Τι συμβαίνει με τα δόντια σου; Το τρίξιμο των δοντιών δεν είναι κάτι το ασυνήθιστο, λένε οι ειδικοί. Μπορεί να κρύβει και μια θετική πλευρά για την υγεία μας.
Μπορεί να το έχεις προσέξει στον/στη σύντροφό σου το βράδυ που κοιμάστε αγκαλιά. Μπορεί, όμως, να το κάνεις κι εσύ. Το τρίξιμο ή σφίξιμο των δοντιών μεταξύ τους όταν δεν τρώμε είναι ένα συνηθισμένο πρόβλημα που μπορεί να εμφανιστεί σε οποιοδήποτε στάδιο της ζωής μας. Εκτιμάται ότι το ποσοστό του πληθυσμού που πάσχει από βρυγμό ή βρουξισμό (έτσι ονομάζεται η κατάσταση αυτή) κυμαίνεται από 9 έως 31% στους ενήλικες.
Μάλιστα, υπάρχουν δύο μορφές βρυγμού: ο ημερήσιος, που συμβαίνει όταν ο ασθενής είναι ξύπνιος, και ο νυχτερινός, που συμβαίνει κατά τη διάρκεια του ύπνου. Ενώ ο πρώτος εμφανίζεται ακούσια, στη δεύτερη περίπτωση το άτομο μπορεί να έχει επίγνωση της συμπεριφοράς του.
Αν και οι δύο αυτές καταστάσεις φαίνεται να αναφέρονται σε παρόμοιες συμπεριφορές, η προέλευση, ο τρόπος λειτουργίας τους και ο τρόπος με τον οποίο πρέπει να προσεγγίζονται είναι διαφορετικοί.
«Σε ορισμένες συνθήκες, οι δύο τύποι μπορούν να θεωρηθούν παράγοντας κινδύνου ή σημάδι υποκείμενης νόσου, όπως οι πονοκέφαλοι ή οι κροταφογναθικές διαταραχές. Και υπάρχει πάντα η πιθανότητα να έχουν αρνητικές συνέπειες. Μπορεί, δηλαδή, να προκαλέσουν φθορά και κατάγματα των δοντιών, καθώς και πόνο στους μύες ή στις αρθρώσεις», εξηγούν Ισπανοί επιστήμονες.
Κρύβει οφέλη το τρίξιμο των δοντιών;
Όπως αναφέρουν σε κείμενό τους οι Λάουρα Χιμένες Ορτέγκα από το Πανεπιστήμιο Complutense της Μαδρίτης, Eva Willaert Jiménez-Pajarero από το Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης και María García González από το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο, η τρέχουσα έρευνα υποστηρίζει ότι ο βρουξισμός δεν θεωρείται πλέον παθολογία, αλλά κινητική δραστηριότητα.
Ο ημερήσιος βρουξισμός θα μπορούσε να είναι ένας μηχανισμός απελευθέρωσης στρες, ενώ ο βραδινός φαίνεται να σχετίζεται με τη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση και την αποφρακτική υπνική άπνοια. Ορισμένοι υποθέτουν ότι θα μπορούσε να παίζει προστατευτικό ρόλο έναντι των επιπτώσεων των δύο αυτών διαταραχών.
Η ψυχολογική συνιστώσα
Όσον αφορά την προέλευση της συμπεριφοράς αυτής, δεν είναι απολύτως σαφής, αλλά έχουν εντοπιστεί παράγοντες κινδύνου όπως το αλκοόλ, η νικοτίνη, η ψυχαγωγική χρήση ναρκωτικών, η καφεΐνη, ορισμένα φάρμακα, το άγχος και το στρες. Το συναισθηματικό στρες φαίνεται να παίζει σημαντικό ρόλο, ειδικά στον βραδινό βρουξισμό.
Στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα με ερευνητέςαπό την Οδοντιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Complutense της Μαδρίτης, ο βρουξισμός θα μπορούσε να επηρεαστεί από διαφορετικά επίπεδα άγχους: ενώ ο πρώτος θα μπορούσε να σχετίζεται με το παθητικό στρες (που σχετίζεται με την ανησυχία ή την αίσθηση αδυναμίας), ο δεύτερος φαίνεται να συνδέεται περισσότερο με άμεσες, καθημερινές δραστηριότητες.
Πώς να αντιμετωπίσεις τον βρυγμό
Αν και ο πρωινός βρουξισμός μπορεί να είναι ένας μηχανισμός απελευθέρωσης του στρες, το τρίξιμο των δοντιών μπορεί να αποτραπεί μαθαίνοντας να ανιχνεύουμε τη συνήθεια και στη συνέχεια μειώνοντας τα επίπεδα του στρες μέσω τεχνικών χαλάρωσης και διαχείρισης.
Ίσως μια από τις πιο αποτελεσματικές θεραπείες είναι η βιοανάδραση. Συνίσταται στο να μαθαίνουν οι ασθενείς να αναγνωρίζουν και να μειώνουν την ένταση των μυών, υιοθετώντας μια θέση ανάπαυσης της γνάθου χάρη στη χρήση ενός ηλεκτρομυογράφου.
Πολλοί άνθρωποι δεν γνωρίζουν ότι για να χαλαρώσει η γνάθος δεν πρέπει να υπάρχει επαφή μεταξύ των δοντιών. Το γεγονός και μόνο ότι το γνωρίζεις και προσπαθείς να το διορθώσεις μειώνει τη συχνότητα εμφάνισης βρουξισμού.
Ωστόσο, σύμφωνα με τις παραπάνω ειδικούς, ίσως ο ευκολότερος τρόπος για να εντοπίσουμε αν σφίγγουμε τα δόντια μας είναι να τοποθετήσουμε αυτοκόλλητα σημειώματα σε ορατά σημεία (οθόνες υπολογιστών, καθρέφτες κ.λπ.), που θα λειτουργήσουν ως υπενθύμιση.
