τις ανάσες μου τα απογεύματα που αφιερώνει χρόνο μαζί τους και τα σαββατοκύριακα που διανυκτερεύουν σ’ αυτόν.
Πόσο εύκολο είναι για μια γυναίκα με δυο παιδιά να ξαναφτιάξει τη ζωή της;
Δεν ξέρω τι θεωρείς να ξαναφτιάξει τη ζωή της, γιατί κάθε γυναίκα ορίζει με τον δικό της διαφορετικό τρόπο τι σημαίνει αυτό. Όλα είναι στο μυαλό της κάθε γυναίκας και ορίζεται με διαφορετικό τρόπο. Θα σου πω προσωπικά πώς το βίωσα και τι άποψη έχω για μια γυναίκα με παιδιά πώς μπορεί να είναι η προσωπική της ζωή μετά από έναν χωρισμό.
Οι περισσότερες γυναίκες όταν χωρίζουν χάνουν τη γη κάτω από τα πόδια τους και ξεκινούν να παλεύουν μόνες τους με τα κύματα, μεγαλώνοντας σχεδόν μόνες ένα, δύο, τρία παιδιά… Κάποιες στιγμές περνάει από το μυαλό τους ότι «τελειώσαν» για πάντα ως γυναίκες, έσβησε η προσωπική τους ζωή και πλέον ο ρόλος τους θα είναι να αφιερωθούν μόνο στα παιδιά τους. Έρχονται στιγμές που “σιχαίνονται” όλους τους άντρες και νιώθουν ότι δε θα ξαναεμπιστευτούν ποτέ πια κανέναν, γιατί αφού μπόρεσε και τις πρόδωσε ο άντρας τους ή δεν κατάφεραν και από τις δύο μεριές να κρατήσουν τον γάμο τους, δεν υπάρχει χώρος στη ζωή τους για κανέναν άλλον άντρα. Πίστεψαν ότι δε θα έχουν πια ερωτική ζωή, ότι «πέθαναν» ως γυναίκες, ότι δε θα ξανά φλερτάρουν. Μόλις είχαν χωρίσει και μόνο η ιδέα του να ξαναγνωρίσουν και να εμπιστευτούν κάποιον έμοιαζε σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Ένιωθαν με όλη τους την ψυχή ότι τα παιδιά τους δεν θα τις ξαναδούν ευτυχισμένες στο πλευρό κάποιου άντρα. Σκέπτονταν ότι έχουν τα παιδιά τους, ότι αυτό τις καλύπτει και ότι θα γεράσουν μόνες τους.
Εγώ θα τις έλεγα ότι ναι μεν είναι λογικές σκέψεις, γιατί μόλις είχαν χωρίσει και ήθελαν ένα εύλογο διάστημα να σταθούν στα πόδια σου, όμως να έχουν πάντα στο μυαλό τους ότι για να είναι οι καλύτερες μαμάδες που θα μπορούσαν να έχουν τα παιδιά τους, πρέπει πάνω απ’ όλα να είναι μέσα τους καλά, ευτυχισμένες και ισορροπημένες. Να είναι σίγουρες ότι η χαζή ατάκα “όλοι οι άντρες είναι τα ίδια γουρούνια” δεν ισχύει σε καμία περίπτωση και να είναι αισιόδοξες ότι μια μέρα θα βρουν την ευτυχία που τους αξίζει. Για μένα είναι εύκολο μια χωρισμένη γυναίκα να πάει τη ζωή της παρακάτω και να κάνει σχέση με έναν νέο σύντροφο, αρκεί να έχει προτεραιότητες. Δική μου προτεραιότητα είναι πρώτα και πάνω απ’ όλα είναι τα παιδιά μου, η δουλειά μου και στη συνέχεια η συντροφικότητα. Όσο πιο καλά είμαι στην προσωπική μου ζωή, αυτό καθρεφτίζεται στη γενικότερη συμπεριφορά μου, διάθεση με αποτέλεσμα να αντικατοπτρίζεται και στα παιδιά μου. Τα παιδιά έχουν την μαγική ιδιότητα να αφουγκράζονται όλα τα συναισθήματα που βιώνουν από τους γονείς τους!
Ωραίο να είμαστε μαμάδες, δε λέω, η μεγαλύτερη ευλογία της ζωής μας. Αλλά ωραίο είναι να είμαστε και γυναίκες, αυτό που ήμασταν πολλά χρόνια πριν γίνουμε μαμάδες!
«Μη μεγαλώσετε έτσι τους γιους σας» ήταν η έκκληση της μητέρας της Γαρυφαλλιάς, θύματος γυναικοκτονίας το καλοκαίρι. Μεγαλώνεις δυο αγόρια, που έπειτα θα γίνουν άντρες, ποιο το άγχος σου και ποια στοιχεία είναι αυτά που θες να τους καλλιεργήσεις;
Με όλα αυτά που συμβαίνουν τα τελευταία χρόνια δεν σου κρύβω ότι νιώθω τεράστια ευθύνη που μεγαλώνω αγόρια. Τα λόγια αυτής της μάνας με άγγιξαν βαθιά, εκείνες τις μέρες δεν μπορούσα να κοιμηθώ, ήταν «βαρύ» το μαξιλάρι μου. Διακαής πόθος μου είναι να τους καλλιεργήσω την ενσυναίσθηση και τον σεβασμό όχι μόνο στο άλλο φύλο αλλά σε οποιοδήποτε άνθρωπο συναναστρέφονται. Θα κάνω ό,τι μπορώ με όλη τη δύναμη της ψυχής μου να τους μάθω ότι οι άντρες είναι ακριβώς ισοδύναμοι με τις γυναίκες, γελάνε, κλαίνε, λυγίζουν, βοηθάνε στις δουλειές του σπιτιού και έχουν ίδιες επαγγελματικές ευκαιρίες. Αποτυγχάνουν, δεν είναι πιο δυνατοί και πιο ικανοί, ούτε έχουν δικαίωμα να ασκούν καμία απολύτως εξουσία στις γυναίκες! Αγωνιώ να τους μεγαλώσω μακριά από κάθε ίχνος πατριαρχίας, στερεοτύπων και απαρχαιωμένων αντιλήψεων. Θα ήθελα να σέβονται, να αγαπάνε, να συμβιώνουν ισότιμα με τις γυναίκες, ότι το ΟΧΙ είναι ΟΧΙ, ότι καμία γυναίκα δεν είναι κτήμα τους και όταν δεν μπορούν να ζουν αρμονικά με κάποια απλά να χωρίζουν, όχι να της επιβάλλονται, ούτε να της ασκούν ψυχολογική, λεκτική και σωματική βία, ούτε να την σκοτώνουν επειδή “χάλασε η φάση”, επειδή δεν μπόρεσαν να έχουν τον απόλυτο έλεγχο και την κυριαρχία πάνω της. Εξουσία και έλεγχο να έχουν μόνο στον εαυτό σας αν το θελήσουν, σε κανέναν άλλον όμως…
Δεν το χωράει το μυαλό μου πώς γίνεται να μεγαλώνεις ένα κορίτσι και να έρχεται ξαφνικά ένας επιπόλαιος νταής να της αφαιρεί τη ζωή επειδή δεν κατάφερνε πλέον να ασκήσει την εξουσία που ήθελε επάνω της. Με κατακλύζουν συναισθήματα ευθύνης και φόβου για το πώς θα καταφέρω να τα μεγαλώσω και να γίνουν ισορροπημένοι ενήλικες, ώστε να μην ασκούν καμία μορφή βίας σε κανένα άλλο πλάσμα! Θα κάνω ό,τι περνάει από το χέρι μου να σέβονται το γυναικείο φύλο….. και να μην το θεωρούν κατώτερο τους αλλά ισοδύναμο! ΟΧΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΚΑΜΙΑ ΚΑΚΙΑ ΣΤΙΓΜΗ όταν επιβάλλουμε την εξουσία μας σ’ έναν άνθρωπο, όταν δεν αντέχουμε την ματαίωση και όταν τον σκοτώνουμε!
Κλείνοντας θέλω να σε ρωτήσω, υπάρχει η τέλεια μαμά; Γιατί πολλές από εμάς ξυπνάμε και κοιμόμαστε με αυτό το άγχος. Τα κάναμε όλα τέλεια; Ήμασταν καλές σήμερα;
Όχι δεν υπάρχει η τέλεια μαμά γιατί κανείς άνθρωπος δεν είναι τέλειος, πόσο μια μαμά που παλεύει κάθε μέρα να φέρει εις πέρας άπειρους ρόλους…. όπως αυτή της γυναίκας, της συζύγου, της μαμάς, της μαγείρισσας, της καθαρίστριας, της δασκάλας, της ανιματέρ, της γιατρού όταν τα παιδιά αρρωσταίνουν και της ψυχολόγου όταν έχουν προβλήματα.
Ξέρεις τελικά τι έχω καταλάβει μετά από 11 σχεδόν χρόνια συνεχούς αγωνίας και αμφισβήτησης μου αν τελικά είμαι τέλεια μαμά; Ότι για να μπαίνω στη διαδικασία να το σκεφτώ, αυτό αυτόματα σημαίνει ότι είμαι καλή μαμά. Γιατί προφανώς σκέφτομαι συνέχεια τα παιδιά μου, κοιμάμαι και ξυπνάω με την έννοια τους, αγωνιώ κάθε μέρα μαζί τους για τα κατορθώματά τους και είμαι σε μία συνεχή εγρήγορση να τους προσφέρω ό,τι καλύτερο μπορώ. Καμία γυναίκα όταν γίνεται μαμά δεν έχει διαβάσει το εγχειρίδιο για το πώς θα είναι καλή μαμά. Άλλωστε η θεωρία από την πράξη έχει τεράστια διαφορά, καμία μας δε γεννιέται μαμά. Όμως, το μόνο σίγουρο είναι ότι κάθε λεπτό, κάθε στιγμή, παλεύουμε να κάνουμε το καλύτερο δυνατό για τα παιδιά μας. Σίγουρα κάποιες φορές θα τους φωνάξουμε, θα μας κουράσουν και θα μας εκνευρίσουν, και αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό. Όμως την άλλη στιγμή θα αγκαλιαστούμε και θα το ξεχάσουμε σαν να μην έγινε τίποτα. Η συμβουλή μου στις μαμάδες είναι να απελευθερωθούν από τις τύψεις αν είναι τέλειες! Δε χρειάζεται να είμαστε 24ώρες το 24ωρο πάνω από το κεφάλι των παιδιών μας για να κατακτήσουμε τον τίτλο της τέλειας μαμάς. Αρκούν μία με δύο ώρες την ημέρα να ασχοληθούμε ουσιαστικά μαζί τους. Αρκεί όταν μας μιλάνε, όταν ζητάνε τη συμβουλή μας, να τα ακούμε και να μην ασχολούμαστε με το κινητό μας. Να τα κοιτάμε μέσα στα μάτια, δείχνοντας τους ότι έχουν την αμέριστη προσοχή μας. Αρκεί όταν κλαίνε, να είμαστε δίπλα τους και να αφουγκραζόμαστε τις ανάγκες τους. Αρκεί όταν μας χρειάζονται να είμαστε παρούσες!
Τα παιδιά μας δε θέλουν μια αψεγάδιαστη και τέλεια μαμά! Όταν μεγαλώσουν, δε θα θυμούνται ούτε το τέλεια καθαρισμένο σπίτι, ούτε τα πλυμένα πιάτα, ούτε το τακτοποιημένο δωμάτιο τους, ούτε τα σιδερωμένα ρούχα. Θα αναπολούν όμως και θα νοσταλγούν τη μαμά που ήταν ουσιαστικά δίπλα τους, που κυλίστηκε στο πάτωμα και έπαιξε μαζί τους, που “κατέβηκε” στο ύψος τους για να τα ακούσει και που δεν τα έκρινε με την πρώτη αταξία τους. Θα θυμούνται τη μαμά που τους χαμογελούσε, που έπαιζε μαζί τους, που τα πήγε βόλτα. Τη μαμά που ξενύχτησε στο προσκεφάλι τους όταν ήταν άρρωστα, τη μαμά που ήταν βράχος δίπλα τους. Αλλά πάνω απ’ όλα την ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΗ μαμά, όχι μια μαμά που θυσιάστηκε για να τα μεγαλώσει και σε κάθε τσακωμό τους, τους το υπενθύμιζε…
Το να είμαστε μαμάδες είναι ο πιο υπεύθυνος και ταυτόχρονα ευλογημένος ρόλος της ζωής μας. Ας τον απολαύσουμε λοιπόν χωρίς ενοχές, γιατί τα χρόνια περνούν απίστευτα γρήγορα, τα παιδιά μεγαλώνουν με ταχύτητα φωτός και όλα αυτά που τώρα μας δυσκολεύουν, σε λίγα χρόνια θα είναι μια γλυκιά ανάμνηση. Ας προσπαθήσουμε να τα χαρούμε τώρα που είναι μικρά, γιατί αυτές είναι οι πιο τρυφερές και ουσιαστικές ηλικίες. Δε θα μας λένε ότι μας αγαπάνε όπως μας το λένε όταν είναι μικρά, ούτε θα μας εκφράζουν την αγάπη τους με τον δικό τους μοναδικό τρόπο όταν μεγαλώσουν…
Γι’ αυτό, ας ζήσουμε τον πιο σπουδαίο ρόλο της μαμάς με όλο μας το είναι, απαλλαγμένες από κάθε μορφή ενοχής.
