Η κοινωνική κουζίνα είναι αυτή η έννοια η οποία ακόμα και σήμερα προκαλεί σύγχιση στην εξήγησή της. Πολλοί είναι εκείνοι που αναρωτιούνται ποιο ακριβώς είναι το έργο της, ακόμα και αρκετά χρόνια μετά την ανάδυση και εδραίωσή των ποικίλων συλλογικών δομών. Για να σας βοηθήσω θα επισημάνω πρώτα, τι ΔΕΝ είναι η κοινωνική κουζίνα. Δεν είναι, λοιπόν ελεημοσύνη ή φιλανθρωπία, αντίθετα είναι μία προσπάθεια αλληλεγγύης. Είναι μία ομαδική δράση που έχει στόχο την προσφορά!
Η δράση της κοινωνικής κουζίνας άρχισε, σχεδόν ταυτόχρονα με την έναρξη της κρίσης, όταν πολλά νοικοκυριά δυσκολεύονταν να ανταπεξέλθουν σε βασικές ανάγκες όπως διατροφή ή θέρμανση. Για να πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή θα σταθούμε σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 2017 και έδειξε πως το 51,6% δεν μπορεί να καλύψει τα έξοδα για τη θέρμανσή του, το 80.7% δεν μπορεί να καλύψει έκτακτες δαπάνες και το 53.2% στερείται διατροφής που περιλαμβάνει κάθε δεύτερη μέρα κοτόπουλο, ψάρι, ή λαχανικά.
Δεδομένων αυτών των συνθηκών, άρχισαν να πραγματοποιούνται προσπάθειες, οι οποίες στόχευαν στο αυτονόητο. Να εξασφαλίζουν ένα πιάτο δωρεάν φαγητού, σε όσους στερούνταν και βρίσκονταν σε ανάγκη. Οι πρωτοβουλίες για την οργάνωση κοινωνικής κουζίνας, επιχείρησαν να δημιουργήσουν μία κοινότητα ανθρώπων ανεξαρτήτως εθνικότητας, φύλου και ηλικίας που μαγειρεύουν, γευματίζουν και περνούν τον ελεύθερο χρόνο τους μαζί. Ήθελαν να αντικατοπτρίζουν μία κοινωνία χωρίς διακρίσεις, μία κοινωνία όπου η ισότητα των ανθρώπων θα αποτελεί πραγματικότητα.
Ορίστε μερικές από τις κοινωνικές κουζίνες που συνεχίζουν ακάθεκτες το έργο τους!
- Ο Άλλος Άνθρωπος
Μια ομάδα εθελοντών, η οποία ξεκίνησε το δράση της το 2011, μαγειρεύει στον δρόμο, στρώνει το τραπέζι και μοιράζεται φαγητό και κουβέντα με ανθρώπους που το έχουν ανάγκη. Εμπνευστής αυτής της πρωτοβουλίας ο Κώστας Πολυχρονόπουλος, ο οποίος μετά από 25 χρόνια εργασίας μένει άνεργος και οι οικονομικές δυσκολίες τον αναγκάζουν να επιστρέψει στο πατρικό του. «Προσφέρουμε δείπνο αγάπης, ένα καθημερινό πάρτυ στον δρόμο. Όπως όταν κάνουμε μια γιορτή και καλούμε τους φίλους μας», έχει δηλώσει ο ίδιος. Η κοινωνική κουζίνα μαγειρεύει φαγητό σε δημόσιους χώρους εξυπηρετώντας καθημερινά τις ανάγκες 3.000 Αθηναίων και όχι μόνο αφού, η δράση της έχει πλέον επεκταθεί και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας και έχει στηριχτεί από παρόμοιες ομάδες του εξωτερικού.
- Αλληλεγγύη Πειραιά
Στον Πειραιά, έχει οργανωθεί μία συλλογικότητα της οποίας στόχος είναι να διαμορφώσει μία κοινωνία χωρίς ανισότητες και να συμβάλλει στην αντιμετώπιση της έλλειψης βασικών αναγκών επιβίωσης. Έχει θέσει ως προτεραιότητα τη διανομή τροφίμων σε 80 οικογένειες και αστέγους, με προοπτική να μοιράζουν τρόφιμα διαρκώς σε περισσότερους ανθρώπους που βρίσκονται σε ανάγκη. Η κοινωνική κουζίνα της Αλληλεγγύης, μοιράζει 120 μερίδες την εβδομάδα ενώ 2 φορές το μήνα πραγματοποιούν συλλογή και διανομή λαχανικών και φρούτων.
- Mano Aperta
Με ρίζες από τη γειτονική Ιταλία, Mano Aperta σημαίνει “ανοιχτό χέρι”, κι εγώ με τη σειρά μου, προσθέτω ανοιχτό χέρι με διάθεση για προσφορά. Στα τέλη του 2015, με την προσφυγική κρίση να βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο, και την ελληνική κοινωνία να προσπαθεί να στηρίξει με όποιο τρόπο μπορούσε τους πρόσφυγες που κατέφθαναν στην Ελλάδα, δημιουργήθηκε αυτή η συλλογική δομή. Μέσα σε αυτό ακριβώς το κλίμα οι άνθρωποι πίσω από το blog και την αντίστοιχη σελίδα στο Facebook «The Three Mooges», πήραν την πρωτοβουλία να δημιουργήσουν μία ανεξάρτητη και αυτοδιαχειριζόμενη δομή που θα στηρίζεται αποκλειστικά στην προσφορά των μελών της και θα εξασφαλίζει τα απαραίτητα τους πρόσφυγες.
