Συνέντευξη στη Λιάνα Μπουκουβάλα
Photo Credits Παναγιώτης Μάλλιαρης
MUA & Hairstyling Δημήτρης Σταματίου
Ευχαριστούμε πολύ το «Ειδικόν» για τη φιλοξενία του
Είναι ο ορισμός της ευγένειας. Μιλώ για εκείνη την αληθινή, που πηγάζει από την ψυχή και αντικατοπτρίζεται στα μάτια. Γιατί εγώ σήμερα θα σου μιλήσω για όλα εκείνα που δεν ξέρεις, όχι για το λυγερό κορμί της, τα όμορφο χαμόγελό της και τα σπιρτόζικα μάτια της. Ούτε για το αδιαμφισβήτητο ταλέντο της, αφού η ίδια της η πορεία όλα αυτά τα χρόνια το αποδεικνύει περίτρανα. Εδώ σήμερα δεν θα μάθεις τόσα για τη Δήμητρα Ματσούκα, την γυναίκα που ξεσηκώνει πάθη και έρωτες, μα για τη Δήμητρα. Την γλυκιά αυτή γυναίκα, που όταν θέλει, είναι παράδειγμα Πολιτισμού και Παιδείας. Και λέω όταν θέλει, γιατί είναι γυναίκα… Και όπως κάθε γυναίκα, τολμά με ευκολία να δείξει «νύχια» όταν νιώθει ότι «απειλείται». Και τότε έχεις απέναντι σου τον πιο σκληρό αντίπαλο στην παρτίδα σκακιού της ζωής. Γεννημένη στη Γλυφάδα, έζησε όμορφα παιδικά χρόνια σε ένα σπίτι που ήξερε τι θα πει αγάπη. Παρότι η αρχή της παιδικής της ηλικίας έδειχνε πως μάλλον θα την κέρδιζαν τα γράμματα («καυχιόταν» πως θα γίνει ποινικολόγος), «Η όμορφη πόλη» έφερε σύντομα στον δρόμο της την υποκριτική, και μάλιστα ως μονόδρομο. Την είδα με μεγάλη χαρά ως ως Έντα Γκάμπλερ, στο ομώνυμο έργο του Χένρικ Ίψεν, είχα την τύχη να τη δω στον εξίσου εξαιρετικό ρόλο της ως Ελίζα Ντούλιτλ, στην παράσταση «Ωραία μου Κυρία», ενώ φέτος την απολαμβάνουμε σε έναν άκρως απαιτητικό ρόλο, σε αυτό της Τζάκι Κένεντι στο πρωτότυπο θεατρικό έργο του Σταμάτη Φασουλή, «Ωνάσης: Τα θέλω όλα».
Χωρίς ίχνος καθωσπρεπισμού, μα με ευθύτητα και αλήθεια που θα «ζήλευαν» πολλά αρσενικά, απάντησε άμεσα στο αίτημά μου για τη συνέντευξη αυτή. Παρότι ο χρόνος της είναι περιορισμένος, μιας και η Τζάκι της ρουφά όλη της την προσοχή μα και ενέργεια, αποφασίσαμε πως ένα απόγευμα Τρίτης στο «Ειδικόν» στον Πειραιά, θα ήταν μία καλή αφορμή για διάλειμμα από τις υποχρεώσεις της. Και φυσικά όταν επισκέπτεσαι τον «ναό της ρετσίνας» όπου την φτιάχνουν οι ίδιοι με περίσσιο μεράκι 99 χρόνια τώρα, δεν γίνεται παρά να τη δοκιμάσεις. Κάπως έτσι λοιπόν, καταλήξαμε να γίνουμε ιδιοκτήτες, εμείς και πελάτες μια παρέα, σε ένα απίστευτο γλέντι από εκείνα της τελευταίας στιγμής, μα που θα θυμάσαι για καιρό. Και εκεί κάπως ανάμεσα στα γέλια, στα «γεια μας» και στην κουβέντα, γνώρισα έναν από τους πιο δίκαιους, ειλικρινείς, έξυπνους, σταράτους μα και γοητευτικούς ανθρώπους που έχω γνωρίσει. Καλώς ήρθατε λοιπόν, στον κόσμο της Δήμητρας…
Είναι Κυριακή πρωί, βρίσκεστε στο σαλόνι του πατρικού σας μαζί με την αδερφή σας, είστε 10 ετών και στολίζετε το δέντρο… Ποια είναι η πρώτη εικόνα που σας έρχεται στο νου;
Την αδελφή μου στα τέσσερα της, να της βάζω τις πιο μικρές μπάλες στα αυτάκια της και να κάθεται χαρούμενη και στολισμένη ακίνητη ώρες μην σπάσουν.
Πως ήταν αλήθεια η Δήμητρα ως παιδί;
Μέχρι τα έξι μου ήμουν παιδί αβάσταχτα ζωηρό και ατρόμητο, μετά τα έξι μου που γεννήθηκε και η αδελφή μου άλλαξα δραματικά. Έγινα ένα ήσυχο και καλόβολο παιδί, οι δικοί μου δεν μπορούσαν να πιστέψουν στην καλή τους τύχη.
Τι θα μπορούσε να σας δημιουργήσει θλίψη κατά τα εφηβικά σας χρόνια;
Νομίζω ότι ήμουν ένα χαρούμενο παιδί σε γενικές γραμμές. Με άγχωνε μόνο το να μην είμαι η καλύτερη μαθήτρια της τάξης.
Θα μπορούσατε να μας διηγηθείτε αντιστοίχως, την πιο αστεία ιστορία που έχετε να θυμάστε από εκείνα τα χρόνια;
Έγραφα κρυφά στο κασετόφωνο τις κατά καιρούς εκρήξεις του πατέρα μου, συνήθως για τους δίσκους του που δεν προσέχαμε όσο εκείνος (υποχόνδριος, με ειδικά υγρά και βελούδινα πετσετάκια που τα χρησιμοποιούσε με χειρουργική ακρίβεια). Ήταν αστείες εκρήξεις, με δραματικές δηλώσεις για την αδικία της μοίρας, που μόνο τραγικός ήρωας του Αισχύλου θα έκανε. Τα ακούγαμε μετά όλοι μαζί σε οικογενειακά τραπέζια και γελάγαμε μέχρι δακρύων.
Η υποκριτική ως επάγγελμα ήταν για εσάς μονόδρομος;
Όχι, δεν το είχα σκεφτεί καν στα χρόνια του σχολείου. Αυτό συνέβη όταν έδινα δεύτερη φορά πανελλήνιες και μόνο έκθεση. Έχοντας λοιπόν, άπλετο χρόνο, είδα πολύ θέατρο. Και σε συγκεκριμένη παράσταση («Η μικρή μας πόλη») σε σκηνοθεσία του μεγάλου Βολανάκη, το αποφάσισα με σιγουριά και ηρεμία, που σε λίγες αποφάσεις ζωής συναντώνται.
Τι απαντάτε σε εκείνους που υποστηρίζουν πως η υποκριτική διδάσκεται στη σκηνή και όχι στη σχολή;
Διδάσκεται καταρχήν στη σχολή. Και μετά στην σκηνή, χωρίς αμφιβολία.
Ποια η γνώμη σας για την θεατρική και γενικότερα την καλλιτεχνική εκπαίδευση στη χώρα μας;
Δεν έχω και την καλύτερη. Σίγουρα η σχολή του Εθνικού θεάτρου είναι η πιο άξια λόγου.
Θα διδάσκατε σε κάποια σχολή εάν σας το πρότειναν;
Όχι χωρίς να διδαχτώ το πώς διδάσκουν. Και καλό θα ήταν και οι περισσότεροι από τους συναδέλφους της γενιάς μου έστω, που το κάνουν, να το αφήσουν για κανέναν άλλον. Η διδασκαλία μιας τέτοιας τέχνης προϋποθέτει μεθόδους, γνώσεις και τρόπους, που απαγορεύεται στο διδάσκοντα να μην κατέχει.
Για ποιο έργο είχατε κάνει την πρώτη σας οντισιόν και ποια ήταν η έκβασή της;
Για τους Άγαμους Θύτες με το που τελείωσα τη σχολή. Με πήραν και ήμουν η πρώτη γυναίκα που έκανε ότι και οι άγαμοι, stand up comedy δηλαδή, ένα είδος πολύ απαιτητικό, πολύ δύσκολο. Τα πήγα μια χαρά, εκεί με είδε ο Νεμέας και έτσι με πήρε στο «Κάτι τρέχει με τους δίπλα». Ακολουθεί ωστόσο μια σειρά πολλών αποτυχημένων οντισιόν, που με έκαναν καλύτερη. Κυρίως στο πώς να διαχειρίζομαι το άγχος του κρινόμενου σε κάτι.
Αλήθεια, θυμάστε πως χαλάσατε τα πρώτα σας χρήματα που λάβατε ως επαγγελματίας ηθοποιός;
Ναι! Είχα αγοράσει ένα τραπέζι με κάτι μούρλια καρέκλες για την κουζίνα του πατρικού μου.
Είστε στο χώρο αρκετά χρόνια. Και μάλιστα με επιτυχία αξιοθαύμαστη. Νιώθετε γεμάτη με ότι έχετε καταφέρει ή υπάρχουν ακόμα «κομμάτια» που χρειάζεστε για να ολοκληρωθεί το πάζλ της ζωής σας σε επαγγελματικό επίπεδο;
Συναντήσεις με ωραίους δημιουργούς πάνω σε κείμενα που αξίζει να ακουστούν. Αυτό ήθελα από την αρχή κι εξακολουθώ.
Σε γενικότερο πλαίσιο, κάνοντας έναν μικρό απολογισμό, έχετε ζήσει μέχρι σήμερα, όπως θα θέλατε;
Σε γενικότερο πλαίσιο, ναι. Θα ήμουν αχάριστη αν έλεγα ό,τι άλλο. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν έχω δρόμο μπροστά μου.
Τι είναι αυτό που σας χαλαρώνει μετά από μία κουραστική μέρα;
Αυτός που αγαπώ.
Υπάρχει κάτι που να σας δημιουργεί ανασφάλεια;
Πολλά. Καταρχήν κάνοντας αυτή τη δουλειά, η ανασφάλεια είναι δεύτερη φύση σου. Ποτέ δεν ξέρεις το μετά, ποτέ δε γνωρίζεις όταν αυτό το αποφασίσεις, το πού θα οδηγήσει.
«Ωνάσης: Τα θέλω όλα»
Φέτος σας συναντάμε σε μία εξαιρετική κατά κοινή ομολογία, παράσταση, στο θέατρο Παλλάς, την «Ωνάσης: Τα θέλω όλα», στο ρόλο της Jackie Kennedy. Πόσο ευτυχής είστε για αυτό;
Είμαι χαρούμενη, ναι. Πολύτιμη εμπειρία για πολλούς και διαφορετικούς λόγους.
Ποια είναι κατά τη γνώμη σας τα στοιχεία που έκαναν τον κόσμο να αγαπήσει τόσο πολύ αυτή σας την δουλειά;
Όπως πάντα, κι ας ακουστώ σε κάποιους ξεπερασμένη, στο θέατρο εν αρχή ην ο λόγος. Το έργο που έγραψε ο Σταμάτης Φασουλής, εμπεριέχει πολλές αρετές σ´ ένα είδος δύσκολο, αυτό της θεατρικής βιογραφίας. Και βέβαια το έμψυχο υλικό της παράστασης, οι ηθοποιοί της. Χαίρομαι που παίζω με τόσο ταλαντούχους ηθοποιούς από διαφορετικές γενιές. Αυτό είναι μεγάλη επιτυχία του Σταμάτη καταρχήν που έκανε την επιλογή.
Λένε πως όλα τα θεατρικά πρόσωπα έχουν ομοιότητες με τους ηθοποιούς που τα ερμηνεύουν. Εσείς γνωρίζοντάς τη Jackie Kennedy μέσα από το ρόλο, βλέπετε να έχετε κάποια μαζί της;
Θα ήθελα να πιστεύω πως έχω την ίδια ευγένεια που της καταλογίζουν όλοι οι βιογράφοι της. Ευγένεια απέναντι σε όλους ,ακόμα και στον τελευταίο εργαζόμενο. Την ίδια απέχθεια στην έκθεση της ιδιωτικής ζωής, την ίδια ανάγκη να στηρίξω όσους αγαπώ με όποιον τρόπο μπορώ.
Η Jackie Kennedy λέγεται πως είχε εμμονικές τάσεις. Με ανθρώπους, με καταστάσεις, με υλικά αγαθά… Εσείς; Έχετε εμμονές; Και αν «ναι», πως καταφέρνετε να τις διαχειρίζεστε;
Δεν είμαι εμμονική όχι. Από αυτήν την άποψη, είμαι ένας ελεύθερος άνθρωπος. Όσο εύκολα μπορώ να δεθώ με πρόσωπα ή καταστάσεις, εξίσου εύκολα μπορώ και να αποσυνδεθώ αρκεί να πιστέψω ότι δεν είναι αυτό που εγώ είχα στο κεφάλι μου, κι ότι δεν μπορώ να κάνω κάτι για να αλλάξει…
Είχε επίσης μία αρκετά έντονη ερωτική ζωή. Στη δική σας περίπτωση, ο έρωτας είναι κινητήριος δύναμη;
Ε ναι! Χωρίς αμφιβολία.
Όταν σας προτάθηκε ο ρόλος, κάνατε δεύτερες σκέψεις; Και αν «ναι» ποιες;
Καμία! Μου άρεσε το όλον. Το έργο και ο σκηνοθέτης καταρχήν, οι καλλιτεχνικοί συντελεστές και οι ηθοποιοί, το θέατρο Παλλάς… Και βέβαια, ο ρόλος μου. Πρώτη φορά καλούμαι να ερμηνεύσω ένα πραγματικό πρόσωπο. Η φαντασιρακή διαδικασία του να συλλάβεις έναν ήρωα, εδώ δίνει τη θέση της στην μελέτη του ποσώπου, της φωνής, την κίνησης ενός ανθρώπου που άφησε το στίγμα του παγκόσμια και με τρόπο μοναδικό.
Έχετε άγχος πριν βγείτε στη σκηνή κάθε φορά ή με τα χρόνια εμπειρίας αυτό μετριάζεται;
Δεν είναι άγχος ακριβώς. Θα έλεγα πως μοιάζει με μια «δημιουργική αγωνία» όπως συνήθως λέμε οι ηθοποιοί μεταξύ σοβαρού και αστείου. Το θέμα είναι να επικοινωνήσεις με τον θεατή. Κι αυτό αναγκαστικά σου θυμίζει κάτι που μοιάζει με ένα χρέος απέναντι σε αυτόν που σε τιμά ερχόμενος να δει το έργο σου.
Έχετε δηλώσει κατά καιρούς πως αγαπάτε πολύ τον κινηματογράφο. Τι είναι αυτό που τον κάνει να κατέχει ξεχωριστή θέση στην καρδιά σας;
Η συντροφιά του στην εφηβεία μου. Λίγο πολύ αυτό που είμαστε έχει να κάνει με αυτά που έχουμε δει, διαβάσει ή ακούσει. Γι αυτό και οι τέχνες είναι πολύτιμες.
Αισθάνεστε ολοκληρωμένη επαγγελματικά ή υπάρχουν πράγματα που θα θέλατε να κάνετε και που δεν έχετε κάνει ακόμα;
Υπάρχουν ναι. Και τα κρατάω για μένα, έτσι «ακριβά» που τα έχω μέσα μου…
Ζούμε σε κατά κοινή ομολογία «δύσκολους» καιρούς ως χώρα. Πως βλέπετε τα μονοπάτια στα οποία μας ταξιδεύει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ως νέος πρωθυπουργός;
Με πετυχαίνετε ενώ έχουν πρόσφατα αρνηθεί 178 βουλευτές την κατάργηση των διακρίσεων, μια πραγματική ήττα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, κι ενώ επιχορηγούνται με μεγάλα ποσά, εφημερίδες-βρωμοφυλλάδες που θα έπρεπε μόνο να κλείσουν. Οι καλές πρώτες εντυπώσεις της διακυβέρνησης του αρχίζουν να διασκεδάζονται με τρόπο καταρχήν αναπάντεχο.
Αισθανθήκατε ποτέ άραγε δυσάρεστα που είστε Ελληνίδα;
Χωρίς αμφιβολία όταν διάβασα ότι είμαστε οι τελευταίοι στην Ευρώπη, όσον αφορά στην ισότητα των φύλων.
Μπορεί πιστεύετε αυτό να αλλάξει;
Με πολύ προσπάθεια, ναι. Στην πραγματικότητα μιλάμε για ένα κλειστό σύστημα. Οι επιλογές δεν είναι παρά η ευθεία αντιπαράθεση και διεκδίκηση. Όλα τ´ άλλα μοιάζουν με φρεναπάτη.
Θα θέλατε να ήταν γυναίκα στην προεδρεία της Δημοκρατίας, όπως ακούγεται;
Βεβαίως! Αρκεί αυτή να μην είχε κομματικό παρελθόν, να μην υπήρξε πολιτικός καριέρας με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Θα ήθελα κάποια με πολιτική σκέψη, ακαδημαϊκά προσόντα, ευρυμάθεια και υψηλή ηθική. Μου αρέσει πολύ η περίπτωση της Μάρως Ευθυμίου, μιας ιστορικού που έχει τιμηθεί με το βραβείο «εξαίρετης πανεπιστημιακής διδασκαλίας», μιλάει επτά γλώσσες, παραδίδει δωρεάν μαθήματα ελληνικής και παγκόσμιας ιστορίας σ´ όλη την Ελλάδα, ακόμα και σε φυλακές, και μάλιστα σε πολυάριθμα ακροατήρια. Να μια σπουδαία υποψηφιότητα, τουλάχιστον έτσι όπως εγώ αντιλαμβάνομαι τα πράγματα.
Πώς βλέπετε αλήθεια την πολιτική και τους πολιτικούς της χώρας;
Υπάρχουν πρόσωπα που εκτιμώ. Όχι πάντως συγκεντρωμένα στην ίδια πολιτική παράταξη.
Υπάρχει μέσα σας όραμα για ένα καλύτερο αύριο και αν ναι, πως θα μπορούσατε αυτό να το περιγράψετε με λέξεις;
Αφουγκράζομαι με χαρά παρά τα γεγονότα ,την επιθανάτια αγωνία του θνήσκοντος γηραιοκρατικού καθεστώτος, διακομματικά μιλώντας. Κι ελπίζω σ’ αυτό το μαγικό που ήδη συμβαίνει να συνεχιστεί. Στην πολιτικοποίηση δηλαδή της μέχρι πρότινος ράθυμης νέας γενιάς. Γιατί τα παιδιά που βγαίνουν στους δρόμους διαδηλώνοντας για την κλιματική κρίση, είναι πολιτικοποιημένα, και με τρόπο πολύ πιο ουσιαστικό από τους ενήλικες συμπολίτες τους.
Θα σας ενδιέφερε άραγε, κάποια στιγμή να συμμετάσχετε ενεργά ως υποψήφια με κάποιο συνδυασμό, στην πολιτική σκηνή του τόπου;
Δεν το ονειρεύομαι και δεν το αποκλείω.
Ολοκληρώστε τη φράση
• Θα ήθελα να μην είχα… την παραμικρή σχέση με ανθρώπους πονηρούς και ιδιοτελείς.
• Η πρώτη φορά που αγάπησα ήταν… πρόσφατα.
• Λατρεύω να… ερωτοτροπώ.
• Εκνευρίζομαι… με όσους κουτσομπολεύουν. Με ενοχλεί βαθειά αυτή η ανάγκη κάποιων ανθρώπων.
• Τρέφω μεγάλο σεβασμό σε… όσους διαθέτουν ηθική σε ό,τι κι αν κάνουν.
• Αυτό που δεν γνωρίζετε για μένα είναι… πολλά.
• Μπορεί να με εξοργίσει… η αδικία απ’ όπου κι αν προέρχεται, για όποιον κι αν αφορά.
• Το πιο όμορφο ταξίδι που έχω κάνει ως σήμερα ήταν… η πρώτη φορά που πήγα στην Ταϋλάνδη, τέτοια εποχή πολλά χρόνια πριν.
• Η νέα χρόνια θα ήθελα να μου φέρει… χαρά και δημιουργία.
• Σε δέκα χρόνια από τώρα θα ήθελα να… ζω.
