Θεωρείς ότι το γεύμα σου δεν είναι ολοκληρωμένο αν δεν κλείσει με ένα γλυκάκι μετά το φαγητό; Μάθε πού οφείλεται αυτή η επιθυμία αλλά και πώς να την περιορίσεις.
Γιατί επιθυμούμε τόσο πολύ ένα κομμάτι γλυκό μετά το φαγητό; Το ζήτημα αποφάσισε να ξεκαθαρίσει η γιατρός Trisha Pasricha, MD, μέσα από άρθρο της στη Washington Post. Όπως εξηγεί η ειδικός, «πιθανότατα έχετε παρατηρήσει ότι η πείνα δεν είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη λαχτάρα για γλυκό».
Η αίσθηση της πείνας και της πληρότητας ρυθμίζεται σε μεγάλο βαθμό από ορμόνες που μπορούν να ενεργοποιηθούν από το περιεχόμενο του στομάχου και του λεπτού εντέρου μας. Μια έντονη επιθυμία για φαγητό, από την άλλη πλευρά, μπορεί να εμφανιστεί ακόμα και όταν κατά τα άλλα αισθανόμαστε απόλυτα χορτάτοι.
Γιατί επιθυμούμε γλυκό μετά το φαγητό;
Θεωρία #1: Ειδικός αισθητήριος κορεσμός
Όπως εξηγεί στο άρθρο της η Δρ Pasricha, μια πιθανή θεωρία για τους λόγους που επιθυμούμε τόσο έντονα τα γλυκά, ακόμη και όταν είμαστε χορτάτοι, ονομάζεται «ειδικός αισθητήριος κορεσμός». Για παράδειγμα, μπορεί να έχουμε χορτάσει και να μην θέλουμε να φάμε άλλη μια μπουκιά από αυτό που έχουμε στο πιάτο μας, όμως αν μας προσφερθεί ένα λαχταριστό επιδόρπιο (όπως αυτό το σοκολατένιο κέικ), δεν θα το αρνηθούμε.
«Οι ερευνητές πιστεύουν ότι αυτό μπορεί να σχετίζεται με τη διατροφική μας ανάγκη για μια ισορροπημένη διατροφή, αλλά βοηθά επίσης να εξηγήσουμε γιατί έχουμε συχνά “χώρο” για επιδόρπιο. Ενισχύοντας το κυρίως πιάτο σας με περισσότερη ποικιλία, μπορεί να μην αισθάνεστε ότι κάτι λείπει στο τέλος του γεύματος».
Θεωρία #2: Συμπεριφορές που έχουμε μάθει
Μεγάλο μέρος της βιβλιογραφίας σχετικά με την επιθυμία για το φαγητό υποστηρίζει την ιδέα ότι πρόκειται για μια εξαρτημένη απόκριση. «Θυμάστε τον σκύλο του Παβλόφ;» γράφει η Δρ Pasricha, αναφερόμενη στο γνωστό πείραμα με τους σκύλους, με το οποίο ο φυσιολόγος και γιατρός Παβλόφ απέδειξε ότι υπάρχει εξαρτημένη μάθηση.
Η γιατρός εξηγεί ότι οι άνθρωποι μπορούν να συνηθίσουν να καταναλώνουν ένα συγκεκριμένο φαγητό σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο. Για παράδειγμα, αναφέρει ότι «ίσως το παγωτό να είναι ο τρόπος που χαλαρώνει κάποιος μετά το δείπνο» και προσθέτει ότι «αυτό το μοτίβο μπορεί να απελευθερώσει την ορμόνη της ανταμοιβής, την ντοπαμίνη, που μας κάνει να νιώθουμε καλά και ενισχύει τη συνήθεια».
Πώς να περιορίσετε την επιθυμία για γλυκό μετά το γεύμα
Προκειμένου να βοηθήσει τους ανθρώπους που θέλουν να διακόψουν αυτή τη συνήθεια, η Δρ Pasricha προτείνει μερικές ιδέες.
1. Δημιουργήστε νέες συνήθειες μετά το φαγητό
Αν ανήκετε στην τελευταία κατηγορία, προσπαθήστε να διακόψετε τη συσχέτιση ανάμεσα στο γλυκό και το αίσθημα χαλάρωσης. Πώς να το κάνετε αυτό; Πειραματιστείτε με άλλους τρόπους μείωσης του στρες, όπως η γιόγκα ή ένα χαλαρό τηλεοπτικό πρόγραμμα αντί να φάτε brownies μετά το δείπνο. «Μετά από λίγο, μπορεί να παρατηρήσετε ότι με τα ίδια ερεθίσματα δεν θα λαχταράτε πια ένα γλυκό», σημειώνει η γιατρός.
2. Δοκιμάστε μικρότερες μερίδες από τα αγαπημένα σας γλυκά, και όχι τόσο συχνά
Επικαλούμενη μια κλασική μελέτη από ερευνητές του Πανεπιστημίου Northwestern το 1975, η Δρ Pasricha αναφέρει ότι τα στοιχεία δείχνουν πως οι άνθρωποι που έκαναν μια πιο περιοριστική δίαιτα ήταν πιο πιθανό να «το παρακάνουν» όταν τους έδιναν την ευκαιρία να φάνε γλυκά σε σχέση με άτομα που δεν έκαναν δίαιτα. Προτείνει, επίσης, ως επιλογή τη δοκιμή της εφαρμογής του mindful eating.
3. Μην αντικαθιστάτε την πραγματική ζάχαρη με υποκατάστατα ζάχαρης
Όπως και πολλοί διαιτολόγοι, έτσι και η Δρ Pasricha συνιστά να μην καταφεύγουμε σε υποκατάστατα ζάχαρης όταν επιθυμούμε γλυκό. Πρώτον, γιατί ορισμένα από αυτά είναι πολύ πιο γλυκά από την ίδια τη ζάχαρη, κάτι που δεν θα βοηθήσει ακριβώς στην αντιμετώπιση της επιθυμίας, και δεύτερον, γιατί τα στοιχεία δείχνουν ότι μπορούν να οδηγήσουν και σε προβλήματα υγείας.
4. Πηγαίνετε για ύπνο
Αν η επιθυμία για γλυκό σάς συμπίπτει με την ώρα του ύπνου, τότε σκεφτείτε το ενδεχόμενο να κοιμηθείτε. Μια μελέτη του 2013 που δημοσιεύτηκε στο Nature Communications διαπίστωσε ότι όσο πιο εξαντλημένοι αισθανόμαστε, τόσο περισσότερο επιθυμούμε τροφές με πολλές θερμίδες.
