Τι σημαίνει να βλέπεις ξανά και ξανά τις ίδιες σειρές; Όταν έχετε επιπλέον 20 λεπτά, θέλετε να παίζει μια σειρά στο background ενώ τρώτε δείπνο ή χρειάζεστε μια παρέα μετά από μια δύσκολη μέρα, τι βάζετε να δείτε; Πιθανότατα ένα σήριαλ όπως το “Friends”, ή το “Ντόλτσε Βίτα”. Ίσως είναι ένα πιο πρόσφατο αγαπημένο, όπως το “The White Lotus” ή ίσως είστε ακόμη και ένας από αυτούς τους ανθρώπους για τους οποίους το αληθινό έγκλημα είναι παράξενα ικανοποιητικό.
Αλλά όποιο κι αν επιλέγετε να δείτε, σίγουρα δεν πρέπει να νιώθετε ένοχοι που επαναλαμβάνετε τις ίδιες σειρές κάθε φορά που κάθεστε μπροστά στην τηλεόραση. Στην πραγματικότητα, το να βλέπετε τα ίδια και τα ίδια που όμως έχουν ιδιαίτερη σημασία για σας συμβάλλει στη βελτίωση της ευημερίας σας.
Σύμφωνα με τον Robert N Kraft, καθηγητή γνωστικής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Otterbein στο Οχάιο, η επανειλημμένη προβολή οικείων υλικών βοηθά στην εκπλήρωση των συναισθηματικών μας αναγκών, παρέχει άνεση, μας δίνει την αίσθηση του ελέγχου της ζωής μας και μας συνδέει με το παρελθόν μας.
Όπως γράφει για το Psychology Today: «Όταν ξαναβλέπουμε γνωστές σειρές, λαμβάνουμε τις ιστορίες και τα συναισθήματα που περιμένουμε. Γνωρίζουμε πώς τελειώνουν τα επεισόδια και, το πιο σημαντικό, πώς θα νιώσουμε όταν τελειώσουν. Αυτός είναι ένας λόγος που είναι πιο πιθανό να επιλέξουμε κωμωδίες για επαναλαμβανόμενη προβολή αντί για δράματα ή τραγωδίες.
«Πολλοί από εμάς παρακολουθούμε τις αγαπημένες μας ταινίες π.χ τα Χριστούγεννα γιατί θέλουμε τη συναισθηματική ανταμοιβή που ξέρουμε ότι έρχεται». Και υπάρχουν αρκετοί ψυχολογικοί λόγοι πίσω από αυτό.
Πρώτον, η νοσταλγία είναι θεραπευτική. Όχι μόνο είναι ωραίο να ξαναβλέπουμε χαρακτήρες, σκηνές και ιστορίες που αγαπάμε, αλλά έχει θετικό αντίκτυπο και στον εγκέφαλό μας.
Όπως αναφέρθηκε και σε μια πρόσφατη μελέτη, η συναισθηματική πολυπλοκότητα της νοσταλγίας απαιτεί από τον εγκέφαλο να ασκεί τη συναισθηματική ρύθμιση. Ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι θα συνέδεαν τη νοσταλγία με τα καλά πράγματα, μέρος της νοσταλγικής εμπειρίας είναι αυτό το «γλυκόπικρο» αίσθημα λαχτάρας ή απουσίας που τη συνοδεύει. Ως εκ τούτου, ο εγκέφαλός μας πρέπει να εξισορροπήσει τόσο τα θετικά όσο και τα αρνητικά συναισθήματα ταυτόχρονα, κάτι που έχει μια γενική καταπραϋντική επίδραση στη συναισθηματική μας κατάσταση.
Επιπλέον, τείνουμε να μας αρέσει κάτι πιο απλά επειδή έχουμε εκτεθεί σε αυτό, το οποίο είναι ένα αποτέλεσμα που είναι γνωστό ως «το φαινόμενο της απλής έκθεσης». «Με επαναλαμβανόμενες προβολές της ίδιας ιστορίας, μας αρέσει περισσότερο η σειρά και νιώθουμε πιο προσκολλημένοι σε κάθε επανάληψη», λέει ο καθηγητής Kraft.
Και μετά, υπάρχει η «αρχή της ελάχιστης προσπάθειας», η οποία υπαγορεύει ότι, αν είμαστε εξοικειωμένοι με μια ιστορία, μπορούμε να αφήσουμε το μυαλό μας να χαλαρώσει ενώ εξακολουθεί να διασκεδάζει. Είναι απόλυτα λογικό. Η παρακολούθηση μιας οικείας εκπομπής απαιτεί πολύ λιγότερη γνωστική προσπάθεια από μια άγνωστη εκπομπή, και συχνά αυτή η ευκολία είναι ακριβώς αυτό που θέλουμε όταν αποσυμπιέζουμε από την ημέρα.
