Είναι από τους ανθρώπους που ο καθένας μας θα ήθελε στην παρέα του. Θα τον ήθελε ως φίλο του, θα ήθελε να συναναστρέφεται μαζί του, να τον ακούει με στωϊκότητα να δίνει τις πιο απλές αλλά και συνάμα αφοπλιστικές απαντήσεις στα πάντα διαχρονικά και φλέγοντα θέματα των σχέσεων. Η συνέντευξή μας θα μπορούσε να κρατήσει ώρες και να είναι και για μένα ένα είδος ψυχοθεραπείας με όλα αυτά που είχα στο μυαλό μου να τον ρωτήσω, αλλά μας προσγείωσε στην πραγματικότητα ο χρόνος του επόμενου προγραμματισμένου ραντεβού στο ιατρείο του. Σίγουρα όσα είπαμε με αφορμή το νέο του βιβλίο, «Ντροπή σου, Ολίβια» αλλά και τη θεατρική παράσταση, «Μέσα στο μυαλό σου» αφορούν όλους μας!
Συνέντευξη στη Μαρένα Καδιγιαννοπούλου
Θα ήθελα να ξεκινήσουμε από το νέο σας βιβλίο, «Ντροπή σου, Ολίβια». Ποιο είναι το μήνυμα που θέλετε να περάσετε στους αναγνώστες αυτή τη φορά;
Πρέπει να μάθουμε να σκεφτόμαστε με τις δικές μας σκέψεις, γιατί πολλές από αυτές έρχονται από τα παιδικά μας χρόνια, από τους φροντιστές μας, κι’ έτσι οι επιλογές που κάνουμε στους συντρόφους μας, δεν είναι δικές μας επιλογές. Γι αυτό χωρίς να το καταλάβουμε μπορεί να εγκλωβιστούμε σε τοξικές σχέσεις, οι οποίες θα μας καταστρέψουν τη ζωή. Επομένως, θα έλεγα πως πρέπει οπωσδήποτε να αποκτήσουμε τις δικές μας σκέψεις.
Για να το πετύχουμε αυτό, πρέπει να μάθουμε να ανα γνωρίζουμε από νωρίς καταστάσεις και να κατανοούμε κάποια πράγματα, σωστά; Όπως για παράδειγμα, μας μαθαίνουν να κάνουμε αριθμητικές πράξεις, έτσι ίσως πρέπει να μαθαίνουμε από νεαρή ηλικία τι πρέπει να κάνουμε για να έχουμε υγιείς ψυχές.
Το πρόβλημα είναι, και πολύ σωστά το θέσατε, ότι στο σχολείο δεν μας μαθαίνουν να σκεφτόμαστε. Δεν υπάρχει μάθημα ψυχολογίας ή λογικής. Οπότε όλα αυτά τα μαθήματα που μαθαίνουμε είναι άχρηστα από τη στιγμή που δεν έχουμε μάθει το πώς συνδέεται το συναίσθημα μας με τη σκέψη. Διότι ουσιαστικά, εμείς σωματοποιούμε σκέψεις. Δεν το μάθαμε στο σπίτι, δεν το μάθαμε στο σχολείο και έπειτα καλούμαστε να επιβιώ σουμε σε μια κοινωνία που το μόνο που θέλει ουσιαστικά είναι να μας χειραγωγήσει. Γι αυτό και οι ψυχαναλυτές συζητούν συνεχώς για το σούπερ-εγώ και για ο,τιδήποτε μας καθοδηγεί. Εμείς μέσα από το βιβλίο-και όταν λέω «εμείς» εννοώ εγώ και η Ολίβια, γιατί είναι μια πραγματική ηρωίδα με αληθινά περιστατικά-ουσιαστικά θέλαμε να περάσουμε το μήνυμα, πως οποια δήποτε στιγμή στη ζωή σου, μπορείς να την αλλάξεις. Συμβαίνει συχνά, ζευγάρια που είναι αρκετά χρόνια μαζί και έχουν παι διά, σκέφτονται ότι «που να πάω;», «που να χωρίσω;» «έχουμε παιδιά, είμαστε σε αυτή την ηλικία»…αυτά δεν υπάρχουν. Ανά πάσα στιγμή, αλλάζεις τη ζωή σου, χωρίζεις και τα παιδιά παίρνουν ένα πολύ δυνατό μήνυμα, ότι δεν ανεχόμαστε κανενός είδους συναισθηματικής βίας.
Και να μην υπάρχουν τέτοιες ακραίες καταστάσεις, ακόμη κι αν για κάποιον από τους δυο έχει απλώς ολοκληρωθεί το κεφάλαιο έρωτας, η σχέση οδηγείται στην λήξη…
Εάν τυχόν μας έχει τελειώσει και έχει χαθεί ο έρωτας και η σεξουαλική μας ζωή, θα πρέπει να σκεφτούμε πολύ σοβαρά, για το αν εμείς θέλουμε να ζήσουμε μια ζωή χωρίς ενθουσια σμό και ερωτικούς οργασμούς. Αυτό ουσιαστικά είναι, σαν να μη ζεις, διότι ένα μεγάλο κομμάτι της ζωής μας είναι η συντροφικότητα και η ερωτική μας ζωή. Και δεν εννοώ απαραίτητα τη σεξουαλική ζωή με την έννοια της ερωτικής πράξης, αλλά με την έννοια του να νιώθουμε τρυφερότητα, άγγιγμα, συναισθηματική και εγκεφαλική σύνδεση. Αυτό υπάρχει σε όλη τη μέρα μας. Θεωρώ πως πρέπει να είμαστε με έναν σύντροφο που θα νιώθουμε επιθυμητοί, αλλιώς θα διαλυθεί η αυτοεκτίμηση μας.
Υπάρχουν θέματα που ανά εποχές αλλάζουν και έρχονται στην επιφάνεια και γι αυτό θέλει κυρίως ο κόσμος να ρωτά και να συμβουλεύεται έναν ψυχοθεραπευτή;
Προφανώς, άλλοι προβληματισμοί είχαν οι άνθρωποι πριν από 10 χρόνια και άλλους τώρα. Έχουμε αρχίσει πλέον και διαδίδουμε την πληροφορία και ξυπνάμε. Τόσα χρόνια επειδή κοιμόμασταν, και ακόμη κοιμόμαστε, έχουμε δώσει μεγάλη βαρύτητα στην τεχνολογία ή νομίζουμε πως μόνο η σωματική βία είναι επικίνδυνη, ενώ η ψυχολογική βία, επειδή δεν επουλώνεται είναι ακόμη πιο επικίνδυνη. Πολλά άτομα καταλήγουν στα νοσοκομεία με ψυχοσωματικά και αυτοάνοσα και δεν μπορούν να εξηγήσουν την αιτία, αλλά η αιτία είναι ψυχογενής και έχει σχέση με το ότι καταπιέζουμε σχέσεις και συναισθήματα για πολλά χρόνια. Αυτή η παρατεταμένη καταπίεση, θα μας σκοτώσει. Επομένως, για να επανέλθω στην ερώτησή σας, πριν ένα ζευγάρι προσπαθούσε να λύσει τα προβλήματα του μέσα σε μια σχέση, σε έναν γάμο, αλλά να μην χωρίσει-διότι το να χωρί σεις θεωρείται αποτυχία είτε από την κοινωνία είτε από τους γονείς είτε από τους φίλους- οπότε πρέπει να παραμείνεις σε αυτό με οποιοδήποτε κόστος. Ενώ τώρα, το έχουν συνειδητοποιήσει και έρχονται για να βρουν το ποιος είναι ο τρόπος να χωρίσουν. Όχι ο τρόπος να μείνουν, αλλά να χωρίσουν. Ξέρετε, θέλω να τονίσω, κι αυτό κάνουμε και στην παράσταση στο θέατρο «Αλίκη», καθώς η Ολίβια είναι η πρωταγωνίστρια, πραγματικά, αν ένα ζευγάρι έχει μικροπροβλήματα και θέλει ρυθμισούλες, είναι αμαρτία να μην είναι μαζί. Αλλά τα περισσότερα ζευγάρια δεν θέλουν ρυθμισούλες, είναι τε λείως ασύμβατοι μεταξύ τους, επομένως δεν υπάρχει περίπτωση να λυθεί το ζήτημα. Πρέπει απλά να πάρουν απόφαση να χωρίσουν και να ξεκινήσουν τη ζωή τους με έναν πιο συμβατό σύντροφο.
Με αφορμή την παράσταση, «Μέσα στο μυαλό σου», θα σας κάνω μια κοινότυπη ερώτηση, αλλά πάντα επί καιρη ομολογώ. Γιατί είναι τόσο δύσκολες οι σχέσεις σήμερα, τόσο για να δημιουργηθούν όσο και για να συντηρηθούν;
Γιατί είναι πολύ δύσκολη η σχέση με τον εαυτό μας. Όταν εγώ δεν έχω έρθει σε επαφή με τον αληθινό μου εαυτό, δεν έχω τη δυνατότητα να επιλέξω συνειδητά σύντροφο. Επομένως επιλέγω λάθος σύντροφο και μετά αναρωτιέμαι τι πάει λάθος στη σχέση μου. Αφού προφανώς δεν έχω φτιάξει τη σχέση με τον δικό μου εαυτό, πώς να φτιάξουν οι υπόλοιπες σχέσεις;
Όλοι μας πιστεύουμε όμως ότι γνωρίζουμε τον εαυτό μας και ξέρουμε τα «θέλω» μας…
Αν τον γνωρίζεις, θα φανούν στις επιλογές σου. Διότι η λάθος επιλογή, δεν είναι μόνο η αρχική επιλογή λάθος, είναι και το γεγονός ότι παραμένω στη λάθος επιλογή, με την πεποίθηση ότι αυτό θα αλλάξει ή από φοβία του ποιος θα με ξαναγαπήσει, θα μείνω μόνος μου κλπ.
Το να μας θεωρούν δεδομένους μέσα σε μια σχέση, είναι ένα μειονέκτημα για την εξέλιξη της;
Διαλύει ουσιαστικά την ερωτική επιθυμία όταν κάποιος γίνεται δεδομένος. Και δε μιλάω για το θέμα της ασφάλειας, το να νιώθω εμπιστοσύνη και με αυτόν τον άνθρωπο μπορώ να πορεύομαι χωρίς να ανησυχώ κάθε μέρα αν υπάρχει κάτι άλλο, εννοώ το γεγονός πως οποιαδήποτε συμπεριφορά υπάρχει απέναντι μου, εγώ παραμένω και υπομένω. Το «δε δομένος-η» χαλάει τελείως το ερωτικό κομμάτι.
Η αλήθεια, όσο πικρή κι αν είναι, όταν την αρθρώνου με στον/στην σύντροφό μας, κάνει καλό στη σχέση ή εκεί ξεκινούν τα αγκάθια;
Είμαι πολύ υπέρ της αλήθειας, αλλά υπάρχει τρόπος να εκ φραστεί και να διατυπωθεί, καθώς πολύ εύκολα μπορεί να γίνει αγένεια ή να μεταμορφωθεί σε κάτι που πληγώνει τον άλλον σε ανεπανόρθωτο βαθμό. Επομένως όλα έχουν έναν τρόπο να ειπωθούν, αλλά οπωσδήποτε πρέπει να εκφραστούν. Ο,τιδήποτε καταπιέζεται μέσα μας, παραμονεύει και δημιουργεί ευαλωτότητα και ρωγμές.
Αρκετοί πιστεύουν πως αν συμβουλευτούν έναν ψυχοθεραπευτή, αυτόματα θα λυθεί και το πρόβλημα ή το θέμα που τους ταλανίζει. Είναι έτσι;
Όχι, γιατί ακριβώς το μεγαλύτερο κομμάτι το κάνει ο θερα πευόμενος. Χρειάζεται εκείνος να έχει την επιθυμία και τη θέληση να αλλάξει. Αν τυχόν πάμε, απλώς για να πούμε ότι πή γαμε, δε θα συμβεί κάτι. Κι εγώ είμαι από τους ανθρώπους που επιλέγω τους θεραπευόμενους, όπως με επιλέγουν κι εκείνοι. Αν δω λοιπόν στις πρώτες συνεδρίες ότι κάποιος έρχεται, τα συζητάμε, αλλά όλη η υπόλοιπη εβδομάδα, μέρες, μήνας δεν υπάρχει προσπάθεια συμπεριφορικά ή γνωστικά, σταματάω. Γιατί σίγουρα δεν το θέλει αρκετά. Το θέμα της ψυχοθεραπείας δεν είναι μόνο θεραπεία, αλλά και αυτοεξερεύνηση.
Όταν κάποιος βιώνει ένα πρόβλημα, είναι σε θέση να το κατανοήσει και να ζητήσει βοήθεια;
Ο ψυχοθεραπευτής μας δίνει τη δυνατότητα να βγούμε από την υπερδιέργεση συναισθήματος, το οποίο μπορεί να συμβεί σε όλους μας και μας μπλοκάρει από το να έχουμε πνευματική διαύγεια. Πρέπει να πάρουμε μια απόσταση από αυτό. Πρέπει πρώτα να ηρεμούμε το συναίσθημα και μετά να παίρνουμε αποφάσεις.
Ποια στερεότυπα μας εμποδίζουν να ζήσουμε όπως θέλουμε, τη ζωή μας και τις σχέσεις μας;
Τα θρησκευτικά στερεότυπα οπωσδήποτε, γιατί η θρησκεία έχει διαλύσει τις σχέσεις. Οπωσδήποτε το στερεότυπο πρέπει να κάνουμε οικογένεια και παιδιά και πως αυτό φέρνει ευτυχία και αξία, καθώς και το γεγονός αν κάποιος έχει μακροχρόνια σχέση θεωρείται πιο αποδεκτός.
Να περιμένουμε κάτι άλλο από εσάς;
Η παράσταση θα συνεχιστεί και την επόμενη σεζόν; Η παράσταση θα ανέβει από τις 10 Απριλίου στο θέατρο «Κολοσσαίον» στη Θεσσαλονίκη και την επόμενη σεζόν θα συνεχιστεί στο θέατρο «Αλίκη» με την εξέλιξη της ιστορίας. Το ζευγάρι είναι τώρα στην αρχή και του χρόνου θα συζήσει.
