Ο Απόστολος Κουμαρίνος είναι ο ιδρυτής των theSPEAKERS και από τότε που θυμάται τον εαυτό του ζει για να επικοινωνεί. Από πολύ μικρή ηλικία ξεκίνησε να διαβάζει βιβλία με επίκεντρο την Ρητορική και την αυτοβελτίωση. Ολοκληρώνοντας το MBA του στο Nottingham Business School συνίδρυσε 2 ρητορικούς ομίλους στην Ελλάδα, διακρίθηκε ως Πρωταθλητής Αυθόρμητου λόγου σε διαγωνισμό Δημόσιας Ομιλίας στο Αμερικάνικο Κολλέγιο Ελλάδος, έχει δώσει μέχρι σήμερα περισσότερες από 550 δημόσιες ομιλίες και πρόσφατα έγραψε τον πρώτο οδηγό δημόσιας ομιλίας, The Public speaKING Guide, που κυκλοφορεί σε όλα τα μεγάλα βιβλιοπωλεία από τις εκδόσεις Key Books.
Συνέντευξη στη Λιάνα Μπουκουβάλα
Είστε ο εμπνευστής και ιδρυτής των theSPEAKERS. Πως προέκυψε η σκέψη για την δημιουργία τους;
Είχα ξεκινήσει ήδη να παρακολουθώ συναντήσεις ομίλων σχετικά με τη ρητορική και ήταν κάπου στο 2018 όταν προετοιμαζόμουν για έναν αγώνα 80 χιλιομέτρων στην οροσειρά της Ροδόπης που χρειάστηκε να συνεργαστώ με διάφορους ανθρώπους προκειμένου να καταφέρω να βγάλω αυτόν τον αγώνα. Έπρεπε να συνεργαστώ με φυσικοθεραπευτή, με προπονητή ενδυνάμωσης, με προπονητή τρεξίματος κλπ. Και αναρωτήθηκα ότι αν θέλω να κάνω το ίδιο για το μυαλό μου για να αναπτύξω κάποιες συγκεκριμένες δεξιότητες που πρέπει να απευθυνθώ; Που μπορώ να αναπτύξω δεξιότητες όπως είναι η δημόσια ομιλία, η αποκωδικοποίηση της γλώσσας του σώματος, η αντιλογία, οι τεχνικές πειθούς, οι διαπραγματεύσεις; Πολύ γρήγορα αντιλήφθηκα ότι δεν υπήρχε κάποιος τέτοιος χώρος στην Ελλάδα, που να τον γνώριζα εγώ τουλάχιστον. Και δεν αναφέρομαι σε κάποιο μεταπτυχιακό που θα χρειαστεί ένα με δύο χρόνια για να ολοκληρώσει κανείς τις σπουδές του. Ήθελα κάτι άμεσο και σύντομο. Έτσι λοιπόν σκέφτηκα ότι ίσως η δημιουργία ενός τέτοιου χώρου να έχει ενδιαφέρον για την ελληνική αγορά!
Πράγματι δεν υπήρχε κάτι τέτοιο τότε στη χώρα μας. Αν και υπήρχε στο εξωτερικό, χρειάστηκε να περάσει καιρός για να δημιουργηθεί κάτι τέτοιο και στην Ελλάδα…
Πολύ σωστά. Είναι κάτι το οποίο είναι ευρέως διαδεδομένο στο εξωτερικό. Και έχει πιστεύω ιδιαίτερη σημασία να σκεφτούμε πως η χώρα που ξεκίνησε τη ρητορική, δεν είναι ευρέως διαδεδομένη η ρητορική. Αυτό ήταν για μένα ήταν ένα μεγάλο κίνητρο για να ξεκινήσω.
Συναντήσατε δυσκολίες ή το ελληνικό κοινό ήταν έτοιμο, σαν από πάντα, για να δεχθεί έναν τέτοιο χώρο;
Τα τρία πρώτα χρόνια ήταν πολύ δύσκολα. Όπως άλλωστε συμβαίνει και σχεδόν σε οποιοδήποτε νέο ξεκίνημα. Δεν βγάζαμε καθόλου χρήματα, αντιθέτως χάναμε κιόλας. Γενικότερα η ιδέα δεν είχε καθόλου απήχηση στην αρχή. Υπήρχαν ελάχιστοι πελάτες και τον Αύγουστο του 2020 δεν σου κρύβω ότι σκέφτηκα να σταματήσω την προσπάθεια. Είχα απογοητευτεί. Δεν υπήρχε κάτι να με παρακινήσει να συνεχίσω να προσπαθώ. Και ήρθε ο covid. Και ενώ πίστευα ότι αυτή η κατάσταση θα μας κρατήσει ακόμα πιο πίσω, εκτιναχθήκαμε. Αξιοποιήσαμε αυτή την ευκαιρία, ότι ο κόσμος έμενε περισσότερο στο σπίτι και είχε χρόνο να διαθέσει στο διαδίκτυο και στην αυτοβελτίωση. Είχαμε τα κοινωνικά δίκτυα, ήμασταν στον χώρο της αυτοβελτίωσης και ήμασταν εκεί. Παρόντες. Κάθε βράδυ κάναμε παρέα στους εαυτούς μας, κάναμε παρέα και στον κόσμο. Αυτό μας άνοιξε πολλά μονοπάτια, γνωριστήκαμε και με άλλους ανθρώπους από το χώρο. Παράλληλα λίγο καιρό πριν είχα παρουσιάσει το βιβλίο του Robin Sharma, Το κλαμπ των 5 π.μ. και επειδή είχαμε ανταλλάξει κάποια μηνύματα μέσω instagram, του έστειλα να κάνουμε ένα live και μου απάντησε θετικά. Το πραγματοποιήσαμε ωστόσο μετά από 9 ολόκληρους μήνες και το live αυτό παρακολούθησαν 35.000 άτομα. Αυτό προφανώς μας βοήθησε πολύ! Την επόμενη χρονιά, στις αρχές του 2021, έχασα ξαφνικά τον πατέρα μου. Αυτό το συμβάν με έκανε να σκεφτώ τη ζωή με άλλη ματιά και έτσι ενώ εργαζόμουν σε μία μεγάλη εταιρία με πάρα πολύ καλό μισθό, παροχές κλπ υπέβαλα την παραίτησή μου. Συνειδητοποίησα ότι η ζωή μας είναι πολύ μικρή για να μην ζούμε όπως επιθυμούμε και αγαπάμε. Όταν πέθανε ο πατέρας μου στο κοιμητήριο υπήρχαν λάκκοι σκαμμένοι τριγύρω οι οποίοι κάθε μέρα όλο και γέμιζαν. Σκεφτόμουν λοιπόν ότι για παράδειγμα αυτός που μπήκε σήμερα εδώ μέσα, χθες μπορεί να μην γνώριζε τι θα του συμβεί. Τι θέλω να πω;
Ήθελα να προλάβω να ζήσω το όνειρό μου πριν μπω κι εγώ εκεί. Και για να το ζήσω αυτό, ήμουν διατεθειμένος να βγάλω πολύ λιγότερα χρήματα και να βγω από την όποια ασφάλεια.
Για όσους δεν γνωρίζουν τι ακριβώς κάνετε στους theSPEAKERS;
Ασχολούμαστε με την εξέλιξη και ανάπτυξη της προφορικής επικοινωνίας. Συνεργαζόμαστε με ανθρώπους προκειμένου να τους βοηθήσουμε να επικοινωνούν καλύτερα, να συνδέονται αμεσότερα, να εκφράζονται με έναν πιο επιδραστικό τρόπο. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια είναι και η δημόσια ομιλία. Οι διαπραγματεύσεις, οι τεχνικές πειθούς. Η αποκωδικοποίηση της γλώσσας του σώματος, οι τεχνικές επαγγελματικών παρουσιάσεων…Πάρα πολλές πτυχές του τρόπου που συνδεόμαστε με άλλους ανθρώπους. Συνεργαζόμαστε με επιχειρήσεις σε Αμερική, Αγγλία και Ελλάδα αλλά και με ιδιώτες που καθημερινά παρακολουθούν τα group μας. Βοηθάμε σε κάτι που όλοι μας έχουμε πάρα πολύ ανάγκη. Στο να επικοινωνούμε καλύτερα με τους ανθρώπους σε δύσκολες στιγμές, όχι μόνο σε εύκολες, όταν δεν γίνει αυτό που θέλουμε, όταν κάποιος μας προσβάλει ή όταν κάποιος μας μιλήσει με έναν τρόπο που δεν τον περιμέναμε. Και εκεί είναι η πραγματική αξία της επικοινωνίας. Πως επικοινωνώ με τους ανθρώπους μου αλλά και με τους συνεργάτες μου σε καθημερινή βάση.
Σε ποιους ανθρώπους απευθύνεστε;
Ο λόγος που δημιούργησα τους theSPEAKERS ήταν για να απευθυνθώ στον οποιοδήποτε και να υπογραμμίσω την ανάγκη της εξέλιξης της επικοινωνίας. Σίγουρα άνθρωποι οι οποίοι χρησιμοποιούν επαγγελματικά το λόγο τους φαίνεται ότι αφιερώνουν περισσότερο χρόνο στην εξέλιξή τους. Ωστόσο για μένα ο στόχος είναι να παρακινήσω τον οποιονδήποτε άνθρωπο, ανεξαρτήτως επαγγέλματος, έτσι ώστε να μπορέσει να αντιληφθεί τη δύναμη του λόγου του. Αυτό είναι το δικό μου όραμα και αυτό συνεχίζω να πρεσβεύω.
Αλήθεια γιατί πιστεύετε ότι οι άνθρωποι φοβούνται τόσο πολύ το δημόσιο λόγο;
Υπάρχει μια συγκεκριμένη αιτία που συμβαίνει αυτό. Είναι μια κοινωνική φοβία που ονομάζεται γλωσσοφοβία, όπως είναι η υψοφοβία ή η κλειστοφοβία. Έτσι λοιπόν, η γλωσσοφοβία είναι ο φόβος διαμόρφωσης άποψης γνώμης άλλων ανθρώπων γι αυτά τα οποία λέμε. Η γλωσσοφοβία λοιπόν είναι υπεύθυνη για το γεγονός ότι δεν μας είναι εύκολο να εκφραστούμε άνετα δημοσίως. Στην Αμερική με βάση έρευνες ο κόσμος φοβάται περισσότερο τη δημόσια ομιλία από τον ίδιο το θάνατο. Άρα λοιπόν βλέπουμε πως τα στερεότυπα, αν θες, υπεισέρχονται και σε αυτό το κομμάτι. Τι θα πουν οι άλλοι άνθρωποι για εμένα; Στους theSPEAKERS θέλουμε να το νικήσουμε αυτό. Δεν θέλουμε γνώμες ανθρώπων που δεν γνωρίζουμε να παίζουν ρόλο για εμάς. Θέλουμε να μπορούμε να είμαστε ελεύθεροι από άλλες γνώμες και απόψεις έτσι ώστε να βαδίζουμε ευκολότερα προς αυτό που εμείς πιστεύουμε. Οπότε μέσα από τη δημόσια ομιλία δουλεύουμε και κομμάτια που έχουν να κάνουν με την αυτοπεποίθηση και με την αυτοεκτίμηση γι αυτό και το πρόγραμμα μας έχει μέσα σημαντικά στοιχεία συστημικής ψυχοθεραπείας.
Το επικοινωνιακό χάρισμα, όπως συνηθίζουν να λένε, είναι κατά τη γνώμη σας απαραίτητο προκειμένου να καταφέρει κάποιος να γίνει καλός ομιλητής;
Σαφώς και υφίσταται. Αν έχουμε κάποιο χάρισμα φυσικά και είναι ευπρόσδεκτο σε οτιδήποτε κι αν καταπιαστούμε. Οι έρευνες ωστόσο δείχνουν ότι οι άνθρωποι που ξεχωρίζουν είναι συνήθως εκείνοι που αφιερώθηκαν, δεσμεύτηκαν και δούλεψαν σκληρά. Δεν ξεχωρίζουν πάντα οι πιο ταλαντούχοι. Κι αυτό γιατί κάποιος που έχει το ταλέντο συνήθως επαναπαύεται. Έτσι λένε οι έρευνες. Οπότε είναι σημαντικό αν έχουμε το ταλέντο, να μην ξεχνάμε τη σκληρή δουλειά. Αν δεν έχουμε το ταλέντο, να μην απογοητευόμαστε γιατί η σκληρή δουλειά μπορεί να μας δώσει όλα όσα χρειαζόμαστε για να καταφέρουμε αυτά τα οποία θέλουμε στον τομέα που έχουμε επιλέξει.
Δεν είναι λίγοι οι άνθρωποι που παρότι σε κοινωνικό επίπεδο είναι αρκετά επικοινωνιακοί στα προσωπικά τους δυσκολεύονται να εξωτερικεύσουν τα συναισθήματά τους. Ποιες συμβουλές θα τους δίνατε για να βελτιωθούν;
Στο βιβλίο The Top Five Regrets of the Dying της Bronnie Ware, μιας νοσηλεύτριας που πήρε συνεντεύξεις από άτομα που έχουν λιγότερες από 12 εβδομάδες χρόνο ζωής, ένα από τα πέντε πράγματα για τα οποία δήλωσαν ότι μετάνιωσαν ήταν ότι δεν είχαν καταφέρει να εκφράσουν τα συναισθήματά τους στα αγαπημένα τους πρόσωπα όσο ήταν σε υγιή σωματική κατάσταση. Είναι πολύ σημαντικό να εκφράζουμε τα συναισθήματά μας, ωστόσο δεν το κάνουμε. Αρχικά είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ποια είναι τα συναισθήματά μας, οπότε να ψάξουμε ποια είναι τα πρωτογενή, αυτά τα οποία γεννιούνται δηλαδή πρώτα, ποια είναι τα δευτερογενή και ποια είναι τα τριτογενή συναισθήματα. Τα πρωτογενή συναισθήματα, κατά τον Daniel Goleman, η αγάπη, η ευτυχία, ο θυμός, ο φόβος, η θλίψη κλπ είναι αυτά που νιώθουμε πρώτα. Συνήθως οι άνθρωποι επικοινωνούμε δευτερογενώς, δηλαδή δεν λέμε σε κάποιον ότι για παράδειγμα αυτό που έγινε με έκανε να φοβάμαι ή με έκανε να νιώσω θλίψη. Θα μιλήσουμε δευτερογενώς ή τριτογενώς. Δηλαδή θα πούμε είμαι αγανακτισμένος ή με εξόργισες! Έτσι δηλαδή θα εκφραστούμε επικριτικά ή θα απευθυνθούμε δευτερογενώς ή τριτογενώς. Οπότε για να συνδεθούμε ευκολότερα είναι σημαντικό να εκφραζόμαστε πρωτογενώς. Όπως λέει και ο Marshall Rosenberg στο βιβλίο του Η Μη Βίαιη Επικοινωνία, πρέπει να μπορέσουμε να ακολουθήσουμε τη λογική του «εγώ νιώθω αυτό» και όχι εσύ μου έκανες αυτό. Να δώσω στον άλλο να καταλάβει τι είναι αυτό το οποίο νιώθω, τι μου προξένησε με αυτή του τη συμπεριφορά. Έτσι δεν είσαι επικριτικός, δεν θίγεις κάποιον και δεν μπορεί και ο άλλος να σε αμφισβήτησει. Τι να σου πει; Ότι δεν μπορεί να νιώθεις έτσι;
Εδώ και κάποιους μήνες έχετε στο βιογραφικό σας το “The Public speaKING Guide”, το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Key Books. Μιλήστε μας γι αυτό…
Πράγματι έχουμε εκδώσει εδώ και λίγους μήνες τον πρώτο οδηγό δημόσιας ομιλίας, The Public speaKING Guide, που κυκλοφορεί σε όλα τα μεγάλα βιβλιοπωλεία. Με αυτό τον οδηγό μπορεί κανείς να δομήσει την ομιλία του εύκολα και μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα.
Ποιος ήταν ο σκοπός αυτού σας του εγχειρήματος και μέσα στους μήνες κυκλοφορίας του νιώθετε να τον έχετε επιτύχει;
Νομίζω πως το γεγονός ότι εξαντλήθηκε μέσα σε δύο μήνες η πρώτη έκδοση, δείχνει ότι ο κόσμος έχει ανάγκη να μάθει περισσότερα αλλά και να εξελίξει τη δημόσια ομιλία του. Αν είμαι χαρούμενος γι αυτό; Φυσικά και είμαι μα ο σκοπός μου δεν σταματά εκεί. Ο σκοπός μου είναι να φτάσει αυτό το εγχειρίδιο, ολοένα και πιο μακριά. Να βοηθήσει ολοένα και περισσότερους ανθρώπους στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Είναι πολλοί οι άνθρωποι που δεν νιώθουν άνετα να μιλήσουν δημόσια, και τώρα έχουν ένα σύμμαχο δίπλα τους, οποιαδήποτε ώρα και στιγμή. Είναι σα να είμαστε δίπλα σε αυτούς τους ανθρώπους συνεχώς.
Τώρα που ας πούμε πήρατε το βάπτισμα με αυτό τον οδηγό, να περιμένουμε και συγγραφική συνέχεια;
Η αλήθεια είναι ότι με βοήθησε αρκετά η συγγραφή του στο να συνεχίσω. Αυτή την περίοδο γράφω ξανά ένα βιβλίο το οποίο ευελπιστώ να καταφέρω να ολοκληρώσω και να κυκλοφορήσει στο τέλος του έτους.
Παράλληλα κάνετε συνεχώς και workshops ανά την Ελλάδα…
Πράγματι. Το να συναντάω ανθρώπους από κοντά στα workshops μου δίνει μεγάλη χαρά. Θέλω κάπου εδώ να σου πω μιας που το αναφέρεις ότι ετοιμάζουμε κάτι υπέροχο φέτος το καλοκαίρι. Στις 21 Ιουνίου θα πραγματοποιηθεί το ετήσιο πενθήμερο workshop μας στην Σέριφο. Είναι μια μοναδική εμπειρία που μπορεί να σου αλλάξει τη ζωή. Το πρόγραμμα έχει δημιουργηθεί με πολύ λεπτομέρεια. Θα κάνουμε τρεις φορές την ημέρα διαλογισμό, θα πάρουμε χρόνο μακριά από ηλεκτρονικές συσκευές, θα έχουμε διαλέξεις για την δημόσια ομιλία, την ανθρώπινη ομιλία, την γλώσσα του σώματος. Με vegan διατροφή αποκλειστικά. Θα είναι μία εκπληκτική και διαφορετική εμπειρία για κάθε άνθρωπο που θα είναι μαζί μας.
Και όπως μου αρέσει να κλείνω τα podcasts μας – Μέχρι την επόμενη φορά keep speaKING!