Η κορτιζόλη ή ορμόνη του στρες γίνεται επικίνδυνη όταν παραμένει σε υψηλά επίπεδα για μεγάλο διάστημα. Πώς μπορούμε να την ελέγξουμε με φυσικούς τρόπους;
Η κορτιζόλη είναι γνωστή και ως ορμόνη του στρες. Την απελευθερώνουν τα επινεφρίδια σε περιπτώσεις απειλής ή έκτακτης ανάγκης, προκειμένου να εξασφαλίσει στο σώμα μας την απαραίτητη ενέργεια για να αντεπεξέλθει στην περίσταση. Η κορτιζόλη δεν είναι λοιπόν ένας εχθρός, αλλά ένας φίλος του οργανισμού. Ωστόσο, πολλές από τις συνέπειες του μακροχρόνιου στρες είναι αποτέλεσμα των ενεργειών της στο σώμα.
Τι κάνει η κορτιζόλη και γιατί
Προκειμένου να μας εξασφαλίσει την ενέργεια που χρειαζόμαστε για να αντιμετωπίσουμε την όποια απειλή, η κορτιζόλη έχει στόχο να αυξήσει τη γλυκόζη στο αίμα μας, που αποτελεί το βασικό καύσιμο του οργανισμού. Έτσι, δίνει εντολή στο ήπαρ να αυξήσει τη γλυκόζη με οποιονδήποτε τρόπο. Όμως, ενώ η κορτιζόλη προσπαθεί να αυξήσει τη γλυκόζη στο αίμα, η ινσουλίνη προσπαθεί να τη μειώσει, γιατί αυτός είναι ο ρόλος της. Αυτές οι δύο ορμόνες είναι αντιρρυθμιζόμενες: δρουν η μία εναντίον της άλλης.
Πώς η κορτιζόλη σχετίζεται με την αντίσταση στην ινσουλίνη Τ
ελικά, σε αυτόν τον αγώνα, η κορτιζόλη κερδίζει. Αν ο οργανισμός βρίσκεται σε παρατεταμένο στρες, η κορτιζόλη δουλεύει υπερωρίες. Το ίδιο κάνει και η ινσουλίνη, η οποία σταδιακά αυξάνεται στο αίμα, για να διατηρήσει χαμηλά τα επίπεδα της γλυκόζης. Αποτέλεσμα αυτού είναι το σώμα να αποκτά αντίσταση στην ινσουλίνη.Κάπως έτσι, το χρόνιο στρες και τα παρατεταμένα αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης, οδηγούν στην απαρχή του μεταβολικού συνδρόμου – ή έστω συμβάλλουν στην εκδήλωσή του.
Μπορούμε να επέμβουμε στο άγχος;
Δυστυχώς όμως ζωή χωρίς στρες δεν γίνεται. Εκείνο που ίσως γίνεται είναι μια προσπάθεια να παρέμβουμε στον μηχανισμό αλληλεπίδρασης αυτών των ορμονών και να περιορίσουμε τον ξέφρενο χορό τους με απλές, φυσικές παρεμβάσεις. Σκοπός μας δεν είναι να εξαφανίσουμε την κορτιζόλη από τον οργανισμό μας. Σκοπός μας είναι να διατηρήσουμε υγιή τα επίπεδά της. Να μην παράγουμε συνεχώς κορτιζόλη. Αυτό θα προκαλέσει μια υγιή αλυσιδωτή αντίδραση στον μεταβολισμό μας και στη συνέχεια στο γαστρεντερικό και νευρικό μας σύστημα.
Μερικές συμβουλές για υγιείς ορμόνες
Η υποστήριξη των φυσικών λειτουργιών μας, το να ακολουθούμε το βιολογικό μας ρολόι, να τρεφόμαστε σωστά και να υιοθετήσουμε μια βασική σωματική δραστηριότητα είναι συνήθειες που βοηθούν προς αυτή την κατεύθυνση.
- Με τις παρακάτω συμβουλές ευεξίας, θα μπορέσετε να σπάσετε τον φαύλο κύκλο του στρες στο σώμα σας και να περιορίσετε την υπερβολική κορτιζόλη.
- Βγείτε στο φως του ήλιου το πρωί. Το φυσικό φως ρυθμίζει το βιολογικό μας ρολόι και τα επίπεδα των ορμονών.
- Ελέγξτε το σάκχαρο στο αίμα σας και φροντίστε να το διατηρείτε σε φυσιολογικά επίπεδα, αποφεύγοντας τη ζάχαρη και τις επεξεργασμένες τροφές. Με αυτόν τον τρόπο δεν θα επιβαρύνετε με επιπλέον υπερωρίες την ορμόνη της ινσουλίνης, που ούτως ή άλλως ζορίζεται από το στρες.
- Επιλέξτε ένα πρωτεΐνούχο πρωινό: αβγά, γάλα, γιαούρτι, κεφίρ, τυρί χαμηλών λιπαρών είναι μερικές γνωστές επιλογές.
- Εντάξτε τη σωματική δραστηριότητα και την άσκηση στο καθημερινό σας πρόγραμμα: περπάτημα, γιόγκα, πιλάτες, βάρη και κολύμπι είναι ορισμένες προτάσεις ήπιας άσκησης.
- Αποφύγετε να πίνετε καφέ με άδειο στομάχι (μην το κάνετε ούτε αν ακολουθείτε δίαιτα fasting).
- Εξασκηθείτε σε ασκήσεις αναπνοής και mindfulness για να «καθησυχάζετε» το σώμα σας.
- Δώστε προτεραιότητα στη ρουτίνα του ύπνου και την ποιοτική ξεκούραση. Ο ύπνος είναι τόσο οφέλιμος που θα έπρεπε ακόμη και να συνταγογραφείται.
- Αποφύγετε την έκθεση στο μπλε φως της οθόνης μετά τη δύση του ηλίου. Μάθετε να βάζετε όρια και να λέτε «όχι».
- Επιλέξτε δραστηριότητες που σας κάνουν χαρούμενους ή απλώς καταγράφονται με θετικό πρόσημο στο συναίσθημά σας.
Καταλαβαίνει κανείς ότι όλα αυτά δεν είναι εφικτά στην καθημερινότητα ενός εργαζόμενου. Σκοπός δεν είναι να τα υιοθετήσουμε κατά γράμμα, ούτε να νιώσουμε δέσμιοί τους, γεμίζοντας με περισσότερο άγχος. Αν όμως τα έχουμε κατά νου και προσπαθούμε για τουλάχιστον ένα από αυτά (όποιο μας ταιριάζει) συστηματικά, μπορεί να δούμε άμεσες αλλαγές στην ευεξία μας.
