Ο ανθρώπινος εγκέφαλος δεν φτιάχτηκε για multitasking… Το multitasking έχει γίνει προαπαιτούμενο για να μπορούμε να επιβιώσουμε τη σήμερον ημέρα. Ο ψυχολόγος Daniel Goleman τονίζει ωστόσο, πως μας έχει οδηγήσει στο σημείο να μην μπορούμε να συγκεντρωθούμε απόλυτα σε ένα πράγμα. Και αυτό μάλλον δεν είναι καλό.
Ο Goleman μίλησε στο Τhe Well, μια έκδοση από το John Templeton Foundation και το Big Think, για το τι χάνουμε όταν μοιραζόμαστε διαρκώς δεξιά και αριστερά και το πώς η ενσυνειδητότητα μπορεί πραγματικά να σας κάνει πιο παραγωγικούς.
«Αυτό που εκπλήσσει τους επιστήμονες είναι ότι τα οφέλη του διαλογισμού φαίνονται αμέσως. Αν ασχοληθούμε με την ενσυνειδητότητα -μια δημοφιλή εκδοχή διαλογισμού-, μια φορά την ημέρα για 10 λεπτά ή τρεις φορές σε μια ημέρα για το συνολικό χρόνο των δέκα λεπτών, συμβαίνει κάτι ξεχωριστό στην προσοχή μας.
Μια άσκηση ενσυνειδητότητας είναι να επικεντρώσεις για παράδειγμα στην αναπνοή σου. Ή να τσακώσεις το μυαλό σου που πάει να φύγει και να το γυρίσεις εκεί όπου πρέπει να είναι. Αυτές είναι βασικές κινήσεις στο διαλογισμό.
Είναι κάτι που έχει να κάνει με το γεγονός ότι όλοι κάνουμε multitasking, αυτήν την εποχή. Κατά μέσο όρο κοιτάμε τα emails μας περί τις 50 φορές την ημέρα, το Facebook 20 φορές την ημέρα και αυτή είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Υπάρχει το Instagram ή οι τηλεφωνικές κλήσεις ή ό,τι άλλο πρέπει να κάνουμε.
Όλα αυτά αποτελούν πρόκληση για την προσοχή μας. Έτσι, η εστιασμένη προσοχή είναι είδος υπό εξαφάνιση. Την ίδια ώρα, χρειαζόμαστε την εστιασμένη προσοχή για να κάνουμε καλά μια δουλειά. Μιλάμε για ένα πραγματικό πρόβλημα. Και από ό,τι φαίνεται, ο διαλογισμός μπορεί να γίνει μια από τις λύσεις».
Πώς; «Όταν εστιάζεις πραγματικά έντονα σε ένα πράγμα που θες να κάνεις ή πρέπει να κάνεις, σκέφτεσαι “ας δω τα emails μου”. Αυτό σε οδηγεί στο Facebook, που οδηγεί στην τηλεφωνική χρήση και σε αυτό που αποκαλούμε multitasking».
Στην πραγματικότητα, ο εγκέφαλος δεν κάνει multitasking, δεν κάνει πολλά πράγματα ταυτόχρονα, παράλληλα. Εργάζεται βάσει μιας σειράς και περνά από το ένα πράγμα στο άλλο πολύ γρήγορα. Μετά, επιστρέφεις σε ένα project ή σε ό,τι ήσουν πολύ συγκεντρωμένος/συγκεντρωμένη, όταν η αυτοσυγκέντρωση ήταν σε πολύ υψηλό επίπεδο -πριν αρχίσεις να κάνεις άλλα πράγματα.
Με την επιστροφή είναι πολύ πιο χαμηλή και χρειάζεται λίγο χρόνο για να κλιμακωθεί, έως ότου φτάσει στο αρχικό πολύ υψηλό επίπεδο. Με ασκήσεις ενσυνειδητότητας για μόλις 10 λεπτά την ημέρα, μηδενίζεται η απώλεια συγκέντρωσης. Αν το κάνεις το πρωί, έως το μεσημέρι θα έχει μειωθεί η αποτελεσματικότητα. Μπορείς να ασχοληθείς για άλλα δέκα λεπτά σε εκείνο το χρονικό σημείο της ημέρας ή σε ένα διάλειμμα σου το απόγευμα. Σίγουρα η διαδικασία θα σε βοηθήσει να διατηρήσεις την αυτοσυγκέντρωση σου όλη την ημέρα.
Αυτή είναι μια πολύ απτή αποζημίωση από τον καθημερινό διαλογισμό, που λειτουργεί για τους αρχάριους.
Υπάρχουν και πολλές άλλες πρακτικές. Για παράδειγμα, αυτή που έχει αποτέλεσμα στη διαχείριση του άγχους. Από τις πρώτες δοκιμές απολαμβάνουν μια καλύτερη αντίδραση στο στρες.
Είναι κάτι που βλέπουμε στη λειτουργία του εγκεφάλου. Η περιοχή που αντιδρά στο στρες λέγεται αμυγδαλή. Είναι «πίσω» από κάθε φορά που παγώνουμε ή σε κάθε συνθήκη fight or flight. «Πίσω» από κάθε φορά που εκνευριζόμαστε ξαφνικά ή αγχωνόμαστε ξαφνικά.
Η αμυγδαλή είναι πιο ήσυχη και πιο ψύχραιμη όταν έρχεται αντιμέτωπη με το στρες. Αυτό επιτρέπει σε εμάς να είμαστε πιο ψύχραιμοι. Αυτό είναι ένα άλλο όφελος που βλέπουμε από την αρχή της πρακτικής του διαλογισμού που έχει αποδειχθεί πως έχει αποτέλεσμα με το άγχος, την κατάθλιψη και κατά πάσα πιθανότητα με τη διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD).
Ένας από τους πολλά υποσχόμενους τομείς είναι ο διαλογισμός σε ανθρώπους με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής. Επί της ουσίας, το όποιο είδος διαλογισμού επανεκπαιδεύει την προσοχή. Η ελλειμματική προσοχή είναι πρόβλημα με την προσοχή και για αυτό τη συγκεκριμένη περίοδο γίνονται πολλές σχετικές μελέτες, ειδικά με τη συμμετοχή παιδιών, καθώς η συγκεκριμένη διαταραχή εμφανίζεται συνήθως σε μικρές ηλικίες. Μαθαίνουμε στα παιδιά να ενδυναμώνουν το μυ της προσοχής, με διάφορους τρόπους ειδικά διαμορφωμένους για αυτές τις ηλικίες.
Σε κάθε περίπτωση, αν νιώθεις πως το χρειάζεσαι, άρχισε να πειραματίζεσαι με το να προσέχεις την αναπνοή σου κάθε πρωί για λίγα λεπτά, πριν σηκωθείς από το κρεβάτι. Δεν έχεις κάτι να χάσεις. Μόνο να κερδίσεις.
