Σε αυτήν την συνέντευξη, θα έχουμε την ευκαιρία να μάθουμε περισσότερα για το άτομο πίσω από τον καλλιτέχνη. Θα μας μιλήσει για τις εμπειρίες του στον χώρο της υποκριτικής, τις δουλειές που θα συμμετέχει τη σεζόν που έρχεται αλλά και τα επόμενα βήματα της καριέρας του. Πέρα από την καλλιτεχνική του πορεία όμως, ο ίδιος μιλά για τις σχέσεις, τον γάμο του και το γιο του αλλά και αποκαλύπτει τις απόψεις του για θέματα που απασχολούν την κοινωνία μας σήμερα και την θέση που έχει η υποκριτικη σε αυτή.
Αυτή η συνέντευξη είναι μια ευκαιρία να μάθουμε περισσότερα για εκείνον μέσα από τα μάτια του. Απολαύστε τον….
Συνέντευξη στη Λιάνα Μπουκουβάλα
Φωτογράφος Κώστας Παπαζαχαρίου
Ευχαριστούμε πολύ το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά για τη φιλοξενία του
Στη νέα σεζόν του Δημοτικού Θεάτρου θα σε δούμε επί σκηνής σε δύο εξαιρετικές παραστάσεις, στις «Σκηνές από έναν Γάμο» με την Μαρίνα Ασλάνογλου σε σκηνοθεσία της γυναίκας σου, Έλενας Καρακούλη αλλά και στον «Πλατόνοφ» σε σκηνοθεσία του κορυφαίου Ρώσου σκηνοθέτη, Άντολφ Σαπίρο με ένα εξαιρετικό καστ ηθοποιών. Μίλησέ μας γι αυτές τις συνεργασίες σου…
Πράγματι! Η αλήθεια είναι πως έτυχε και όντως θα βρίσκομαι στον Πειραιά και στο Δημοτικό θέατρο για το επόμενο διάστημα με δύο εξαιρετικές παραστάσεις. Και χαίρομαι πολύ γι αυτό γιατί αφενός το να είμαι στο θέατρο είναι τιμή μου, μιας και είναι ένα πραγματικό στολίδι όχι μόνο για τον Πειραιά αλλά για ολόκληρη την χώρα και αφετέρου γιατί και οι δύο παραστάσεις αυτές, στις οποίες και θα συμμετέχω είναι κατά τη γνώμη μου αριστουργήματα.
«Σκηνές από έναν Γάμο»
«Οι σκηνές από ένα γάμο» είναι ίσως το πιο προσωπικό έργο του Μπέργκμαν. Γυρίστηκε πριν από πενήντα χρόνια, το 1973, αρχικά ως τηλεοπτική σειρά και έπειτα έγινε τεράστια κινηματογραφική επιτυχία. Πρόκειται για μία ωμή και αποκαλυπτική ανατομία του αστικού γάμου: «Χρειάστηκαν δυόμισι μήνες για να γράψω αυτές τις σκηνές. Μου πήρε μια ολοκληρη ζωή για να τις ζήσω» έχει δηλώσει γι αυτό ο Μπέργκμαν. Είναι ένα έργο που σήμερα είναι ακόμη επίκαιρο όσο ποτέ και που μας αφορά όλους. Τους γάμους μας αλλά και όλες τις σχέσεις μας, γενικότερα. Το έργο θα παιχτεί στην Σκηνή Ωμέγα και επί σκηνής θα βρίσκομαι με την πολύ ταλαντούχα και εξαιρετικό άνθρωπο, Μαρίνα Ασλάνογλου, με την οποία συνεργάζομαι για τρίτη φορά, ενώ την σκηνοθεσία έχει αναλάβει η Έλενα Καρακούλη, η γυναίκα μου δηλαδή.
Πόσο σημαντικές είναι για σένα οι συνεργασίες;
Είναι πολύ όμορφο να ξαναβρίσκεσαι με ανθρώπους που μιλάς την ίδια θεατρική γλώσσα, και που είναι ωραίοι άνθρωποι και κεφάτοι. Που έχουν ωραιες ιδέες και που γενικότερα… τους βλέπεις και χαίρεσαι! Με την Ελένη από την άλλη, είναι η τέταρτη φορά που συνεργάζομαι.
Πως είναι να δουλεύετε μαζί;
Είναι όμορφο και πολύ δημιουργικό. Σαφώς όμως, είναι κάποιες φορές δύσκολο γιατί παίρνεις τη δουλειά μαζί σου και στο σπίτι. Δεν σου κρύβω πως εμείς τον τελευταίο χρόνο ασχολούμαστε εντός αλλά και εκτός σπιτιού, μόνο με την παράσταση. Υπάρχουν φορές που λέω, ας τελειώνουμε να πούμε και κάτι άλλο δηλαδή! Χα,χα! Την πιστεύω πολύ την Έλενα και αυτό απο μόνο του είναι ένας λόγος να είμαι ευτυχής που συνεργαζόμαστε. Είναι πολύ ταλαντούχα και δουλεύουμε ωραία μαζί, αλλιώς δεν θα το ξαναέκανα. Η Έλενα έχει έναν όμορφο τρόπο να με βγάζει από τα καλούπια μου και αυτό κάνει την ολη διαδικασία ακόμη πιο ενδιαφέρουσα.
Οι «Σκηνές από έναν Γάμο» πραγματεύονται τα στάδια της φθοράς και της παρακμής μιας συζυγικής σχέσης. Υπάρχει πιστεύεις «δρόμος επιστροφής» σε μία τέτοιου είδους σχέση;
Όχι ιδιαίτερα. Εγώ τουλάχιστον πιστεύω πως όχι. Αλλά είμαι και έτσι γενικότερα ως άνθρωπος. Δηλαδή πιστεύω πως αν τελειώσει κάτι… τέλειωσε. Δεν επιστρέφω.
Πόσο εύκολο είναι κατά τη γνώμη σου να διατηρηθεί η λεγόμενη «φλόγα» μέσα σε ένα γάμο;
Δεν ξέρω… Αλλά και τι είναι τελικά αυτή η φλόγα; Τα πράγματα αλλάζουν, οι άνθρωποι αλλάζουν, οι καταστάσεις αλλάζουν… Και κάποιες φορές, απλά συμβαίνει…
Εσύ πως νιώθεις να αλλάζεις μέσα στα χρόνια;
Έχω την τύχη και την χαρά να κάνω μια δουλειά που μου δίνει την ψευδαίσθηση ότι ο χρόνος δεν περνάει. Κι αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο δώρο που έχουμε εμείς οι ηθοποιοί. Τον Σεπτέμβρη θα γίνω 52 και είναι σα να μιλάω για έναν άλλο. Δεν αισθάνομαι καθόλου τον χρόνο να περνά, να με προβληματίζει κλπ. Αυτό που με νοιάζει είναι να μην έρθει η μέρα που θα πω «τι κρίμα, ήθελα να κάνω αυτό και δεν το έκανα» ή «ο γιος μου μεγάλωσε και δεν του προσέφερα αυτά που ήθελα, γιατί ήμουν αποροφημένος με τη δουλειά και τα τρεξίματα».
Πόσο εύκολο είναι να ισορροπείς ανάμεσα στην δουλειά και την οικογένεια;
Δεν είναι εύκολο. Αλλά παρ’ όλη την κούραση θα πρέπει κάποια στιγμή τα κινητά και οι έννοιες να μένουν στην άκρη και να ασχολείσαι… ουσιαστικά!
Τι σε χαλαρώνει αλήθεια; Τι απολαμβάνεις να κάνεις στον ελεύθερο χρόνο σου;
Ένα ωραίο ταξίδι! Αγαπώ τα ταξίδια πολύ. Να βλέπω μέρη που δεν έχω ξαναδεί. Νέους ανθρώπους, νέους πολιτισμούς…
Ποιο ήταν το τελεύταιο που έκανες, θυμάσαι;
Φυσικά και θυμάμαι. Είχα πάει στην Ταυλάνδη. Ήταν η πρώτη μου φορά στην Ασία και ήταν υπέροχα. Ευγενέστατοι και ήσυχοι άνθρωποι, τρομερό φυσικό κάλλος, καταπληκτικό φαγητό. Με μάγεψε!
Επιστρέφοντας στα καλλιτεχνικά… Του χρόνου για πρώτη φορά Τσέχωφ!
Πράγματι, είναι η πρώτη φορά που θα παίξω σε έργο του Τσέχωφ. Του χρόνου λοιπόν, ξανά στο υπέροχο Δημοτικό Θέατρο θα βρεθώ επί σκηνής στον Πλατόνοφ με ένα υπέροχο κάστ σε σκηνοθεσία του κορυφαίου, Άντολφ Σαπίρο. Ανυπομονώ…
Πως είναι ο «ογκόλιθος» Σαπίρο από κοντά;
Είναι ένας άνθρωπος ευγενέστατος και με αστείρευτη ενέργεια. Με πολύ κέφι και χιούμορ για τη ζωή. Παράλληλα, είναι ένας από τους λίγους πλέον μαθητές της θρυλικής Μαρίας Κνέμπελ, μαθήτριας του Κονσταντίν Στανισλάφσκι κι αυτό είναι αδιανοητη τύχη για εμάς, γιατί όσο ξέρουν τον Τσέχωφ αυτοί οι άνθρωποι δεν τον ξέρει κανείς μας!
Βλέπουμε ότι τα επαγγελματικά σου βήματα είναι επιλεκτικά μιας και θα μπορούσε κανείς να πει πως ότι έχεις κάνει στην μέχρι σήμερα πορεία σου, είναι εξαιρετικό. Ποια είναι τα κριτήρια με βάση τα οποία δέχεσαι ή απορρίπτεις αντίστοιχα, δουλειές;
Όπως σου είπα και νωρίτερα, για μένα το σημαντικότερο είναι οι συνεργασίες. Από εκεί και πέρα το μέρος σίγουρα παίζει το ρόλο του.
Η αμοιβή σου;
Ειναι ίσως το τελευταίο που εξετάζω. Κι αυτό όχι γιατί μου περισσεύουν ή το σνομπάρω ως ζήτημα αλλά γιατί ειδικά στο θέατρο είναι λίγο πολύ συγκεκριμένες οι αμοιβές μας… Δεν περιμένεις να βγάλεις λεφτά από το θέατρο…
Τηλεοπτικά θα σε δούμε να συμμετέχεις κάπου;
Ναι! Δουλεύουμε ασταμάτητα μάλιστα καθημερινά για αυτή τη δουλειά. Είναι ένα σπουδαίο project. Θα είμαι στη «Μάγισσα» που θα αρχίσει να προβάλλεται από τις αρχές του Οκτώβρη στον ΑΝΤ1. Το σενάριο γράφουν η Μελίνα Τσαμπάνη και ο Πέτρος Καλκόβαλης που γράφανε και τις «Άγριες Μέλλισες, η σκηνοθεσία είναι του Λευτέρη Χαρίτου ένα πολύ δυνατό καστ με την Κατερίνα Λέχου, τον Τάσο Νούσια, τον Γιώργο Γάλλο, την Μαρκέλλα Γιαννάτου και πολλά ακόμη νέα ταλαντούχα παιδιά! Η ιστορία εξελίσσεται στην Μάνη του 1816 – 1817, προ επανάστασης ανάμεσα σε δύο φαμίλιες που έχουν συμπεθεριάσει. Με εντυπωσιακά σκηνικά που γίναν όλα τους από το μηδέν. Από σκηνικά, ρούχα έως και τα σκεύη που χρησιμοποιούμε…
Σου έχει συμβεί να μετανιώσεις για δουλειά που έκανες και που εν τέλει δεν ήταν όπως φανταζόσουν;
Ναι έχει συμβεί. Ευτυχώς όμως, αυτές οι φορές δεν ήταν πολλές. Όταν ξεκινάς μία δουλειά, σαφώς και έχεις τις καλύτερες προθέσεις και προοπτικές. Στην πορεία δεν βγαίνει όμως, πάντα το αποτέλεσμα όπως το περιμένεις αλλά και αυτό είναι μέσα στο πρόγραμμα…
Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζεις ως ηθοποιός;
Η εκμάθηση. Το καθημεριμό κείμενο που πρέπει να μάθω ενίοτε μπορεί να με ταλαιπωρήσει πολύ! Δουλεύω πάρα πολλές ώρες και η κούραση είναι μεγάλη. Τώρα ας πούμε, βρίσκομαι σε μία κατάσταση γυρισμάτων για τη σειρά και προβών για το θέατρο, από το πρωί έως τα μεσάνυχτα, οπότε όπως καταλαβαίνεις… Υπάρχουν φορές που αγγίζω τα όριά μου. Αλλά εντάξει με την καλή διάθεση που έχουμε όλα ξεπερνιούνται.
Πώς βλέπεις την εξέλιξη του θεατρικού κόσμου στη χώρα μας;
Το θέατρο ανθίζει στην Ελλάδα. Στην Αθήνα συγκεκριμένα ανεβαίνουν 1200 – 1500 παραστάσεις τον χρόνο. Ε, αυτό κάτι σημαίνει.. Βέβαια το θέμα είναι ποιοι πληρώνονται κιόλας από όλες αυτές και ποια η ποιότητά τους. Ο κόσμος το αγαπά το θέατρο. Κι αυτό γιατί ήταν, είναι και θα είναι ένας ζωνταντός οργανισμός που παράγει πολιτισμό.
Σε μία περίοδο κρίσιμη για το υποκριτικό γίγνεσθαι, με τους ηθοποιούς να βγαίνουν στο δρόμο για να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους, ποιο είναι πιστεύεις το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν στην Ελλάδα του σήμερα;
Είμαστε ένας κλάδος που βάλλεται από παντού. Μέσα στην δεκαετία της οικονομικής κρίσης περάσαμε πάρα πολύ ζόρικα οικονομικά γιατί δεν γινόντουσαν δουλειές στην τηλεόραση, έπειτα στην διετία της πανδημίας πάγωσαν όλα και ζούσαμε με κάτι αστεία επιδόματα του τύπου 2000 το χρόνο… Είναι δύσκολα τα πράγματα στο χώρο μας γενικά. Το χειρότερο από όλα ωστόσο για μένα είναι ότι έχουν υποβιβάσει τα πτυχία μας. Θα πρέπει αυτό το προεδρικό διάταγμα να διαγραφεί εντελώς και επιτέλους οι άνθρωποι αυτοί να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων. Κι αυτό δεν το λέω για εμένα. Για εμένα το τρένο έφυγε… Εγω τις σπουδές μου τις έκανα, το 1999 στη Νέα Υόρκη. Μου το αναγνώρισαν το πτυχίο μου τότε από το Κρατικό Θέατρο. Τα παιδιά όμως που τελειώνουν το Κρατικό, το Εθνικό ή άλλες σχολές γιατί δεν εχουν το δικαίωμα να πάνε να κάνουν ενα μεταπτυχιακό στη Γαλλία, στην Αμερική ή όπου θέλουν τελοσπάντων; Γίνονται επιπολαιότητες. Καταλαβαίνω ότι είναι ένας πολύ μεγάλος κλάδος τα παιδιά που βγαίνουν από τα πανεπιστήμια της Θεατρολογίας και έχουν σπουδάσει μία τετραετία και δεν μπορούν τα πτυχία αυτών των πανεπιστημίων να είναι ίδια με εκείνα των δραματικών σχολών. Ας το λύσουν όμως το πρόβλημα από τη στιγμή που το έχουν δημιουργήσει.
Παράλληλα, μέσα από δύο και πλέον ίσως χρόνια καταγγελιών και #metoo πως βλέπετε την υποκριτική και τους εκπροσώπους της να αλλάζουν;
Δεν ξέρω τι έχει αλλάξει… Ειλικρινά. Κατ’ αρχάς με λυπεί ιδιαίτερα που το #metoo έγινε η σημαία, το κόκκινο πανί του θεάτρου.Λες και το θέατρο ήταν το πρόβλημα στην Ελληνική κοινωνία. Όχι, δεν είναι το θέατρο. Εμείς μιλήσαμε απλώς. Υπάρχουν κακοποιητικές συμπεριφορές παντού. Δεν έχει κανένας δικαίωμα να σε εκβιάζει, να σε καταπιέζει και να σου φέρεται άσχημα στην εργασία σου επειδή έχει θέση ισχύος. Δεν μπορείς έτσι να αποδώσεις. Για να δουλέψεις σωστά πρέπει να νιώθεις όμορφα και ασφαλής. Εγώ ήμουν μάλιστα και αυτόπτης μάρτυρας μίας τέτοιας κατάστασης, μίλησα, είπα αυτό που είδα και τώρα η κατάσταση έχει πάρει το δρόμο της δικαιοσύνης.
Σε τιμάει που μίλησες. Ζούμε σε καιρούς που δεν θα το έκαναν αυτό όλοι…
Ο καθένας αναλαμβάνει τις ευθύνες και τις συνέπειες των πράξεών του… Εγώ από την πλευρά μου κάνω ότι κάνω για το γιο μου αλλά και για τα παιδιά όλων μας. Γιατί αξίζουν να μεγαλώσουν σε έναν κόσμο ασφαλή. Θα τρελαθώ αν αισθανθώ πως κάποιος πείραξε το γιο μου. Όπως κι εσύ και ο κάθε γονιός. Όταν ένα παιδάκι είναι αδύναμο, απροστάτευτο, ή ας είναι και ενήλικας, δεν πρέπει αυτό να συμβαίνει. Και δεν πρέπει να το δεχονται και τα ίδια τα παιδιά. Και για να γίνει αυτό, πρέπει να τους το μάθουμε εμείς. Ο κόσμος μας πάει κατά διαόλου γενικότερα… Από το κλίμα, το νερό, το περιβάλλον, τους ανθρώπους, την ενεργεια… Τρέμω με την ιδέα ότι αυτό το παιδί κάποτε, το παιδί μου, μπορεί να έχει να αντιμετωπίσει τόσο σοβαρά θέματα από λάθη της δικής μου γενιάς ή των γονιών μας.
Ποιες αξίες θα ήθελες να του μεταλαμπαδεύσεις;
Να είναι ειλικρινής, να διεκδικεί το δίκιο του, να παλεύει γι αυτό, να είναι φιλότιμος, να προστατεύει τα κορίτσια και φυσικά, να αγαπήσει και να αγαπηθεί πολύ! Νομίζω αυτό είναι το ωραίοτερο δώρο που μπορεί να σου προσφέρει η ζωή…