Tα gadgets που σου δίνουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσεις τον κύκλο του ύπνου σου ανθίζουν στην αγορά. Στην πρόσφατη ανανέωση του Apple Watch, η εταιρεία έθεσε τα νυχτερινά δεδομένα στο επίκεντρο, η Whoop που ειδικεύεται στο tracking μέσω του καρπού, αξίζει πλέον δισεκατομμύρια και έχει προβλεφθεί από τους ειδικούς ότι παγκόσμια αγορά συσκευών παρακολούθησης ύπνου θα αυξηθεί σε σχεδόν 50 εκατομμύρια δολάρια έως το 2030, από τα 12,8 εκατομμύρια δολάρια του 2020. Κοινώς, υπάρχουν εκεί έξω πολλοί άνθρωποι που αναζητούν τρόπους για να ιχνηλατήσουν τον ύπνο τους και δυσκολεύονται να κρατήσουν τα μάτια τους κλειστά. Αλλά το να παρακολουθείς το πώς κοιμάσαι δεν οδηγεί πάντα σε καλύτερη ποιότητα ύπνου.
Στην αρχή, η παρακολούθηση του ύπνου σου μπορεί να μοιάζει ως μία διασκεδαστική διαδικασία, όμως μία «κακή» νύχτα ύπνου, την οποία ακολουθεί χαμηλή βαθμολογία, μπορεί να καθορίσει τα συναισθήματά σου και να χαλάσει την υπόλοιπη μέρα. Είναι πιθανόν δηλαδή μία συσκευή για τον ύπνο, να επηρεάσει την ψυχολογία σου. Και στην πραγματικότητα, υπάρχει ένας επιστημονικός όρος για την άσχημη διάθεση που μπορεί να προκύψει, το φαινόμενο “nocebo”. Είναι το αντίστροφο του placebo, το να αναμένεις δηλαδή ένα άσχημο αποτέλεσμα που τελικά θα παγιωθεί.
«Μπορεί να είναι πραγματικά απογοητευτικό», λέει σε άρθρο του GQ, η Samina Ahmed Jauregui, PsyD, επίκουρη καθηγήτρια στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Case Western Reserve. «Παίρνεις αυτή τη συσκευή: Υποτίθεται ότι θα σε βοηθήσει να καταλάβεις τι συμβαίνει. Στη συνέχεια, μπορεί να λειτουργήσει εναντίον σου, ενισχύοντας ενδεχομένως ένα ελαττωματικό σύστημα πεποιθήσεων. Σκέφτεσαι «Δεν κοιμήθηκα καλά χθες το βράδυ, άρα θα έχω μια κακή μέρα», — αλλά τι θα γινόταν αν δεν το ήξερες αυτό; Θα είχες την ίδια στάση;». Η Δρ. Jauregui επισημαίνει ότι δεν σε ταλαιπωρούν όλες οι «κακές» νύχτες ύπνου.
Όταν φοράς ένα wearable ύπνου και δεν μπορείς να κοιμηθείς, αρχίζεις να κάνεις περισσότερες σκέψεις. «Θέλεις να προσπαθήσεις περισσότερο την επόμενη μέρα για να κοιμηθείς καλύτερα με βάση αυτά που σου λέει μια εφαρμογή. Και έτσι την επόμενη μέρα προσπαθείς ακόμα περισσότερο να κοιμηθείς και δίνεις μεγαλύτερη έμφαση σε αυτό και ανησυχείς περισσότερο για το αποτέλεσμα». «Σίγουρα υπάρχει χώρος για ανακριβή δεδομένα με αυτά τα wearable», λέει ο Δρ Michael Breus, πιστοποιημένος ειδικός στον ύπνο και ψυχολόγος. «Πολλοί από τους ιχνηλάτες εκεί έξω έχουν αρχίσει να επικυρώνονται, αλλά τα δεδομένα εξακολουθούν να μην είναι 100% ακριβή. Επομένως, όταν βλέπεις χαμηλή βαθμολογία, δεν πρέπει να φρικάρεις, απλώς να λάβεις υπόψη σου τα εβδομαδιαία δεδομένα».
Εάν αισθάνεσαι ότι δεν μπορείς να κοιμηθείς ακόμα κι αφού εγκαταλείψεις το gadget, τότε είναι μία καλή στιγμή για να μιλήσεις με έναν ειδικό. «Πρέπει να διαχωρίσεις τα γεγονότα από τη φαντασία και να φτιάξεις καλύτερα πρότυπα ύπνου και μια ρουτίνα για σένα» τονίζει η Δρ. Jauregui. «Μπορεί να επηρεάσεις τυχόν αρνητικές πεποιθήσεις σχετικά με τον ύπνο, τις προσδοκίες και τον αντίκτυπο που θα έχει την επόμενη μέρα». Το καλύτερο που έχεις να κάνεις (ακόμα κι αν θέλεις να τσεκάρεις μία στο τόσο τη συσκευή του ύπνου) είναι να υιοθετήσεις μία υγιεινή βραδινή ρουτίνα: όχι τηλεόραση στην κρεβατοκάμαρα και εξάρτηση από εφαρμογές που σου υποδεικνύουν πόσο καλά τα πήγες στην προσπάθειά σου να κοιμηθείς.
