Μία από τις ημέρες που ψαχουλεύεις στο Ίντερνετ, απλά και μόνο γιατί δεν έχεις κάτι καλύτερο να κάνεις, πέφτει πάνω σε έρευνες που ούτε μπορούσες να φανταστείς τι ευρήματα αναδεικνύουν σχετικά με τους φόβους, τις προτιμήσεις, και τις αξίες εν γένει ενός ολόκληρου λαού! Εγώ λοιπόν έπεσα πάνω στα συμπεράσματα της πρώτης συμμετοχής της Ελλάδας στην Παγκόσμια Έρευνα Αξιών και μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι η ελληνική κοινωνία βρίσκεται σε αξιακή σύγχυση. Είναι μία κοινωνία αξιακών αντιφάσεων.
Σύμφωνα με αυτήν ένας στους τρεις Έλληνες δεν θέλει ομοφυλόφιλους για γείτονές του, ένας στους πέντε δεν θέλει μετανάστες ή άτομα άλλης φυλής στην πολυκατοικία του και σχεδόν το 22% δεν θέλει αλλόθρησκους γείτονες. Πρόβλημα να γειτνιάσει με ζευγάρια που συζούν χωρίς να είναι παντρεμένα έχει το 8%.
Όχι, δεν έπεσα από τα σύννεφα αλλά ένιωσα να με βαραίνει στο στήθος αυτή η άρνηση να συμπορευτούμε με ό,τι θεωρούμε διαφορετικό από εμάς.
Δεν έχουμε καν καταλάβει θαρρώ ότι το διαφορετικό είμαστε όλοι μας. Ο καθένας είναι διαφορετικός για τον άλλο. Για τον ομοφυλόφιλο διαφορετικός είναι ο ετεροφυλόφιλος, για τον αφρικανό διαφορετικός είναι ο έλληνας ή ο αλβανός. Για τον ανύπαντρο διαφορετικός είναι ο παντρεμένος. Και; Είναι τόσο φοβερό αυτό; Είναι αν δεν θέλεις να συνυπάρχεις με άλλους, είναι αν δεν βλέπεις τον εαυτό σου σαν κομμάτι της κοινωνίας, είναι αν έχεις μάθει να κλείνεσαι στον εαυτό σου άντε το πολύ πολύ και στη γυναικούλα σου/στον αντρούλη σου και στα παιδάκια σας, δηλαδή σε ότι θεωρείς κτήμα σου. Το λέει και η έρευνα αυτό: 9 στους 10 διαφωνούν με την άποψη ότι «οι περισσότεροι άνθρωποι είναι άξιοι εμπιστοσύνης», 99,5% των πολιτών δηλώνουν πως εμπιστεύονται μόνο άτομα της οικογένειάς τους και 83% ανθρώπους που γνωρίζουν προσωπικά. Όχι παιδιά, αυτό δεν είναι κοινωνία, ούτε μπορεί να προοδεύσει ως τέτοια.
Οι Έλληνες εμπιστεύονται σε ποσοστά άνω του 50% μόνο στους εξής πέντε θεσμούς: τα πανεπιστήμια, τις ένοπλες δυνάμεις, την αστυνομία, την εκκλησία και τα δικαστήρια. Δηλαδή όσους θεσμούς ασκούν εξουσία χωρίς την ευθύνη των πολιτών, έχουν εμπιστοσύνη μόνο στους εξουσιαστές που δεν είναι αιρετοί. Ο Έλληνας δεν έχει εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση, στο κοινοβούλιο και στα κόμματα δηλαδή στους θεσμούς που ο ίδιος παίζει άμεσα ρόλο στην ύπαρξη και στη διαμόρφωσή τους.
Γιατί; Μα γιατί είναι εύκολο να ρίξεις την ευθύνη «στους άλλους», στους μετανάστες, στους αλλόθρησκους, στους ομοφυλόφιλους ακόμη ακόμη και στους ανύπαντρους. Γιατί τότε δε φταις εσύ βρε άνθρωπε για όσα γκρινιάζεις και σου κακοφορμίζουν τη ζωή, οι άλλοι την καταστρέφουν τη ζωούλα σου, οι άλλοι σου δημιουργούν προβλήματα. Και ποιοι είναι αυτοί οι άλλοι; Όσοι βρίσκονται σε χειρότερη μοίρα από τη δική σου: ο πρόσφυγας που έχει περάσει δια πυρός και σιδήρου για να έρθει σε μια ασφαλή χώρα, ο μετανάστης που ψάχνει να βρει μια καλύτερη ποιότητα ζωής, ο ομοφυλόφιλος που από μικρό παιδί θα νιώσει τα περίεργα βλέμματα της οικογένειας και των λοιπών συγγενών και φίλων.
Είναι ολόκληρη η ελληνική κοινωνία ένα πλάσμα κλεισμένο σε ένα καβούκι που τρέφεται από το ίδιο του το αίμα; Όχι, όχι, όχι. Το 9% συμφωνεί πως «τα ομοφυλόφιλα ζευγάρια είναι εξίσου καλά ως γονείς όσο και τα άλλα ζευγάρια» αλλά στους νέους το ποσοστό είναι 20,7%. Το μέλλον είναι η μόνη ελπίδα. Να μας ξεπεράσει, να γίνει αυτό που εμείς δεν μπορέσαμε, να ανοίξει μυαλά και αγκαλιά και να καταλάβει ότι η συμπόρευση είναι μονόδρομος. Να έχουμε παιδιά που θα είναι καλύτεροι άνθρωποι από εμάς και συνειδητοί πολίτες μιας κοινωνίας που σέβεται τον εαυτό της.
