Πειραιάς… Μια πόλη χιλιοτραγουδισμένη, επιβλητική,
προικισμένη με ομορφιά ανόθευτη και πλούσια πολιτιστική κληρονομιά,
μα και σύγχρονη, δυναμική, που ζει κι ανασαίνει κάθε στιγμή της,
συνδυάζοντας με τρόπο αριστοτεχνικό το χθες με το σήμερα.
Στο λιμάνι αγκυροβολούσαν κυρίως ψαροκάικα. Η καθέλκυση μεγάλων πλοίων ήταν κοινωνικό γεγονός, που συγκέντρωνε πλήθη κόσμου στις προβλήτες. «Το ρολόι» δεν ήταν εκείνο της Βουγιουκλάκη, στο Πασαλιμάνι, αλλά το άλλο, το εμβληματικό κτίριο του ρολογιού στο λιμάνι. Οι μισοί και βάλε δρόμοι ονομάζονταν «λεωφόροι» και η γειτονιά γύρω από την Πλατεία Αλεξάνδρας λεγόταν Συνοικία Τσίλερ –τόσες ήταν οι επαύλεις που είχε σχεδιάσει εκεί ο δαιμόνιος αρχιτέκτονας. Ο Πειραιάς του προηγούμενου αιώνα, και του αιώνα πριν από αυτόν, είναι σχεδόν μια άλλη πόλη.
Τι λέτε; Θα μας ακολουθήσε σε αυτήν την ιστορική αναδρομή και την ταυτόχρονη περιπλάνηση τις γειτονιές του Πειραιά;
- Βρυώνη, ονομάζεται μια συνοικία του Πειραιά, πάνω από την ακτή Μιαούλη στο σημείο του Εκθεσιακού κέντρο του ΟΛΠ στο κεντρικό λιμάνι. Η ονομασία οφείλεται στο πρώτο κτίριο της περιοχής, που ήταν ιδιόρρυθμο και κατέληγε σε γοτθικού ρυθμού τρούλο με μεγάλο ρολόι. Το είχε χτίσει ένα πλούσιος έμπορος από τη Ρωσία, ο Βρυώνης.
- Η Καστέλλα, είναι συνοικία του Πειραιά που περιλαμβάνει το τμήμα της πόλης γύρω από το λιμάνι της Μουνιχίας (Τουρκολίμανο) και τον ομώνυμο λόφο, στην κορυφή του οποίου κατά τη φραγκοκρατία υπήρχε φρούριο (Καστέλι), από το οποίο πήρε το όνομά της η Καστέλλα.
- Το Πασαλιμάνι (Ζέα), οφείλει το όνομά του στο ότι το λιμάνι όπως και ολόκληρη η περιοχή της Μουνιχίας, στα χρόνια της τουρκοκρατίας ανήκαν αποκλειστικά στη στρατιωτική αρχή και βρισκόταν κάτω από την άμεση εξουσία του πασά της Εύβοιας.
- Η Ακτή Τζελέπη, πήρε το όνομά της από το σπίτι του Αθηναίου Γιαννακού Τζελέπη που χτίστηκε εκεί κατά τον εποικισμό του Πειραιά και σωζόταν ως το 1920, οπότε χτίστηκε εκεί το μέγαρο Γιαννουλάτου.
- Το Τουρκολίμανο (λιμάνι της Μουνιχίας), οφείλει το όνομά του, στο ότι η γύρω περιοχή και το λιμάνι, υπάγονταν στα χρόνια της τουρκοκρατίας στον πασά της Εύβοιας, ως στρατιωτική περιοχή.
- Η Τρούμπα, άλλοτε κακόφημη συνοικία του Πειραιά, πήρε το όνομά της από το ατμοκίνητο αντλιοστάσιο (τρόμπα = αντλία), με δεξαμενή στο πάνω μέρος, για άντληση και αποθήκευση νερού από πηγάδι που υπήρχε εκεί για πότισμα και για άλλες ανάγκες του Δήμου.
