Πώς το σταυρόλεξο βοηθά το μυαλό μας; Για την ενδυνάμωση των μυών στα χέρια, στα πόδια, την κοιλιά ή όποια άλλη περιοχή του σώματος, χρησιμοποιούμε βάρη. Για αυτήν του εγκεφάλου (που τον χρειάζεσαι για ό,τι κάνεις), εδώ και δεκαετίες προτείνεται το σταυρόλεξο.
Ουδόλως τυχαία η δραστηριότητα αυτή έχει γίνει γνωστή ως νοητική γυμναστική. Με μια διαφορά, που τη λες και ουσιαστική: ο εγκέφαλος δεν είναι μυς. Ως εκ τούτου, η λειτουργία του δε βελτιώνεται με τρόπους ανάλογους των μυών. Ό,τι υπάρχει στον εγκέφαλο μας, αλληλεπιδρά διαρκώς. Εννοώ δεν μπορείς να απομονώσεις μια ομάδα για να τη δουλέψεις ξεχωριστά. Άρα, αν έχεις ζητούμενο την καλύτερη νοητική λειτουργία δεν αρκεί μόνο το σταυρόλεξο. Είναι όμως, μια καλή -πολυεπίπεδη- αρχή.
Στο επίκεντρο των ερευνών που έχουν γίνει επί της συγκεκριμένης δραστηριότητας που μπορεί να βρίσκεις αναχρονιστική, αλλά σίγουρα έχει το ενδιαφέρον της (μπορώ να θυμηθώ ατελείωτες ώρες, σε παραλίες να λύνω σταυρόλεξα όταν ήμουν μικρότερη -και τώρα που τα χρειάζομαι παίζω με το κινητό μου), τίθεται το σύνθετο της σκέψης που απαιτεί η ολοκλήρωση της διαδικασίας. Πρόκειται για τεστ μνήμης, γνώσης και λεκτικής ικανότητας, μαζί. Γίνεται και εργαλείο για να μάθουμε να σκεφτόμαστε πολλά πράγματα, ταυτόχρονα.
Πώς όμως, γίνονται όλα αυτά;
Βελτίωση της μνήμης
Μας καλούν να ανακαλούμε και να επεξεργαζόμαστε πληροφορίες από τη μακροπρόθεσμη μνήμη μας. Καθώς δουλεύει ο εγκέφαλος για να λύσουμε το παζλ, ενισχύουμε τις συνδέσεις μεταξύ των νευρώνων του εγκεφάλου μας που είναι υπεύθυνοι για την αποθήκευση της μνήμης. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι τακτικοί λύτες σταυρόλεξων έχουν καλύτερη ανάκληση μνήμης από εκείνους που δεν ασχολούνται με το «σπορ».
Ενίσχυση της λεκτικής ευχέρειας
Βοηθούν να διευρύνουμε το λεξιλόγιό μας και να βελτιώσουμε την ικανότητά μας να βρίσκουμε λέξεις. Καθώς προσπαθούμε να κάνουμε συνδέσεις μεταξύ ενδείξεων και ορισμών, αναγκαζόμαστε να σκεφτόμαστε δημιουργικά και να δημιουργήσουμε νέους συσχετισμούς λέξεων. Αυτό μπορεί να βελτιώσει τις επικοινωνιακές μας δεξιότητες και τη συνολική γλωσσική επάρκεια.
Εξέλιξη των δεξιοτήτων επίλυσης προβλημάτων
Απαιτούν από εμάς να αναλύουμε ενδείξεις, να αναγνωρίζουμε μοτίβα και να βγάλουμε συμπεράσματα. Αυτή η διαδικασία βοηθά στη βελτίωση των δεξιοτήτων επίλυσης προβλημάτων και της ικανότητάς μας να σκεφτόμαστε κριτικά. Μαθαίνουμε να προσεγγίζουμε τις προκλήσεις με μεθοδικό και λογικό τρόπο, που μπορεί να είναι ευεργετικό σε όλες τις πτυχές της ζωής.
Μείωση του στρες
Για όσους είναι χαλαρωτική και ευχάριστη δραστηριότητα, βοηθά στη μείωση του στρες και των επιπέδων άγχους. Η εστίαση και η συγκέντρωση που απαιτούνται για την επίλυση γρίφων μπορούν να αποσπάσουν το μυαλό μας από τις ανησυχίες μας και να μας επιτρέψουν να χαλαρώσουμε. Τώρα, αν δεν σου αρέσει να λύνεις σταυρόλεξα, προφανώς δεν αντλείς και κάποιου είδους χαλάρωσης ή ευχαρίστησης.
Βελτίωση της γνωστικής ευελιξίας
Μάς προκαλούν να σκεφτούμε έξω από το πλαίσιο και να βρούμε δημιουργικές λύσεις. Καθώς προσπαθούμε να βρούμε τις σωστές λέξεις βάσει ενδείξεων, συχνά αναλύουμε τη διαδικασία σκέψης και προσεγγίζουμε το πρόβλημα από διαφορετικές οπτικές γωνίες. Όλο αυτό βοηθά στη βελτίωση της γνωστικής μας ευελιξίας και να μας κάνει πιο προσαρμοστικούς σε νέες καταστάσεις.