Ο καθένας από εμάς, είναι διαφορετικός και αυτό είναι απόλυτα αποδεκτό. Για την ακρίβεια, αυτή είναι και η ομορφιά μας. Όλοι όμως, έχουμε ένα κοινό στοιχείο που μάλιστα ο κόσμος να «γυρίσει» δεν το αλλάζουμε με τίποτα! Μοιραζόμαστε ένα κοινό τελετουργικό κάθε πρωί… που δεν είναι άλλο, από ένα φλιτζάνι μυρωδάτο καφέ! Πόσα γνωρίζουμε όμως πραγματικά για το πλέον αγαπημένο αυτό ρόφημα;
Αρχικά, ας μην κρυβόμαστε… Οι περισσότεροι από εσάς έχετε κάποια στιγμή τα τελευταία χρόνια αναρωτηθεί «μα σοβαρά, πόσα ακόμη καφέ χωράει ο Πειραιάς; Γίνεται να δουλεύουν όλα;» Αμέ, φυσικά ερχόμαστε να σας απαντήσουμε με ευκολία. Η Ελλάδα σε ένα γενικότερο πλαίσιο κατανάλωνε και καταναλώνει άφθονο καφέ. Σε κάθε γωνιά της πρωτεύουσας ή της ελληνικής επαρχίας θα δεις ανθρώπους να κάνουν τις δουλειές τους ή τη βόλτα τους με έναν καφέ στο χέρι. Να παραγγέλνουν καφεδάκια στο γραφείο, στο σπίτι ή ακόμη να αγοράζουν takeaway το αγαπημένο ρόφημα για το αυτοκίνητο ενώ οδηγούν. Αυτό που έχει αλλάξει ωστόσο μέσα στα χρόνια είναι πως ο κόσμος αναγνωρίζει τον ποιοτικό καφέ και τον αναζητά. Δεν δέχεται με ευκολία, όπως ίσως συνέβαινε παλιότερα, αδιαμαρτύρητα ότι του σερβίρεις στο ποτήρι του. Ξέρει τι θέλει και το απαιτεί. Όταν όμως βρει τον καφέ που του ταιριάζει δεν θα διστάσει να διανύσει αποστάσεις ολόκληρες για να τον απολαύσει.
Έτσι, το ζητούμενο δεν είναι πόσα ακόμα cafe χωράει ο Πειραιάς, αλλά πόσα από αυτά που ήδη έχουμε και που ανοίγουν συνεχώς, θα καταφέρουν να ξεχωρίσουν και άρα να… παραμείνουν στην κορυφή των προτιμήσεών μας. Κι αυτό γιατί μπορεί ένα street cafe ως επιχειρηματική επένδυση να μοιάζει δελεαστική αφού «ο κόσμος πίνει πολύ καφέ» και παράλληλα «είναι μία σχετικά χαμηλού κόστους επένδυση» αφού μπορείς να ανοίξεις ένα και με ένα αρκετά περιορισμένο budget, το θέμα όμως είναι πως για να καταφέρεις να ξεχωρίσεις χρειάζονται πολύ περισσότερα από έναν απλά όμορφο χώρο. Χρειάζεται εξαιρετικό προϊόν και τεχνογνωσία για να μπορείς σερβίρεις άρτιο και ποιοτικό καφέ στους πελάτες σου. Η υφή, η αίσθηση στον ουρανίσκο και οι ιδιαιτερότητες που αποδίδονται σε όλη την διαδικασία, από την παραγωγή και το ψήσιμο, μέχρι την παρασκευή του τελικού προϊόντος, κάνουν τη διαφορά για όσους αναζητούν την απόλαυση του καλού και ποιοτικού καφέ.
Εμμονή στη λεπτομέρεια
Η «νέα γενιά» καφέ εστιάζει στην εμμονή στη λεπτομέρεια και την άψογη εμπειρία γεύσης. Ο κόσμος γνωρίζει πλέον τι πίνει, έχει την απαραίτητη εμπειρία και γνώση και μπορεί να κρίνει τις ποιότητες. Η συμβολή του barista είναι πλέον απαραίτητη για την δημιουργία ενός ποιοτικού ροφήματος, ενώ παράλληλα ο κόσμος εντάσσει στην καθημερινότητά του και άλλους καφέδες εκτός από espresso, καθώς με τόσες διαφορετικές ποικιλίες και τρόπους επεξεργασίας, έχει την πολυτέλεια να βρίσκει πολύπλοκες, ιδιαίτερες και πάνω από όλα γευστικές επιλογές.
Η αγορά του καφέ αναπτύσσεται σε κύματα ή αλλιώς στην επίσημη παγκόσμια ονομασία «waves». Η ανάπτυξη περιγράφεται καλύτερα ως 5 κύματα ανάπτυξης. Κάθε κύμα έχει τα καθοριστικά χαρακτηριστικά και παράγοντες που το καθιστούν μοναδικό και ξεχωριστό.
Ποια τα κύματα και τα χαρακτηριστικά τους
1ο κύμα
Παραδοσιακή καλλιέργεια καφέ βασισμένη στα εμπορεύματα, την μαζική κατανάλωση και την κυριαρχία της παρασκευής χύμα καφέ φίλτρου. Στις αρχές του 19ου αιώνα εφευρέθηκε ο στιγμιαίος καφές όπου μετέπειτα χρησιμοποιήθηκε από μεγάλες εταιρείες όπως η Nestle και μέσω του ονόματος Nescafe εξαπλώθηκε σε όλο τον κόσμο.
2ο κύμα καφέ
Επώνυμες αλυσίδες, κουλτούρα των coffee shop και κατανάλωση καφέ εκτός σπιτιού. Ο καφές αλλάζει πρόσωπο και γίνεται πιο ποιοτικός. Συστήνονται στους καταναλωτές ροφήματα που δεν γνώριζαν όπως ο espresso και ο latte. Είναι τότε που θα κάνουν την εμφάνιση τους και τα μεγαθήρια του καφέ, οι αλυσίδες Starbucks και Dunkin’ Donuts.
3ο κύμα καφέ
Χειροποίητος καφές, εστίαση στην ποιότητα, micro–roasting και διαφάνεια προμήθειας. Κατά το 3ο κύμα ο καφές γίνεται το επίκεντρο της καφετέριας και των barista. Το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό της εποχής είναι η πιο άμεση επαφή με τον κόκκο. Ξεκίνησαν λοιπόν να αγοράζουν καφέ απευθείας από τον παραγωγό χωρίς ενδιάμεσες εταιρείες καβουρντίσματος. Σε πολλά καφέ πλέον το ψήσιμο γίνεται σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο εντός του καταστήματος.
4ο κύμα καφέ
Η τάση θέλει σχεδόν αποκλειστικά specialty coffee ανώτερης ποιότητας, από συγκεκριμένες φάρμες με ανώτερα κριτήρια επεξεργασίας. Πλέον έχουν γίνει απαραίτητες οι γνώσεις για την χώρα προέλευσης και το προφίλ της κάθε ποικιλίας ώστε ο ψήστης και ο μπαρίστα να την διαχειριστούν ανάλογα.
5ο κύμα καφέ
Το 5th Wave είναι το αποκορύφωμα και των τεσσάρων προηγούμενων «κυμάτων» της βιομηχανικής ανάπτυξης, όπως ορίζονται στο Πλαίσιο Ανάπτυξης της Παγκόσμιας βιομηχανίας καφέ. Αντανακλώντας την εποχή που ζούμε, το 5ο κύμα αντιπροσωπεύει ένα κβαντικό άλμα στην εκτέλεση που απαιτείτε για την ικανοποίηση των επιθυμιών και των φιλοδοξιών του σημερινού αφοσιωμένου χιλιετούς κοινού και της επόμενης γενιάς του καφέ. Οι σημερινές επιχειρήσεις του 5ου κύματος δημιουργούν και προσφέρουν με συνέπεια εξαιρετικά ενδιαφέρουσες εμπειρίες σε σαφώς καθορισμένο κοινό. Η ποιότητα και η κλίμακα ανάπτυξης είναι σχετικές. Το 5ο κύμα καφέ δεν σημαίνει απαραίτητα ότι το αποτέλεσμα πρέπει να είναι υπερβολικά ακριβό ή ότι πρέπει να επεκταθεί σε εκατοντάδες roastery. To 5ο κύμα δεν περιορίζεται μόνο στον τομέα του καφέ καθώς πολλοί άλλοι κλάδοι ταυτίζονται βαθιά με την σημερινή ανάγκη να αναβαθμιστεί η ποιότητα και να αυξηθεί η εμπειρία των πελατών προκειμένου να διατηρηθεί ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
Bye bye στο ζεστό καφέ. Hello freddo!
Σύμφωνα με φετινά στοιχεία της Ελληνικής Ένωσης Καφέ (ΕΕΚ), ο freddo espresso και ο freddo cappuccino έχουν αντικαταστήσει τον freppe για τα καλά. Και μπορεί αυτή να είναι ελληνική πατέντα αλλά σε όποιο κύμα και αν βρίσκεται ο πλανήτης, εδώ θέλουμε να καταναλώνουμε τον καφέ μας παγωμένο, κι αυτό είναι γεγονός. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με έρευνες η απόσταση που έχει ο παγωμένος καφές από τον ζεστό είναι μεγάλη, με την αναλογία να είναι 80% έναντι 20%. Σε αυτό το 20% που κατέχουν τα ζεστά ροφήματα στην κατανάλωση καφέ μόλις το 5% είναι black, δηλαδή χωρίς γάλα, αφού προτιμούμε έναν cappuccino ή φίλτρου με γάλα, παρά έναν σκέτο espresso.
Στον freddo ωστόσο τα δεδομένα είναι διαφορετικά. O freddo espresso κυριαρχεί αφού ο freddo cappuccino έρχεται δεύτερος στην προτίμηση του κόσμου. Παράλληλα, με αφορμή το γεγονός ότι προσέχει την διατροφή του και αποφεύγει τη ζάχαρη, ολοένα και περισσότεροι προτιμούν τον καφέ τους σκέτο. Κάτι που αφενός μας δίνει καλύτερη τη γεύση της ποιότητας του καφέ στον ουρανίσκο μας αλλά από την άλλη καθιστά το ρόφημα ακόμα σοβαρότερη υπόθεση αφού η γεύση του δεν δέχεται «βοηθήματα» και άρα πρέπει να είναι υπέροχη στην καθαρή και αναλοίωτή του εκδοχή.
Υπέροχος καφές στο σπίτι
Σα να μην έφταναν τα δεκάδες espresso bar στην πόλη, ολοένα και περισσότερο ο κόσμος αναζητά τον καλό και ποιοτικό καφέ και στο σπίτι του… Είτε λοιπόν μιλάμε για μία κάψουλα ενός γνωστού brand που θα βάλεις στη μηχανή σου και θα απολαύσεις εύκολα και γρήγορα, είτε για την κλασσική μηχανή που χειροκίνητα θα σου προσφέρει μυρωδάτο espresso η τάση του «φτιάχνω καλό καφέ στο σπίτι» καλά κρατεί. Δεν είναι μάλιστα λίγα τα σημεία στην πόλη από όπου μπορεί κανείς να προμηθευτεί εκλεπτισμένο καφέ σε διάφορες ποικιλίες, αλεσμένο ή όχι, αφού κάποιοι προτιμούν να τον αλέθουν στο σπίτι τους με δικό τους μύλο.
Ο καφές δεν πίνεται πλέον «ξεροσφύρι»
Ξεχάστε τις εποχές που πίναμε τον καφέ σκέτο χωρίς παράλληλο τσιμπολόγημα. Πλέον μπορούμε να συνοδεύσουμε τον καφέ μας με υπέροχα γλυκάκια, όπως Cinnamon rolls και banana bread, μπριός σε διάφορες γλυκές εκδοχές, κεικάκια και ακόμη δεκάδες γευστικά snacks αφού τα περισσότερα σύγχρονα cafe της πόλης έχουν τα δικά τους μικρά αρτοποιεία και τους ζαχαροπλάστες τους. Σε περίπτωση που δεν έχουν τη δυνατότητα και τον χώρο για κάτι τέτοιο, συνεργάζονται και φιλοξενούν καθημερινά στις βιτρίνες τους snacks και γλυκά από τους καλύτερους φούρνους και ζαχοπλάστες, αναπτύσσοντας έτσι μια δημιουργική κοινότητα γύρω από τον ποιοτικό καφέ, που αναμφίβολα… μας φτιάχνει τη μέρα!
Παράλληλα, μιας και ο καφές έχει μπει για τα καλά και στις αλυσίδες φούρνων, έχουν επενδύσει και στον καφέ τους και είναι λογικό. Από τη στιγμή που χρησιμοποιούν εξαιρετικής ποιότητας πρώτες ύλες στις βιτρίνες τους, δεν θα μπορούσαν παρά να προσφέρουν καφέ ισάξιο των υπόλοιπων προϊόντων τους.
Όλα όσα δεν ήξερες για τον καφέ και ίσως θέλεις να μάθεις…
Ο καφές ήταν η πρώτη τροφή που μεταφέρθηκε από την Ευρώπη στον Νέο Κόσμο, που χρησιμοποιήθηκε σε θρησκευτικές τελετές των Αζτέκων ή που ψήθηκε και φυτεύτηκε για να καταναλωθεί; Τίποτα από τα παραπάνω αφού ο καφές ήταν η πρώτη τροφή που καταψύχθηκε και αποξηράθηκε.
Αν θεωρείτε ότι η λέξη «cappuccino» προήλθε από την ομοιότητα του ροφήματος με του πιθήκους Capuchin, από την ιταλική λέξη «puccino» που σημαίνει «ελαφρύς καφές» ή από το μέγεθος του φλιτζανιού στο οποίο συνήθως σερβίρεται, τότε κάνετε λάθος. Η λέξη «cappuccino» προήλθε από την ομοιότητα του καφέ αυτού με τα καφετιά καπελίνα που φορούν οι μοναχοί Καπουτσίνοι.
Γνωρίζετε ποια είναι η περιοχή με την μεγαλύτερη παραγωγή καφέ που αγγίζει το 40% της παγκόσμιας ποσότητάς του; Δεν είναι ούτε η Αφρική, ούτε η Τουρκία ούτε και η Νοτιοανατολική Ασία, αλλά η Κολομβία και η Βραζιλία.
Τα περισσότερα χαρμάνια καφέ προκύπτουν από τη μίξη κόκκων Arabica και Robusta κι όχι όπως πιστεύεται από πολλούς, ανοιχτόχρωμων και σκουρόχρωμων κόκκων ή καφεΐνης και αιθέριων ελαίων.
Οι Java και Μόκα είναι ποικιλίες καφέ Arabica και πήραν τα ονόματά τους από τα λιμάνια προέλευσής τους κι όχι λόγω της γεύσης τους ή από το όνομα του παραγωγού που τις ανέπτυξε.
Πριν γίνει ρόφημα ο καφές τρωγόταν. Αφρικανικές φυλές έφτιαχναν μικρές μπάλες από καφέ και λίπος και τις έτρωγαν μια ή δυο φορές την ημέρα σαν πηγή ενέργειας.
Είναι πολύ εύκολο να εθιστεί κανείς στον καφέ. Συγκεκριμένα, 100 milligram καφεΐνης την ημέρα είναι αρκετά για να εθιστεί κανείς. Την ίδια ποσότητα καφεΐνης περιέχουν επίσης 2 φλιτζάνια τσάι ή 3 κουτάκια αναψυκτικού τύπου κόλα. Αν σταματήσετε ξαφνικά τον καφέ θα βιώσετε διάφορες αρνητικές συνέπειες όπως πονοκεφάλους και πτώση της διάθεσης.
Η καφεΐνη δρα πολύ γρήγορα Αρκούν μόνο 10 λεπτά για να μπορέσει να σας γεμίσει ενέργεια.
Στην Αμερική καταναλώνεται η περισσότερη ποσότητα καφέ σε όλο τον κόσμο. Συγκεκριμένα καταναλώνουν 400 εκατομμύρια φλιτζάνια καφέ την ημέρα πράγμα που σημαίνει περίπου 146 δισεκατομμύρια φλιτζάνια τον χρόνο.
Η πρώτη webcam δημιουργήθηκε εξαιτίας του καφέ. Προφανώς η πρώτη webcam θα είχε δημιουργηθεί και για άλλους λόγους αργότερα αλλά αυτό το περιστατικό θα σας πείσει πως ο καφέ ευθύνεται για τη γρήγορη ανακάλυψη της κάμερας στους υπολογιστές. Ήταν το 1991 όταν στο Πανεπιστήμιο Cambridge οι άνθρωποι πήγαιναν να βάλουν καφέ και πολλές φορές ανακάλυπταν πως δεν υπήρχε έτοιμος. Έτσι δημιούργησαν την κάμερα για να μπορούν να βλέπουν αν η καφετιέρα είχε ή όχι καφέ πριν σηκωθούν από την καρέκλα τους.
Ο καφές λειτουργεί καλύτερα στον οργανισμό μας μεταξύ των ωρών 9.30-11.30 το πρωί. Αυτό συμβαίνει επειδή εκείνες τις ώρες τα επίπεδα της κοριζόλης πέφτουν και η καφεΐνη αλληλεπιδρά με την κορτιζόλη. Αν πιείτε καφέ ακόμα πιο πρωί που τα επίπεδα της κορτιζόλης είναι ψηλά, θα χρειαστείτε ακόμα μεγαλύτερη ποσότητα καφεΐνης για να πετύχετε το ίδιο αποτέλεσμα.
