Το 1973, oι γυναίκες στις ΗΠΑ απέκτησαν το απόλυτο δικαίωμα στην έκτρωση κατά τους πρώτους τρεις μήνες της εγκυμοσύνης και περιορισμένα δικαιώματα πέρα από αυτό.
Ενώ η άμβλωση είναι νόμιμη με κάποια μορφή σε κάθε πολιτεία, η πρόσβαση στην άμβλωση έχει διαβρωθεί με τα χρόνια σε περισσότερες από δώδεκα πολιτείες. Το Τέξας, για παράδειγμα, ψήφισε νόμο το 2021 που επιτρέπει στους κατοίκους να μηνύσουν κλινικές και γιατρούς επειδή έκαναν έκτρωση μετά από έξι εβδομάδες. Στο Μισισιπή – την πολιτεία που βρίσκεται στο επίκεντρο της υπόθεσης του Ανωτάτου Δικαστηρίου – οι περισσότερες αμβλώσεις απαγορεύονται μετά από 15 εβδομάδες.
Η υποχώρηση των δικαιωμάτων αμβλώσεων στις ΗΠΑ έχει αντικατοπτριστεί σε πολλά άλλα έθνη παγκοσμίως, όπου η άνοδος των κινημάτων υπέρ της ζωής συνέπεσε με ριζοσπαστικές πολιτικές ή πολιτιστικές αλλαγές. Σε άλλες χώρες, οι ακτιβιστές για τα δικαιώματα των αμβλώσεων κατάφεραν να πιέσουν για λιγότερο περιοριστικούς νόμους ως μέρος ενός ευρύτερου αγώνα για τα δικαιώματα των γυναικών.
ΧΏΡΕΣ ΌΠΟΥ Η ΆΜΒΛΩΣΗ ΕΊΝΑΙ ΠΑΡΆΝΟΜΗ
Σύμφωνα με το Κέντρο για τα Αναπαραγωγικά Δικαιώματα,τον παγκόσμιο οργανισμό νομικής υπεράσπισης, υπάρχουν 24 χώρες στον κόσμο όπου η άμβλωση απαγορεύεται πλήρως. Αυτές περιλαμβάνουν την Ανδόρα και τη Μάλτα στην Ευρώπη, το Ελ Σαλβαδόρ και την Ονδούρα στην Κεντρική Αμερική, τη Σενεγάλη και την Αίγυπτο στην Αφρική και τις Φιλιππίνες και το Λάος στην Ασία. Περίπου 90 εκατομμύρια (5%) γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας ζουν σε χώρες που απαγορεύουν εντελώς την άμβλωση.
Ακτιβιστές και ακτιβίστριες σε πολλές από αυτές τις χώρες συνεχίζουν να αγωνίζονται για τη χαλάρωση των περιορισμών στις αμβλώσεις. Οι σκληροπυρηνικοί νόμοι στο Ελ Σαλβαδόρ, οι οποίοι εισήχθησαν το 1998 μετά από εκστρατεία από συντηρητικούς τομείς της Καθολικής Εκκλησίας, έχουν οδηγήσει σε δεκάδες γυναίκες να κριθούν ένοχες για «επιβαρυντική ανθρωποκτονία», ακόμη και σε περιπτώσεις αποβολής. Τον Μάρτιο, χιλιάδες γυναίκες από το Σαλβαδόρ πραγματοποίησαν πορεία ζητώντας να χαλαρώσει η απαγόρευση για να επιτρέπονται οι αμβλώσεις σε περιπτώσεις βιασμού, όταν το έμβρυο δεν είναι βιώσιμο ή εάν η ζωή της γυναίκας κινδυνεύει.
ΧΏΡΕΣ ΜΕ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΎΣ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΎΣ ΣΤΗΝ ΠΡΌΣΒΑΣΗ ΣΤΙΣ ΑΜΒΛΏΣΕΙΣ
Περισσότερες από 50 χώρες και περιοχές επιτρέπουν τις αμβλώσεις μόνο όταν κινδυνεύει η υγεία της γυναίκας. Μερικοί αναφέρονται μόνο στη σωματική υγεία, ενώ άλλοι περιλαμβάνουν την ψυχική υγεία. Αυτές περιλαμβάνουν τη Λιβύη, το Ιράν, την Ινδονησία, τη Βενεζουέλα και τη Νιγηρία. Άλλοι έχουν εξαιρέσεις για περιπτώσεις βιασμού, αιμομιξίας ή εμβρυϊκής ανωμαλίας.
Στη Βραζιλία, για παράδειγμα, η άμβλωση είναι παράνομη, εκτός από περιπτώσεις βιασμού, κινδύνους για τη ζωή της μητέρας ή όταν το έμβρυο έχει ανεγκεφαλία — έλλειψη τμήματος του εγκεφάλου ή του κρανίου. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η γυναίκα χρειάζεται έγκριση από γιατρό και τουλάχιστον άλλους τρεις κλινικούς ειδικούς.
Τον Ιανουάριο του 2021, εισήχθη στην Πολωνία μια σχεδόν πλήρης απαγόρευση των αμβλώσεων, επιτρέποντας τη διαδικασία μόνο σε περιπτώσεις βιασμού, αιμομιξίας ή όταν η ζωή της μητέρας κινδυνεύει. Η απαγόρευση αφαίρεσε την εξαίρεση για την άμβλωση σε περιπτώσεις σοβαρών και μη αναστρέψιμων εμβρυϊκών ανωμαλιών – οι λόγοι για τους οποίους το 98% των αμβλώσεων στην Πολωνία πραγματοποιήθηκαν το 2019. Μαζικές διαδηλώσεις ξέσπασαν στην Πολωνία τον Νοέμβριο του 2021 μετά τον θάνατο μιας εγκύου 22 εβδομάδων από σήψη, αφού η οικογένειά της είπε ότι η άμβλωση καθυστέρησε λόγω της απαγόρευσης.
ΧΏΡΕΣ ΜΕ ΕΥΡΎΤΕΡΗ ΠΡΌΣΒΑΣΗ ΣΤΙΣ ΑΜΒΛΏΣΕΙΣ
Σύμφωνα με το Κέντρο για τα Αναπαραγωγικά Δικαιώματα, σε χώρες από την Ιαπωνία έως την Ινδία και τον Καναδά, καθώς και στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης και των ΗΠΑ, περισσότερες από τις μισές γυναίκες σε αναπαραγωγική ηλικία μπορούν να έχουν ασφαλή πρόσβαση στην άμβλωση είτε κατόπιν αιτήματος είτε βάσει γενικών κοινωνικών ή οικονομικών λόγων.
Εβδομήντα δύο χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας και της Γερμανίας, επιτρέπουν την άμβλωση υπόκεινται σε χρονικά όρια κύησης, το πιο συνηθισμένο είναι οι 12 εβδομάδες. Ακόμη και σε αυτές τις χώρες, συχνά υπάρχουν διάφορες εξαιρέσεις που επιτρέπουν τις αμβλώσεις να πραγματοποιηθούν αργότερα. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, για παράδειγμα, υπάρχει όριο 24 εβδομάδων για την άμβλωση, αλλά εάν το έμβρυο έχει κάποια αναπηρία όπως το σύνδρομο Down, η εγκυμοσύνη μπορεί να διακοπεί μέχρι τη γέννηση.
