Αυτές οι συνήθειες θα βελτιώσουν την ποιότητα ζωής σου! Από τότε που η ψυχική υγεία άρχισε να αποτελεί αντικείμενο ενδιαφέροντος για το ευρύτερο κοινό, έγινε κατανοητό στους ανθρώπους πως για να μπορέσουν να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους χρειάζεται να πάρουν οι ίδιοι τον έλεγχο στα χέρια τους. Καταλάβαμε, δηλαδή, ότι για να είμαστε πραγματικά καλά χρειάζεται να αποδεσμευτούμε από τις συνήθειες που για χρόνια μας επέβαλλαν άλλοι (π.χ. η κοινωνία ή η οικογένεια) και να ενδιαφερθούμε ουσιαστικά για το πού θα αφιερώνουμε τον χρόνο και την ενέργειά μας.
Εμφανίστηκε τότε πλήθος ειδικών (life coaches, σύμβουλοι, celebrities, influencers, CEOs) που άνοιξαν μια μεγάλη συζήτηση για τις συνήθειες που πρέπει να υιοθετήσει κανείς προκειμένου να βελτιώσει τη σωματική και ψυχική του υγεία. Για όσα πρέπει να τρώει, για το πώς, πότε και πόσο πρέπει να γυμνάζεται, πότε να ξυπνά και να κοιμάται, τι να σκέφτεται και πώς να νιώθει.
Αμέτρητα άρθρα, videos, podcasts και βιβλία δημοσιεύονται προτείνοντας «τρόπους ζωής» και ρουτίνες που πολλές φορές καταλήγουν να κουράζουν το άτομο περισσότερο, παρά να το βοηθούν. Αυτό όμως μας γυρίζει ξανά στο σημείο «μηδέν»: Σε μία καθημερινότητα κατά την οποία πασχίζουμε να κάνουμε αυτό που πρέπει σύμφωνα με τις επιταγές των άλλων.
Μήπως, λοιπόν, οι συνήθειές μας οφείλουν να αποτελούν αποκλειστικά προσωπική μας υπόθεση; Μήπως πρέπει να συμβαδίζουν με τις πραγματικές ανάγκες μας και όχι με τις τάσεις της εποχής, όσο ωφέλιμες κι αν είναι αυτές; Θέλω να πω, το ότι ο τάδε διάσημος wellness coach ξυπνά καθημερινά στις 5 το πρωί για να κάνει yoga και να διαλογιστεί δεν σημαίνει ότι πρέπει να κάνεις κι εσύ το ίδιο. Ούτε οι σπόροι chia είναι υποχρεωτικοί, αν δεν σου αρέσει η γεύση τους. Δεν υπάρχει «πρέπει». Το μόνο που πρέπει είναι να ακούς το σώμα και το μυαλό σου και να επιλέγεις από τις –επιστημονικά τεκμηριωμένες– συνήθειες για καλύτερη ζωή αυτές που σου ταιριάζουν.
10 συνήθειες που μπορούν να βελτιώσουν ουσιαστικά τη ζωή σου
Ανάμεσα στις αμέτρητες συμβουλές για καλύτερη ζωή που κυκλοφορούν «εκεί έξω», ξεχωρίσαμε τις 10 πιο δοκιμασμένες και επιστημονικά «τσεκαρισμένες», στις οποίες «ορκίζονται» οι περισσότεροι άνθρωποι που τις έχουν καθιερώσει. Διάλεξε τις δικές σου.
1. Καθιέρωσε καλές συνήθειες ύπνου
Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα να κοιμάσαι πολλές ώρες, αλλά βασικά να κοιμάσαι όσο χρειάζεσαι. Το ιδανικό είναι να ακολουθείς τον φυσικό κιρκάδιο ρυθμό σου, που για τους περισσότερους ανθρώπους σημαίνει να κοιμούνται σχετικά νωρίς το βράδυ και να ξυπνούν νωρίς το πρωί.
Επιπλέον, οι έρευνες συμφωνούν ότι για καλύτερο ύπνο η κρεβατοκάμαρά σου πρέπει να είναι λίγο πιο δροσερή από το υπόλοιπο σπίτι και εντελώς σκοτεινή την ώρα που κοιμάσαι.
2. Είναι η γυμναστική στις καθημερινές σου συνήθειες;
Οι έρευνες που αναφέρονται στα οφέλη της γυμναστικής για το σώμα και την ψυχική ευεξία είναι πλέον αναρίθμητες. Τα δώρα της άσκησης είναι πολύτιμα:
- Ανακουφίζει από το στρες και το άγχος.
- Ανεβάζει τη ντοπαμίνη.
- Σου δίνει ενέργεια.
- Σου δίνει κίνητρο, αλλά και έναν στόχο για να κυνηγήσεις.
- Σε διδάσκει πειθαρχία.
Το είδος άσκησης που θα επιλέξεις είναι προσωπική υπόθεση, πάντως οι έρευνες τονίζουν πως καθώς μεγαλώνουμε η μυϊκή ενδυνάμωση με αντιστάσεις και η αερόβια άσκηση είναι οι πιο βασικές.
Όσο για την ιδανική ώρα για άσκηση, οι ειδικοί διχάζονται. Πολλοί προκρίνουν την πρωινή γυμναστική (π.χ. πριν πας για δουλειά), χωρίς αυτό να σημαίνει ότι πρέπει να θυσιάσεις τον ύπνο σου.
Άλλοι τόσοι, όμως, λένε ότι επειδή νωρίς το πρωί τα επίπεδα ενέργειας είναι ακόμα χαμηλά, ίσως είναι προτιμότερο να ασκείσαι μεσημέρι ή νωρίς το απόγευμα, που έχει πλέον μπει στον ρυθμό της η μέρα σου. Σε κάθε περίπτωση, η συνέπεια στη συχνότητα είναι αυτό που μετράει.
3. Μην πίνεις καφέ τις πρώτες 1-2 ώρες αφού ξυπνήσεις
Στο best-seller βιβλίο του Atomic Habits, ο βιο-μηχανικός και σύμβουλος επιδόσεων James Clear εξηγεί ότι η υπερβολική κατανάλωση καφέ μπορεί να είναι επιβλαβής για την υγεία. Προκειμένου να τον περιορίσεις, συνιστά να μην είναι ο καφές το πρώτο πράγμα στο οποίο θα στρέφεσαι κάθε πρωί. Τοποθέτησέ τον λίγο αργότερα μέσα στη μέρα σου και αυτό θα σου «γλιτώσει» ένα επιπλέον φλιτζάνι.
Όπως περιγράφει ο Clear, αν έχεις συνηθίσει με το που ξυπνάς να κατευθύνεσαι στην κουζίνα και να ανάβεις τη μηχανή του καφέ, απλά άλλαξε αυτή τη συνήθεια. Πήγαινε για γυμναστική, κάνε ένα μπάνιο και άσε τον καφέ για αργότερα, στη δουλειά.
4. Οργάνωσε τη μέρα σου βάζοντας προτεραιότητες
Αναφέραμε πρόσφατα τη συμβουλή γνωστής συμβούλου ανάπτυξης, η οποία έλεγε πως όταν έχεις πολλές υποχρεώσεις που σε αγχώνουν το καλύτερο που έχεις να κάνεις είναι να τις βάλεις γραπτώς σε σειρά προτεραιότητας.
Είτε από την προηγούμενη μέρα είτε το ίδιο πρωί, γράψε τι έχεις να κάνεις και προγραμμάτισε πότε θα το κάνεις, ξεκινώντας από το πιο σημαντικό. Κάθε φορά που θα ολοκληρώνεις μια εργασία και θα τη διαγράφεις, το αίσθημα επιτεύγματος που θα νιώθεις θα σου δίνει ικανοποίηση και ενέργεια να συνεχίσεις.
5. Η συνήθεια του χρονοδιαγράμματος
Τα τελευταία χρόνια η ιδέα του multitasking –η άλλοτε αξιοθαύμαστη ικανότητα να μπορεί κανείς να κάνει πολλά πράγματα ταυτόχρονα– έχει απομυθοποιηθεί. Για την ακρίβεια, αφού οι έρευνες απέδειξαν ότι ο εγκέφαλός μας μπορεί να συγκεντρωθεί πραγματικά σε ένα μόνο πράγμα κάθε φορά και ότι το multitasking μπορεί να τον εξαντλήσει, οι ειδικοί συνιστούν το παραδοσιακό χρονοδιάγραμμα.
Αυτό σημαίνει να ορίζεις ένα συγκεκριμένο χρονικό όριο για κάθε εργασία σου, ώστε να μπορείς να κάνεις εμπρόθεσμα όσα πρέπει ή θέλεις μέσα στη μέρα. Για παράδειγμα, αποφάσισε ότι δεν θα αφιερώσεις παραπάνω από μία ώρα σε email ή στα social media κάθε πρωί, ώστε να μην κλέψεις χρόνο από άλλες σημαντικότερες δουλειές που περιμένουν.
6. Βάλε την αυτοφροντίδα σου στις καθημερινές συνήθειες
Μία από τις πιο δύσκολες συνήθειες, ειδικά για τους άνδρες, είναι να φροντίζουν συστηματικά τον εαυτό τους. Αυτό δεν σημαίνει μόνο να κάνουν γυμναστική, αλλά και να ασχολούνται με την επιδερμίδα τους, τα μαλλιά τους, τα δόντια τους, να τρώνε ένα θρεπτικό και υγιεινό πρωινό και να χαλαρώνουν μέσα στη μέρα, όπως το έχουν ανάγκη.
7. Χαμήλωνε τα φώτα κάθε βράδυ
Αυτό αποτελεί μία πρόταση των ειδικών προκειμένου να μπορεί το σώμα μας να παράγει το βράδυ φυσιολογικά μελατονίνη, την ορμόνη που μας βοηθά να κοιμηθούμε. Για να επιτευχθεί χρειάζεται να μειώνεις την έκθεση στο έντονο φως των συσκευών. Έτσι, αν ετοιμάζεσαι για ύπνο, χαμήλωσε τα φώτα σε όλο το σπίτι, άσε το κινητό στην άκρη, κλείσε την τηλεόραση και προτίμησε να διαβάσεις ένα βιβλίο.
8. Διάβαζε κάθε μέρα
Μιλώντας για βιβλίο, ουκ ολίγες έρευνες συμφωνούν πως διαβάζοντας μερικές σελίδες κάθε μέρα (ή κάθε νύχτα) ενισχύεις –πέρα από τις γνώσεις και την προσωπική σου ανάπτυξη– τις συνδέσεις του εγκεφάλου σου. Δεν χρειάζεται να διαβάζεις έναν συγκεκριμένο αριθμό σελίδων ή για προκαθορισμένο χρόνο. Διάβασε μία ιδέα ή μία σκηνή τόσο ώστε να την καταλάβεις και να έχεις κάτι να σκεφτείς και να επεξεργαστείς μετά.
9. Βάλε το journaling στις καθημερινές συνήθειες
Δεν χρειάζεται να κρατάς καθημερινά ημερολόγιο, αλλά έχει βρεθεί πως όταν έχεις την ανάγκη να καταλάβεις καλύτερα τον εαυτό σου και αυτά που νιώθεις βοηθά να τα γράψεις σε ένα χαρτί. Ίσως δεν το πιστεύεις αν δεν το έχεις δοκιμάσει, όμως το λεγόμενο journaling μπορεί να σε βοηθήσει να ανασύρεις από βαθιά μέσα σου απαντήσεις σε ζητήματα που σε απασχολούν, όπως:
- Τι με ενοχλεί πραγματικά αυτή τη στιγμή;
- Γιατί νιώθω στρες και άγχος;
- Τι με κάνει να νιώθω καλά;
- Για ποια πράγματα είμαι ευγνώμων;
- Πώς νιώθω το τελευταίο διάστημα;
10. Κάνε διαλογισμό κάθε μέρα
Ο διαλογισμός είναι παρεξηγημένη έννοια: Δεν αναφέρεται πάντα σε μια συγκεκριμένη διαδικασία που απαιτεί καθοδήγηση από κάποιον ειδικό, συνοδευόμενη από χαλαρωτική ινδική μουσική, κεράκια κ.ο.κ. Καθοδηγούμενο διαλογισμό μπορείς να κάνεις μόνος/-η σου, στο σπίτι σου, όμως διαλογισμός είναι και όταν είσαι ξαπλωμένος/-η στο κρεβάτι, σιωπηλός/-η, αδειάζεις το μυαλό σου και επικεντρώνεσαι μόνο στην αναπνοή σου ή σε κάτι άλλο.
Για άλλους ανθρώπους, διαλογισμός μπορεί να είναι το περπάτημα δίπλα στη θάλασσα, η άσκηση, το να επικεντρώνονται στη μουσική που ακούν ή να απολαμβάνουν ένα μπάνιο.
Δεν χρειάζεται, δηλαδή, να είναι κάτι δύσκολο. Χρειάζεται απλά να ρίχνει τους ρυθμούς σου και να ανοίγει ένα παράθυρο μέσα σου, αντί για τον έξω κόσμο. Το χρειάζεσαι αυτό το παράθυρο, γιατί μέσα από αυτό θα δεις τις ανάγκες σου, που μπορεί να αλλάζουν με τον καιρό. Έτσι, θα αναζητήσεις τις νέες συνήθειες που θα πρέπει να καθιερώσεις για να είσαι καλά.
